Είναι αλήθεια. Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά. Και η φωτιά στον χώρο της τεχνολογίας και ειδικότερα σε αυτόν της επεξεργασίας δεδομένων σιγοκαίει από καιρό.
Ένα ομότιτλο δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ του Netflix έθεσε προ μηνών το «κοινωνικό δίλημμα». Και η κουβέντα, σχετικά με τη χρήση και πιθανώς την κατάχρηση των δυνατοτήτων που προσφέρει σήμερα η τεχνολογία στη συλλογή, επεξεργασία, ανάλυση και διαμοιρασμό ψηφιακών δεδομένων, άναψε – περισσότερο στην άλλη άκρη του Δυτικού κόσμου, εκεί όπου οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης λαμβάνουν εσχάτως πιο αυστηρά μέτρα για την προστασία του δημόσιου λόγου από την ακραία, συχνά αντιδημοκρατική ρητορεία, τα ψεύδη και τις συκοφαντίες.
Στο μεταξύ, και όσο ακόμα ο όρος «fake news» απασχολούσε τους συντάκτες του λεξικού της Οξφόρδης, η προσαύξηση σε «deepfake news» ήρθε να μας κάνει να μην πιστεύουμε, κυριολεκτικά, στα μάτια μας, αφού πλέον η δημιουργία ενός ψεύτικου βίντεο, με πρωταγωνιστή τον οποιοδήποτε να λέει ό,τι ο «σκηνοθέτης» επιθυμεί, είναι εφικτή ακόμα και με οικιακό τεχνολογικό εξοπλισμό.
Από την άλλη, η αποκήρυξη της ανάλυσης των ψηφιακών δεδομένων παρέχει πρόσφορο έδαφος σε όποιον θέλει να υψώσει πύρινο, αιρετικό λόγο, συνήθως χρησιμοποιώντας εργαλεία που την ίδια στιγμή καταγγέλλει. Η δαιμονοποίηση της τεχνολογίας και των αλλαγών που φέρνει, ενίοτε με καταιγιστικό ρυθμό, δεν είναι δα και κάτι τόσο νέο. Μόνο που ποτέ άλλοτε το αποτύπωμα – ψηφιακό και αυτό στις μέρες μας – δεν ήταν τόσο έντονο και εύκολα αναπαραγόμενο.
Τελικά, για όλα φταίνε τα data και οι αυξημένες δυνατότητες που έχουμε σήμερα για την καλύτερη αξιοποίησή τους; Ποιος μπορεί να παραγνωρίσει την αξία των (εν πολλοίς ανεκμετάλλευτων ακόμα σήμερα στη χώρα μας) open data; Υπάρχει ζωή offline και, αν ναι, ποιος είναι πράγματι έτοιμος να απαρνηθεί αναρίθμητες διευκολύνσεις και εργαλεία, για να ζήσει ως «ψηφιακός ερημίτης»; Θα πούμε «στοπ» στην αυτοματοποίηση της αυτοκίνησης και των μεταφορών εν γένει, αρνούμενοι τη δικτύωση των οχημάτων και την ασταμάτητη ανταλλαγή δεδομένων σε υπέρ-υψηλές ταχύτητες; Μάλλον όχι.
Και όπως πάντα, η αλήθεια βρίσκεται συνήθως κάπου στη μέση. Δεν φταίνε τα data, που ούτως ή άλλως είναι εκεί, παράγονται και θα συνεχίσουν να παράγονται σε κάθε έκφανση της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ούτε, προφανώς, η ψηφιακή τεχνολογία, που σήμερα μας παρέχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουμε πρωτοφανείς προκλήσεις. Όλα έχουν να κάνουν με τη χρήση. Την ορθή και θεμιτή χρήση του κάθε εργαλείου, τους κανόνες που την περιβάλλουν και τον σεβασμό αυτών, από όλους τους εμπλεκόμενους.
Γι’ αυτό, στην Qivos κάθε φορά που σχεδιάζουμε ένα νέο πρόγραμμα για λογαριασμό κάποιου πελάτη μας, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, φροντίζουμε οι κανόνες διαχείρισης των customer data να είναι διάφανοι, ξεκάθαροι και σύμφωνοι με τους διεθνείς κανονισμούς. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από συγκεκριμένη μεθοδολογία, η οποία έχει αναπτυχθεί με την πάροδο των ετών.
Να θυμίσουμε, ότι η εφαρμογή του νέου ευρωπαϊκού Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR) προσωπικού χαρακτήρα, που τόσο μας απασχόλησε πριν από τρία χρόνια και σχετικά σύντομα πέρασε σε δεύτερο πλάνο, ήρθε να δώσει απαντήσεις και να ρυθμίσει μία αγορά που γιγαντώθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα. Γεγονός, που – ίσως αναπόφευκτα – είχε και παρενέργειες. Η ορθή χρήση των data δεν έχει σκοτεινά σημεία, ούτε και αφήνει σκιές. Η διαυγής αξιοποίησή τους προσφέρει αφάνταστες ευκαιρίες και προσδίδει σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις και τους φορείς, προς όφελος της οικονομίας και του κοινωνικού γίγνεσθαι.
*Ο Ζαχαρίας Λαλαούνης είναι CCOO και DPO της Qivos, η οποία εξειδικεύεται στη συγκέντρωση και ανάλυση δεδομένων καταναλωτικής συμπεριφοράς, μέσα από προγράμματα επιβράβευσης που μετασχηματίζουν την εμπειρία του καταναλωτή και βοηθούν στην αύξηση των πωλήσεων.
