H μαγική συνταγή της ανάπτυξης σε μια ομάδα είναι η εμπιστοσύνη, και ο manager ο δημιουργός αυτής. Όπως είχε πει και ο L. Tolstoy “Happy teams are all alike, every unhappy team is unhappy in its own way’
Και προχωράμε με τα νέα δεδομένα της πανδημίας και τη νέα καθημερινότητα στο γραφείο και αναρωτιέμαι πώς βασικά θέματα εμπιστοσύνης μπορούν να καλυφθούν…εξ αποστάσεως… Σε μια συνάντηση που είχα με managers και σχεδιάζαμε ένα νέο πλάνο ανάπτυξης για την ομάδα και τα στελέχη με βάση τα νέα δεδομένα της πανδημίας, ένα από τα σημαντικότερα θέματα που συζητούσαμε είναι πώς τελικά μπορεί να υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών μιας ομάδας και ενός manager όταν δεν εργάζονται όλοι παρέα αλλά ο καθένας από το σπίτι του.
Πολλές έρευνες έχουν πραγματοποιηθεί διαδικτυακά τον τελευταίο καιρό όπου ελέγχουν τα επίπεδα εμπιστοσύνης μεταξύ manager και ομάδας ενώ εργάζονται όλοι εκτός γραφείου πια, με το 40% των managers να δηλώνει ότι είναι πολύ δύσκολο να νιώσουν το αίσθημα της εμπιστοσύνης σχετικά με το αν πραγματικά εργάζεται η ομάδα και αν πραγματικά αφιερώνει τον ίδιο ποιοτικό χρόνο στην εργασία του καθώς εργάζεται από σπίτι…
Ένα μεγάλο ποσοστό επομένως που πλησιάζει το 50% δηλώνει ότι δεν νιώθει ότι μπορεί να ελέγξει την ομάδα όπως μπορούσε στο γραφείο και δεν πιστεύει ότι εργάζονται όλοι όπως εργαζόντουσαν όταν βρίσκονταν στο γραφείο, με αποτέλεσμα η ποιότητα τόσο της επικοινωνίας όσο και της απόδοσης να μην είναι η επιθυμητή. Έχω αναφερθεί πολλές φορές στα θέματα εμπιστοσύνης και ιδιαίτερα στη σχέση manager και μελών μιας ομάδας. Η εμπιστοσύνη είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων μέχρι να δομηθεί.
Πολλές φορές συγχέουμε το συναίσθημα του ελέγχου με την εμπιστοσύνη. Το να μπορώ να ελέγξω τον συνάδελφό μου ή τον υφιστάμενο μου, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι μπορώ και να τον εμπιστευτώ. Η εμπιστοσύνη χτίζεται ασφαλώς με δια ζώσης επαφή και επικοινωνία, δομείται και ισχυροποιείται σιγά-σιγά και όσο χρόνο θέλει να δομηθεί, τόσο εύκολα μπορεί να χαθεί με μια λάθος κίνηση. Ο καθένας από εμάς μπορεί εύκολα να αντιληφθεί αν κάποιος τον εμπιστεύεται. Η εμπιστοσύνη είναι μια διαδικασία όπου όλο το σώμα και ο εγκέφαλος συμμετέχει. Κάθε φορά που κάποιος μας εμπιστεύεται μια ισχυρή δόση της ορμόνης ωκυτοκίνης εκκρίνεται από τους νευρώνες του εγκεφάλου και στέλνει μήνυμα σε όλο το σώμα. Ο καθένας από εμάς που κάνει έκκριση της ορμόνης αυτής βιώνει αυτόματα και την ανάγκη να ανταποδώσει το συναίσθημα αυτό που ένιωσε.Διαμορφώνεται επομένως ένας αυτόματος και επαναλαμβανόμενος μηχανισμός επικοινωνίας και συναισθήματος ασφάλειας που οδηγεί σε συγκεκριμένες συμπεριφορές και μοντέλα στο χώρο εργασίας. Ένας εργαζόμενος που θα νιώσει εμπιστοσύνη από τον manager του, θα ανταποδώσει και θα αποδώσει ακόμα καλύτερα, δεδομένου ότι έχει αναπτύξει την ενσυναίσθηση ως δεξιότητα.
Γνωρίζουμε πλέον ότι εργαζόμενοι που χαίρουν την εμπιστοσύνη του/της manager και του οργανισμού τους αντίστοιχα, βιώνουν λιγότερο άγχος, είναι περισσότερο παραγωγικοί, απουσιάζουν λιγότερες ημέρες από την εργασία τους, εμφανίζουν μικρότερα ποσοστά burnout – επαγγελματικής εξουθένωσης και το σημαντικότερο όλων βιώνουν έντονα το συναίσθημα του engagement και της ασφάλειας, από μόνα τους πολύ σημαντικά συστατικά ώστε να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί κάποιος.
Έχοντας επομένως ώς βασικό πυλώνα το αίσθημα της εμπιστοσύνης, ο κάθε manager αλλά και ο κάθε οργανισμός θα μπορούσε να επανεξετάσει τις συνέπειες της εταιρικής κουλτούρας και φιλοσοφίας που ακολουθεί. Ακόμα και εξ αποστάσεως- λόγω των νέων συνθηκών – οι βάσεις για εμπιστοσύνη μπορούν να διαμορφωθούν αν δεν υπάρχουν αλλά και να συντηρηθούν αν υπήρχαν.
Γνωρίζοντας επομένως ότι παγκοσμίως ένα μεγάλο ποσοστό managers αναγνωρίζουν ότι υπάρχει πρόβλημα εμπιστοσύνης που απειλεί την ανάπτυξη του οργανισμού τους, σημαντικό είναι να επαναπροσδιορίσουν κάποιες από τις πρακτικές που ακολουθούν και να προσαρμοστούν σε νέες συνθήκες που γνωρίζουν ότι αποτελούν το μυστικό της επιτυχίας για κάθε ομάδα και κάθε οργανισμό.
Βασικό μέλημα είναι να βασιστούμε όλοι στο συναίσθημα και την επικοινωνία. Συναίσθημα είναι ο φόβος, το άγχος, ο θυμός. Ο φόβος από μόνο του ως συναίσθημα ανταγωνίζεται την εμπιστοσύνη, δεδομένου ότι η εμπιστοσύνη δηλώνει ασφάλεια. Εξασφαλίστε ένας ασφαλές περιβάλλον και μια καθημερινή επικοινωνία στην ομάδα σας, προκειμένου να μειώσετε τα επίπεδα φόβου και ανησυχίας ιδιαίτερα αυτή την περίοδο.
Επικοινωνήστε καθημερινά με την ομάδα σας και ενθαρρύνετε την αυτονομία του καθενός σε κάθε έργο που ξεκινάτε ως ομάδα. Η ασφάλεια και η αυτονομία ως στοιχεία αποτελούν βασικά συστατικά της δημιουργικότητας και των καινοτόμων ιδεών. Η επικοινωνία επομένως, η εμπιστοσύνη και η αυτονομία μπορούν να λειτουργήσουν ως ιδιαίτερα συστατικά μιας επιτυχημένης ομάδας.
Οι άνθρωποι έχουμε φοβερές άμυνες και προσαρμοζόμαστε σε κάθε αλλαγή. Προσαρμοζόμαστε και αποδίδουμε με κάθε τρόπο αρκεί να νιώθουμε ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Γνωρίζοντας τα πλάνα και τα σχέδια ενός οργανισμού, βιώνοντας έμπρακτα από τους γύρω μας την εκτίμηση και τον έπαινο σε κάθε τί που καταφέρνουμε, διαθέτοντας την άνεση και την οικειότητα να επικοινωνήσουμε μια ιδέα, μια σκέψη και να συμμετάσχουμε σε μια νέα στρατηγική, αυτόματα αντιλαμβανόμαστε το χώρο, τους ανθρώπους και την εργασία μας διαφορετικά. Ο καθένας από εμάς όταν αναγνωρίζεται, αναπτύσσεται και εξελίσσεται και νιώθει όμορφα, δημιουργικά και το ανταποδίδει. Οι εργασιακές σχέσεις δεν διαφέρουν από τις καθημερινές σχέσεις των ανθρώπων, ή πιο σωστά δεν θα έπρεπε να διαφέρουν.
Οι άνθρωποι, τα συναισθήματα, οι συμπεριφορές και οι σχέσεις των ανθρώπων στο χώρο εργασίας, μπορεί να καλύπτονται από στρατηγικές, διαδικασίες και παρεμβάσεις. Στο βάθος όμως είναι πάντα ο ίδιος παράγοντας της εμπιστοσύνης που υποκινεί τις σχέσεις, την συμπεριφορά και τα συναισθήματα. Η εμπιστοσύνη είναι βασικό συστατικό για την ομαλή και επιτυχή απόδοση του καθενός μας και αποτελεί μέρος της φύσης μας και επομένως βασική ανάγκη να καλλιεργείται καθημερινά ώστε να λειτουργούμε όσο το δυνατό ανθρώπινα όπου και αν απασχολούμαστε και σε όποιο βαθμό και εάν ασκούμε τα καθήκοντά μας.
