Το δημόσιο “πετάει” εκατομμύρια σε αγορά “δωρεάν” λογισμικού;

Η μετάβαση σε λειτουργικό και προγράμματα ανοιχτού κώδικα, μπορεί να δείχνει δωρεάν, όμως έχει ένα τεράστιο κόστος εκπαίδευσης και λειτουργίας, το οποίο δείχνουν να “ξεχνούν” οι υποστηρικτές του

Τις τελευταίες μέρες έχει δημιουργηθεί μια διένεξη, ανάμεσα στην Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας και του ελληνικού Δημοσίου, με βάση την προμήθεια λογισμικού, η οποία μάλιστα έχει βρει “βήμα” στις πρόθυμες σελίδες “αντικυβερνητικών” site, τα οποία νομίζουν ότι ανακάλυψαν ένα “τεράστιο σκάνδαλο”.

Πιο συγκεκριμένα, η Ένωση Πληροφορικών, υποστηρίζει πως το ελληνικό Δημόσιο, “πετάει” δεκάδες εκατομμύρια για την αγορά αδειών λογισμικού από την Microsoft, την ίδια στιγμή που όπως υποστηρίζει θα μπορούσε να κάνει τη δουλειά του με αντίστοιχο δωρεάν λογισμικό ανοιχτού κώδικα. ]

Αν και με πρώτη ματιά η συγκεκριμένη πρόταση έχει και λογική και αποτέλεσμα, στην πράξη κάτι τέτοιο δεν ισχύει. 

Τι συμβαίνει με τις άδειες

Σύμφωνα με την απόφαση των υπουργείων Οικονομικών και Εσωτερικών, της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής και της Κοινωνίας της Πληροφορίας, το ελληνικό Δημόσιο θα προμηθευτεί άδειες χρήσης της Microsoft συνολικού προϋπολογισμού 48 εκατ. ευρώ. Οι άδειες αυτές θα δοθούν στις δημόσιες υπηρεσίες όλης της χώρας προκειμένου τα συστήματα τους να είναι επικαιροποιημένα και να έχουν όλες τις τελευταίες λειτουργίες που χρειάζονται για την υλοποίηση του νέου ψηφιακού κράτους. 

Σύμφωνα με την Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας, το Δημόσιο θα μπορούσε να γλυτώσει αυτά τα λεφτά, αν αντί για την σουίτα της Microsoft, επέλεγε κάποιο λογισμικό ανοιχτού κώδικα, το οποίο διατίθεται δωρεάν. 

Πιο συγκεκριμένα, η ΕΠΕ προτείνει αντί για την σουίτα του Office και λειτουργικό Windows, το δημόσιο να προμηθευτεί λειτουργικό Linux, σουίτα LibreOffice και αντίστοιχα συστήματα διαχείρισης βάσης δεδομένων. 

Μπορεί στην βάση της η πρόταση της Ένωσης Πληροφορικών Ελλάδας να έχει βάση, καθώς οι εν λόγω σουίτες να έχουν όντως αντίστοιχες δυνατότητες και μάλιστα να διατίθενται δωρεάν, όμως “ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες” και πιο συγκεκριμένα στην λέξη “αντίστοιχες”. 

Η προμήθεια λογισμικού ανοιχτού κώδικα, μπορεί να είναι καλή για μια εταιρεία, στην οποία το σύνολο των χρηστών της να είναι εξοικειωμένο με αυτή, όχι όμως για ένα σύνολο όπως το δημόσιο. Όπως προτείνει στην επιστολή της η ΕΠΕ, με την προμήθεια του δωρεάν λογισμικού, θα πρέπει όλοι οι υπάλληλοι του δημοσίου να περάσουν από αντίστοιχη εκπαίδευση, η οποία εκτός από ανέφικτη (σε επίπεδο logistics) θα δημιουργούσε τεράστια προβλήματα στην λειτουργία όλου του δημοσίου, ενώ θα εκτόξευε το κόστος σε επίπεδα πολύ υψηλότερα της σημερινής επένδυσης. 

Ακύρωση εκπαίδευσης, λειτουργίας και ασφάλειας δεδομένων

Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας, παρά τις σωστές της προθέσεις, κρίνει το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων με βάση τις γνώσεις των μελών της και δεν βάζει στην “ζυγαριά” τις δυνατότητες και το γνωστικό επίπεδο των εργαζομένων στο δημόσιο. Μέσα στο Δημόσιο, υπάρχουν οι υπάλληλοι της ΓΓ Πληροφοριακών Συστημάτων και της Κοινωνίας της Πληροφορίας, οι οποίοι θα έκαναν την μετάβαση με χαρακτηριστική ευκολία και υπάρχουν και οι απλοί υπάλληλοι σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες της χώρας, οι οποίοι ξέρουν να εκτελούν συγκεκριμένες εργασίες με συγκεκριμένο τρόπο. 

Σίγουρα, η ανάγκη εκπαίδευσης και απόκτησης ψηφιακών δεξιοτήτων είναι τεράστιας σημασίας για τη χώρα, όμως μια τέτοια κίνηση θα απαιτούσε μια τεράστια επένδυση τόσο σε χρήμα όσο και χρόνο με τα αποτελέσματα της να είναι αμφιλεγόμενα. 

Επίσης, δημιουργούνται και προβλήματα τεχνικής φύσης, όπως η κατάργηση του πιστοποιητικού ECDL το οποίο είναι απαραίτητο για την πρόσληψη στο δημόσιο, η συνεργασία των εξωτερικών συνεργατών με το δημόσιο και το τιτάνιο έργο της εκ νέου εκπαίδευσης. 

Στα πρακτικά προβλήματα, θα πρέπει κάποιος να προσθέσει τον χρόνο που θα χρειαστεί μέχρι το δημόσιο να εκπαιδευτεί στο σύνολο του στις νέες πλατφόρμες (κάτι που αντίθετα με τα προγράμματα δεν είναι δωρεάν) και στην καθυστέρηση λειτουργίας του δημοσίου, ακόμα και μετά το πέρας της εκπαίδευσης. 

Την ίδια στιγμή, θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος που λειτουργούν οι χιλιάδες λογιστές στη χώρα οι οποίοι θα πρέπει να αλλάξουν με την σειρά τους τα προγράμματα που χρησιμοποιούν για να είναι συμβατά με αυτά του δημοσίου, τα εμπορολογιστικά προγράμματα των εταιρειών και όλα τα έγγραφα τα οποία διακινούνται από και προς το δημόσιο. 

Ασφάλεια δεδομένων και παραπληροφόρηση

Η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας, κάνει όμως θέμα και για την ασφάλεια των δεδομένων χρηστών και πολιτών, πέφτοντας σε ένα πολύ μεγάλο θεσμικό ατόπημα. 

Στην επιστολή της αναφέρονται οι ανησυχίες για την ασφάλεια των δεδομένων των πολιτών, τα οποία βρίσκονται στο cloud. Θα περίμενε κανείς ότι η Ένωση των ανθρώπων της πληροφορικής θα ήταν λιγότερο τεχνοφοβική και δεν θα χρησιμοποιούσε επιχειρήματα αυτών που πολεμούν την πληροφορική, επιλέγοντας να τρομάξει τους πολίτες με την ασφάλεια των δεδομένων τους. 

Όπως αναφέρει στην επιστολή της, τα δεδομένα αυτά θα βρίσκονται στο cloud της Microsoft, επιλέγοντας επίτηδες να αναφέρει ότι δεν θα είναι προσβάσιμα από τον οποιονδήποτε και ξεχνώντας τεχνηέντως να αναφερθεί στην ύπαρξη του cloud του ελληνικού δημοσίου αλλά και την ασφάλεια του. 

Η Ένωση προτείνει την μεταφορά των δεδομένων αυτών σε αντίστοιχα “ελεύθερα cloud ανοιχτού κώδικα”, δηλαδή προτείνει την μεταφορά των στοιχείων των πολιτών από τον ασφαλή-ιδιωτικό χώρο του δημοσίου σε ελεύθερο σύστημα, με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την ασφάλεια τους. 

Από την ανακοίνωση της, η Ένωση δείχνει ότι πιο πολύ ενδιαφέρεται να χτυπήσει μια συγκεκριμένη εταιρεία, παρά να προτείνει δημιουργικές και προσιτές λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η λειτουργία του ηλεκτρονικού κράτους, κάτι που ακυρώνει τις προθέσεις των μελών της. 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ