Οι μαζικές πωλήσεις “κόκκινων” δανείων από τις τράπεζες σε μια προσπάθεια να διευθετήσουν και να εξορθολογήσουν τους ισολογισμούς τους, έχουν δημιουργήσει προβληματισμό στις τάξεις των καταναλωτών.
Με τα funds να έχουν αποκτήσει μεγάλο μέρος των δανείων αυτών, οι δανειολήπτες βρίσκονται αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα και απέναντι σε ένα τραπεζικό διαμεσολαβητή. Την ίδια στιγμή, τα funds έχοντας μια πιο ευέλικτη πολιτική διαχείρισης σε σχέση με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, μπορούν να προσφέρουν τρόπους διευθέτησης του Μη Εξυπηρετούμενου μέχρι τώρα Δανείου, η οποία είναι σε θέση να διευκολύνει τους καταναλωτές.
Προκειμένου να διαπιστώσει από πρώτο χέρι, τον τρόπο με τον οποίο οι διατραπεζικοί μεσολαβητές λειτουργούν ανάμεσα σε funds και καταναλωτές, το emea μίλησε με την Δρ. Ιωάννα Αναστασοπούλου, δικηγόρο, Γενική Γραμματέα ΣΑΕ και ΕΠΕ και υπεύθυνη για τη Διαμεσολάβηση.
emea.gr: Πως διαμορφώνεται η νέα πραγματικότητα μετά την πώληση κόκκινων δανείων σε funds και εταιρείες διαχείρισης;
Δρ. Ιωάννα Αναστασοπούλου: Οι εταιρείες διαχείρισης που διενεργούν τις ρυθμίσεις και εξυγιαίνουν τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα για λογαριασμό των funds που τα έχουν αγοράσει, εκτιμάται ότι θα διαμορφώσουν μια πιο «ελαστική» πολιτική διαχείρισης των δανείων αυτών σε σχέση με τις τράπεζες, οι οποίες έχουν ένα πολύ αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας και συγκεκριμένα κριτήρια κεφαλαιακής επάρκειας.
Τα funds έχουν αγοράσει κατόπιν τιτλοποιήσεων τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα / δάνεια από τις τράπεζες πολύ φθηνά, σε ένα κλάσμα της αξίας που ενεγράφησαν στα βιβλία των τραπεζών, κάτι που τους δίνει τη δυνατότητα να προχωρούν σε ρυθμίσεις ακόμη και κάτω της εμπορικής αξίας των εμπράγματων εξασφαλίσεων.
Εξάλλου, οι εταιρείες διαχείρισης δεν περιορίζονται από τον Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών και τις λύσεις που προβλέπει, αλλά μπορούν να κινούνται ευέλικτα, προτείνοντας στον δανειολήπτη συμφερότερες λύσεις. Επί πλέον, όπως αναφέρουμε κατωτέρω, δεν υφίσταται θέμα ευθύνης των διαχειριστών των δανείων αυτών αφού δεν είναι τραπεζικά στελέχη, ούτε τους αγγίζει ο κοινωνικός αντίκτυπος μιας πιθανής κακοδιαχείρισης, ενώ θα πρέπει να συνεκτιμηθεί ότι τα κεφάλαια που διαχειρίζονται είναι δικά τους. Βέβαια τα funds έχουν προσλάβει στελέχη και προσωπικό από τα τμήματα καθυστερήσεων των τραπεζών.
Αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μειονέκτημα στη περίπτωση που τα στελέχη αυτά συνεχίζουν να διαχειρίζονται τις καθυστερήσεις με την ίδια πολιτική που εφάρμοζαν οι τράπεζες. Απομένει λοιπόν να επαληθευθούν οι παραπάνω σκέψεις, σε ένα πράγματι μεταβαλλόμενο, νέο «τοπίο» που δημιουργείται στο ζήτημα αυτό.
emea.gr: Ποιες είναι οι εξειδικευμένες γνώσεις που πρέπει να έχει ένας διαμεσολαβητής ώστε ο ρόλος του να είναι αποτελεσματικός;
Δρ. Ιωάννα Αναστασοπούλου: Ο διαμεσολαβητής, ο ουδέτερος και ενδιάμεσος τρίτος που διευκολύνει τις πλευρές να βρουν την κατάλληλη για όλους λύση, πρέπει να έχει όχι μόνο διαμεσολαβητικές και διαπραγματευτικές δεξιότητες, αλλά να έχει εμπειρία και να γνωρίζει τις τραπεζικές τεχνικές.
Ο τραπεζικός διαμεσολαβητής θα πρέπει να έχει επίγνωση της ανάλυσης και της σύνθεσης της τραπεζικής θέσης (κυρίως προβλέψεις για επισφάλεια ανάλογα με το χρόνο καθυστέρησης του δανείου) και, βέβαια, των πραγματικών δυνατοτήτων του δανειολήπτη, ώστε η λύση που θα επιτευχθεί να είναι βιώσιμη. Είναι γεγονός, ότι προς το παρόν τα μοντέλα που χρησιμοποιούν οι εταιρείες διαχείρισης τείνουν να παραβλέπουν τη μελλοντική θέση των δανειοληπτών, προτείνοντας ρυθμίσεις χωρίς να λάβουν υπόψη τις εισοδηματικές εξελίξεις του δανειολήπτη, όπως το πέρας του εργασιακού βίου.
Στόχος του τραπεζικού διαμεσολαβητή είναι η κατάλληλη διαμόρφωση διαχρονικά βιώσιμων λύσεων και ενδεχόμενα ο επαναπροσδιορισμός των όρων της ρύθμισης με νέα διαμεσολάβηση που θα προβλέπεται σε σχετική ρήτρα.
emea.gr: Πως έχει διαμορφωθεί το πλαίσιο αναφορικά στις ευθύνες των τραπεζικών στελεχών και των δημοσίων λειτουργών στις περιπτώσεις αναδιάρθρωσης δανείων υπερχρεωμένων επιχειρήσεων;
Δρ. Ιωάννα Αναστασοπούλου: Χωρίς αμφιβολία το πλαίσιο ευθύνης των τραπεζικών στελεχών έχει απλοποιηθεί, αλλά επαναλαμβάνω ότι το πλαίσιο αυτό δεν ισχύει για τις εταιρείες διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων / ανοιγμάτων. Τα στελέχη των εταιρειών διαχείρισης είναι υποχρεωμένα μεν να «τιμήσουν» όλους τους όρους της σύμβασης που έχει υπογράψει με την τράπεζα ο δανειολήπτης, όπως προμήθειες, επιτόκια, διάρκεια, χωρίς όμως τις ευθύνες που φέρει το τραπεζικό στέλεχος έναντι της Πολιτείας και του κοινωνικού συνόλου, αφού είναι υπόλογοι, μόνο, έναντι του μετόχου της εταιρείας διαχείρισης.
