Διανύουμε μια εποχή που η μεταδοτικότητα ώς λέξη και ώς όρος έχει πια μπει στην καθημερινότητά μας. Η μεταδοτικότητα όμως ώς έννοια δεν αφορά μόνο στην υγεία μας αλλά και στη συμπεριφορά μας. Και όσο μεταδοτικό είναι το γέλιο (όπως είχα αναφερθεί σε παλαιότερο άρθρο μου), το ίδιο μεταδοτική είναι και μια λάθος συμπεριφορά στο γραφείο.
Η συμπεριφορά ενός στο γραφείο, αν δεν είναι αυτή που η ομάδα αποδέχεται, μπορεί να είναι καταστροφική για την…υγεία της ομάδας και τη συμπεριφορά των υπολοίπων.
Έχουν διεξαχθεί πολλές έρευνες για τον χώρο των επιχειρήσεων και για το πώς η συμπεριφορά των στελεχών και των μελών μιας ομάδας επηρεάζει την απόδοση, την συνοχή, την εμπιστοσύνη και την επικοινωνία. Όλες οι έρευνες καταλήγουν ότι η επιρροή ενός ατόμου προς την υπόλοιπη ομάδα, όσο ευεργετική μπορεί να είναι, άλλο τόσο καταστροφική μπορεί να αποβεί. Η συνοχή μιας ομάδας και η διαμόρφωση μιας κουλτούρας και μιας συμπεριφοράς σε μια ομάδα θα προλάβει πιθανές συγκρούσεις μεταξύ των μελών της.
Δεδομένου ότι οι ομάδες απαρτίζονται από ανθρώπους και συμπεριφορές, η διορατικότητα και η ευθύνη να επικοινωνεί αποτελεσματικά ένας manager και leader αλλά και η ανάγκη να προσαρμόζει τη δική του -τη δική της – συμπεριφορά απέναντι σε κάθε εργαζόμενο, αποτελεί σημαντικό και πολύτιμο εργαλείο για την ουσιαστική επίδραση του ρόλου του/της.
Όπως έχω αναφερθεί πολλές φορές στο συναίσθημα και τη διαχείριση προσωπικοτήτων, είναι σημαντικό καθένας μας να μπορεί να διακρίνει διαφορές στην προσωπικότητα μεταξύ των μελών μιας ομάδας, διαφορές στις πεποιθήσεις, στην αντίδραση αλλά και στην συμπεριφορά.
Το 1950 πραγματοποιήθηκαν πολλές έρευνες γύρω από τους διαφορετικούς τύπους προσωπικοτήτων στους ανθρώπους και τις επιπτώσεις που μπορεί κάθε τύπος προσωπικότητας να έχει στην υγεία του καθενός αλλά και στην κοινωνική του συμπεριφορά.
Διαπίστωσαν λοιπόν, ότι υπάρχουν δύο βασικοί τύποι προσωπικότητας που καθορίζουν την συμπεριφορά ενός ατόμου; τόσο την επαγγελματική όσο και την κοινωνική.
Στις μελέτες που πραγματοποιήθηκαν αναφέρθηκαν στον Τύπο Α και τον Τύπο Β προσωπικότητας, όπου καθένας διέθετε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Ο Τύπος Α χαρακτηρίζεται από μια συμπεριφορά όπου η κοινωνική αποδοχή από τους υπόλοιπους της ομάδας είναι βασικό μέλημα για τον ίδιο. Στόχος του/της είναι να πασχίζει διαρκώς για την επίτευξη των στόχων που έχει θέσει, να μην αναπαύεται ποτέ, να μην είναι ποτέ ικανοποημένος/η και να να θέτει κάθε φορά ακόμα υψηλότερους στόχους, ανεβάζοντας τον πήχη πολύ ψηλά κάθε φορά.
Αναμενόμενο είναι ο Τύπος Α να μην αποδέχεται την αποτυχία, να είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικός αλλά και να διακατέχεται από συναισθήματα οργής όταν κάτι στη όλη του προσπάθεια δεν έχει θετική έκβαση. Ο Τύπος Α είναι ένας τύπος προσωπικότητας ιδιαίτερα ικανός, δυναμικός και με έντονο πάθος σε ότι αναλαμβάνει. Προτιμάει να είναι πιο μοναχικός στην εργασία του δεδομένου ότι δεν εμπιστεύεται τους υπόλοιπους σε μια ομάδα, επομένως γίνεται συγκεντρωτικός, αυταρχικός και ανυπόμονος και δεν χαλαρώνει ποτέ.
Τα αυξημένα επίπεδα stress – ενώ τα θεωρεί ο ίδιος εποικοδομητικά – πολλές φορές προκαλούν την κατάρρευση τόσο την ψυχική όσο και την σωματική καταλήγοντας και σε burnout.
Αντίθετα ο Τύπος Β είναι ένας τύπος προσωπικότητας που στόχο έχει να εργάζεται ήρεμα και με σταθερό ρυθμό, να θέτει ρεαλιστικούς στόχους, να αναγνωρίζει όριά και να μην ρισκάρει. Η πρόκληση και ο ανταγωνισμός δεν επηρεάζουν την απόδοση του στην εργασία, δεδομένου ότι γνωρίζει τις ικανότητές του και με σταθερό, ήρεμο ρυθμό εξελίσσεται. Είναι ανεκτικός, δεν απογοητεύεται από την αποτυχία, είναι εξίσου αποδοτικός και το stress δεν τον βοηθάει στην απόδοση.
Σε μια ομάδα επομένως μπορούμε να διακρίνουμε διαφορετικούς τύπους προσωπικότητας, που οδηγούν σε διαφορετικές συμπεριφορές και συναισθήματα αλλά και διαφορετικά επίπεδα ικανοποίησης και αφοσίωσης. Οι κανόνες σε μια ομάδα μπορεί να υπάρχουν και οι αξίες και οι ισορροπίες από μεριάς μας ώς managers και leaders να καλλιεργούνται.
Όμως, κάθε μέλος μέσα σε μια ομάδα χρειάζεται διαφορετικά κίνητρα για να λειτουργήσει και να νιώσει την ικανοποίηση και την “ένταση” με τον δικό του τρόπο. Αν δεν μπορεί να τη βρει την επιζητάει από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και μεταδίδει με λάθος τρόπο την όλη μαγεία της ικανοποίησης και της επίτευξης των στόχων μιας ομάδας.
Η ομαδική προσπάθεια είναι μια ζωντανή συνθήκη για κάθε οργανισμό, όπου η ικανότητα αναγνώρισης διαφορετικών συναισθημάτων, η διαχείριση και ο χειρισμός διαφόρων συμπεριφορών και η επεξεργασία διαφορετικών σκέψεων και πεποιθήσεων του κάθε μέλους είναι από τα δυσκολότερα έργα ενός manager, από τις δυσκολότερες δεξιότητες που ο ρόλος του απαιτεί και που μόνο με τη σωστή διαχείριση αυτών, οι άνθρωποι διαχωρίζονται από το πρόβλημα και το πρόβλημα από την ομάδα…
