Την ίδια στιγμή που οι επιπτώσεις της πανδημίας “σαρώνουν” τον πλανήτη πολιτικοί και επιχειρηματίες έχουν ήδη ξεκινήσει να σκέφτονται πως μπορεί να μοιάζει ο κόσμος την επόμενη μέρα.
Και οι προβλέψεις τους δεν είναι καλές.
Οι καταρρέουσες κυβερνήσεις, ο λιμός, οι συνθλιμμένες οικονομίες και οι ενθουσιασμένοι εξτρεμιστές συγκαταλέγονται στα πιο σκοτεινά σενάρια μετά την πανδημία. Ωστόσο, ακόμη λιγότερο δραματικές προοπτικές έχουν μια ζοφερή χροιά, με τις πολιτικές συμμαχίες να καταρρέουν και οι οικονομίες να μην ανακάμπτουν αρκετά γρήγορα ώστε να αμβλύνουν τον αντίκτυπο εκατοντάδων εκατομμυρίων χαμένων θέσεων εργασίας.
Τα προβλήματα που είχαν ξεκινήσει να κάνουν την εμφάνιση τους πριν την εμφάνιση του Covid-19 εξαπλώνονται ραγδαία και δείχνουν μη αναστρέψιμα. Οι ΗΠΑ και Κίνα διαφωνούν και συγκρούονται ανοιχτά για την προέλευση του ιού, κάνοντας την πιθανότητα εύρεσης κοινού τόπου και λήξης του εμπορικού πολέμου να απομακρύνεται όλο και πιο πολύ.
Ο αγώνας για την διανομή ενός πιθανού εμβολίου διαιρεί ακόμα και συμμάχους, τα Ηνωμένα Έθνη έχουν σχεδόν παραμεριστεί και οι αυταρχικές κυβερνήσεις έχουν αυξήσει τις επιθέσεις κατά των πολιτικών ελευθεριών και την δημοκρατίας.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι όποιες ελπίδες υπήρχαν πως τα έθνη θα μπορούσαν να αναιρέσουν στιγμιαία τις διαφορές τους και να ενωθούν στο μέτωπο ενάντια στον κορωνοϊό, έχουν σε μεγάλο βαθμό εξαφανιστεί.
“Αυτή η πανδημία, είναι ότι πιο κοντινό σαν απειλή, με το χτυπήσει τη Γη ένας αστεροειδής” δήλωσε ο Ρίτσαρντ Φοντέιν, διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου Νέας Αμερικανικής Ασφάλειας στην Ουάσινγκτον. «Όμως όχι μόνο δεν υπήρχε ουσιαστική συνεργασία, αλλά έγινε και ένας ακόμα φορέας ανταγωνισμού».
Αγώνας για το εμβόλιο
Με τους επιστήμονες σε όλο τον πλανήτη να έχουν επιδοθεί σε μια κούρσα με το χρόνο για την εύρεση του εμβολίου, θα περίμενε κανείς να υπάρχει σύμπνοια σε όλο τον κόσμο. Όμως άλλο η επιστήμη και άλλο οι επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα την προηγούμενη εβδομάδα να υπάρξει θύελλα αντιδράσεων ύστερα από την απόφαση της Γαλλικής Sanofi να κυκλοφορήσει το πιθανό εμβόλιο πρώτα στις ΗΠΑ, καθώς από εκεί έχει περισσότερα κέρδη.
Πολλοί παγκόσμιοι ηγέτες υποστηρίζουν ότι οποιοδήποτε εμβόλιο πρέπει να θεωρείται ως «δημόσιο αγαθό», αν και αναπόφευκτα ορισμένοι πληθυσμοί θα έχουν καθυστερημένη πρόσβαση.
Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ έχουν επιλέξει ένα δικό τους μοναχικό δρόμο, αρνούμενες να συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε κοινή προσπάθεια (και χρηματοδότηση) για την εύρεση θεραπείας, ενώ έχουν κηρύξει και ανοιχτό πόλεμο εναντίον του ΠΟΥ.
Σε δεύτερο επίπεδο, υπάρχει ευρεία ανησυχία για την επαναλαμβανόμενη άρνηση του Ντ. Τραμπ να υποχωρήσει έστω και προσωρινά στις κυρώσεις που έχει επιβάλει σε Ιράν και Βενεζουέλα, παρά τις τεράστιες επιπτώσεις που έχει η πανδημία σε αυτές τις χώρες και την άμεση ανάγκη βοήθειας.
Γεωπολιτικά θύματα
Ένα από τα μεγαλύτερα θύματα του ιού σε γεωπολιτικό επίπεδο, είναι οι ΗΠΑ, οι οποίες με την στάση τους απέναντι σε διεθνείς οργανισμούς έχουν απομονωθεί από τον υπόλοιπο κόσμο, απόρροια της πολιτικής που έχει εξασκήσει από την πρώτη στιγμή της θητείας του ο πρόεδρος της χώρας.
Η πρόσφατα επιθετική στάση των ΗΠΑ όπως αυτή εκφράστηκε από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, ότι “η Κίνα έχει προϊστορία στο να μολύνει τον κόσμο” έχει οδηγήσει τος αναλυτές στο συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ έχουν επιλέξει να διακόψουν όλες τις γέφυρες με τον προ-κορωνοϊού κόσμο, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα των εκλογών του Νοεμβρίου.
Το σύνολο σχεδόν των χωρών του κόσμου, βλέπουν την ουσία του “Πρώτα η Αμερική” δόγματος και θα είναι εξαιρετικά επιφυλακτικοί σε ότι έχει να κάνει με τις ΗΠΑ από εδώ και πέρα.
Την ίδια στιγμή η αδυναμία της χώρας, η οποία έχει τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα στον κόσμο και μερικούς από τους καλύτερους γιατρούς του κόσμου, να αδυνατεί να προστατεύσει τους πολίτες της, έχει δημιουργήσει μεγάλο προβληματισμό τόσο στο εξωτερικό, όσο και το εσωτερικό της χώρας.
Την ίδια στιγμή, η άρνηση της Κίνας να επιτρέψει περαιτέρω διερεύνηση της προέλευσης του ιού και των πλήρων αρχείων για την αρχική εμφάνιση του, την έχει κάνει λιγότερη ελκυστική επιλογή για επενδύσεις, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς και τις ιδιαίτερα υψηλές απαιτήσεις που έχει για την παραχώρηση χαμηλής αξίας ιατρικού εξοπλισμού.
“Η διάβρωση στην παγκόσμια κοινωνία είναι πολύ βαθιά” δήλωσε ο Ουίλιαμ Μπερνς, πρώην αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ που είναι τώρα πρόεδρος του Carnegie Endowment for International Peace.
“H πανδημία επιτάχυνε δυσάρεστα τις εντάσεις σε διεθνές επίπεδο, άμβλυνε τις διαφορές και τις εντάσεις ανάμεσα στα κράτη και οδήγησε σε έξαρση του τοπικού εθνικισμού, κάτι που επιδείνωσε τον ανταγωνισμό και τις περιφερειακέ διαφορές.”
Αύξηση της μετανάστευσης
Μία από τις παράπλευρες συνέπειες της πανδημίας, θα είναι και η αύξηση της μετανάστευσης, καθώς το “χτύπημα” στην παγκόσμια παραγωγή θα φτάσει ακόμα και τα 8,5 τρισ. δολάρια, κάτι που θα στείλει περίπου 130 εκατ. ανθρώπους σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.
Ήδη πάνω από 100 χώρες έχουν ζητήσει βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς ο κορωνοϊός εξαλείφει βασικές πηγές εσόδων, όπως ο τουρισμός και τα ταξίδια.
Ήδη οι κυβερνήσεις έχουν δώσει σχεδόν 8 τρισ. δολάρια για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας, με τις ΗΠΑ να έχουν δώσει τα περισσότερα μέχρι τώρα, ενώ και άλλα προγράμματα διάσωσης έχουν ήδη δρομολογηθεί.
Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα, να αυξηθεί η κυβερνητική παρέμβαση στην επιχειρηματικότητα και την οικονομία, κάτι που θα αποτρέψει τις επιθετικές εξαγορές, ιδίως όσες έχουν κινεζική προέλευση.
