Οι προκλήσεις των τελευταίων ημερών από την μεριά της Τουρκίας, έχουν αφαιρέσει από το προσκήνιο τις σημαντικές εξελίξεις στην ενέργεια οι οποίες συμβαίνουν αυτή την εποχή. Ίσως αυτός ακριβώς είναι και ο σκοπός της γειτονικής χώρας, να στρέψει αλλού τους προβολείς.
Μπορεί η παροδική πτώση της τιμής του πετρελαίου να άλλαξε για μερικές εβδομάδες την εστίαση για το μέλλον της ενέργειας, όμως δεν ήταν παρά μια μικρή απόκλιση η οποία δεν θα μπορέσει να αλλάξει τα πράγματα που έρχονται. Και το μέλλον δείχνει και είναι τα “εναλλακτικά” καύσιμα.
Με τις μεταφορές και τα αεροπορικά ταξίδια να ξεκινούν πάλι σε όλο τον κόσμο, είναι θέμα εβδομάδων η παγκόσμια ζήτηση για καύσιμα να επιστρέψει και μαζί τους θα ξεκινήσουν πάλι οι συζητήσεις για το μέλλον.
Τι φέρνει όμως το μέλλον;
Αν μπορούσε κανείς να συνοψίσει το μέλλον της ενέργειας σε μερικές λέξεις, αυτές θα ήταν ΑΠΕ, φυσικό αέριο και υδρογόνο. Και μπορεί η ηλεκτροκίνηση να απέχει μερικά χρόνια από το να γίνει φτηνή και συνεπώς ευρέως διαθέσιμη στο καταναλωτικό κοινό, αυτό δεν ισχύει για την βιομηχανία.
Οι ενεργειακές ανάγκες του πλανήτη συνεχώς αυξάνονται και οι μέχρι στιγμής εξελίξεις δείχνουν ότι θα πρέπει σιγά σιγά να αρχίσουμε να βγάζουμε από το μυαλό μας τις παραδοσιακές μορφές ενέργειας.
Η Τουρκία βγαίνει από την εξίσωση
Το διπλωματικό παιχνίδι που παίζεται αυτή τη στιγμή στην Νοτιοανατολική Ευρώπη, έχει φέρει τη χώρα σε μια μοναδική για την ιστορία της ίσως θέση.
Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα είναι μια από τις βασικές χώρες πίσω από τον αγωγό EastMed, ο οποίος φέρνει φυσικό αέριο από την Μέση Ανατολή στην Ευρώπη, μια Ευρώπη η οποία σιγά σιγά αλλά αποφασιστικά αποκόπτει την ενεργειακή της “εξάρτηση” από τη Ρωσία. Την ίδια στιγμή, ΗΠΑ και Ισραήλ αποφάσισαν να “κόψουν τη φόρα” της Τουρκίας, καθώς οι ηγεμονικές βλέψεις του σουλτάνου θέλουν να κάνουν τη χώρα βασικό “παίκτη” της περιοχής, κάτι που δεν θέλουν ούτε οι Ισραηλινοί ούτε οι Αμερικάνοι.
Αυτός είναι και ο λόγος που για πρώτη φορά πριν από μερικές μέρες οι τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο συνάντησαν την αντίδραση των ΗΠΑ, οι οποίες μέχρι τώρα περιορίζονταν σε συμβουλές και προς τις δύο πλευρές.
Αυτό έχει προκαλέσει την οργή της Τουρκίας, η οποία πιέζει με κάθε τρόπο τις εξελίξεις, ακόμα και με έντονη προκλητικότητα, σε μια προσπάθεια να φέρει την χώρα μας σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων. Κάτι τέτοιο θα είναι “ολέθριο” για την Ελλάδα, η οποία έχει εξασφαλίσει τα δικαιώματα της σε παλιές συνθήκες, και μια επιστροφή σε διαπραγματεύσεις θα είναι σαν να παραδέχεται ότι αυτές οι συμφωνίες μπορούν να αλλάξουν.
H Ελλάδα έχει μια μοναδική ευκαιρία να συμμετάσχει ενεργά σε αυτό το μέλλον
Όλες αυτές οι καταστάσεις έχουν βάλει την χώρα σε ρόλο οδηγού στην περιοχή. Από την μια ο EastyMed και από την άλλη το πλάνο της κυβέρνησης να οδηγηθεί η χώρα σε ένα “πράσινο μέλλον” δημιουργούν ένα ενδιαφέρον μέλλον.
Η πρόσφατη πανδημία με όλες τις καταστροφικές κοινωνικές και οικονομικές της συνέπειες, μπορεί να αποτελέσει το όχημα που θα επιτρέψει στη χώρα να ηγηθεί της περιοχής. Το πακέτο στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της πανδημίας, περιέχει πολλά “πράσινα” προαπαιτούμενα, όπως την διεύρυνση των ΑΠΕ, την προετοιμασία για “πράσινο υδρογόνο” και την αναβάθμιση των δικτύων διανομής της χώρας μαζί με υποδομές.
Η ΔΕΗ ήδη έχει ξεκινήσει την απολιγνιτοποίηση της, μια διαδικασία η οποία θα προκαλέσει μεν αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες, όμως θα δημιουργήσει πολλές νέες θέσεις εργασίας. Από την άλλη, αναμένεται “εκτόξευση” των έργων αναβάθμισης και επέκτασης του δικτύου διανομής, με σκοπό την παροχή ενέργειας σε βιομηχανίες και την δημιουργία σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, κάτι που θα βάλει τη χώρα στο σύγχρονο ενεργειακό χάρτη.
Με την Ελλάδα να αποκτάει ενεργειακή πολιτική και την ΔΕΗ να δείχνει ότι μετατρέπεται σε μια σύγχρονη εταιρεία παραγωγής και διανομής ηλεκτρικού ρεύματος, θα έρθει η στιγμή της επέκτασης των δραστηριοτήτων και εκτός συνόρων.
Η Ελλάδα γίνεται το ενεργειακό κέντρο των Βαλκανίων
Η δημιουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας μπορεί να ήταν μια είδηση που πέρασε “στα ψιλά” της δημοσιότητας, όμως ήταν μια κομβική κίνηση για την πορεία και το μέλλον της χώρας. Στην προσπάθεια αυτή υπήρχε η “αντίδραση” της Ιταλίας, η οποία ήθελε και θέλει ακόμα αυτό τον ρόλο για τον εαυτό της, όμως η συνεργασία των δύο χωρών στον EastMed δείχνει να λύνει τις όποιες αντεγκλήσεις.
Όπως δείχνουν οι μέχρι στιγμής εξελίξεις, η κάθε χώρα θα δημιουργήσει ένα συγκεκριμένο πυρήνα επιρροής, με την Ιταλία να φέρνει γύρω της της χώρες της Αδριατικής και την χώρα μας να συγκεντρώνει στην σφαίρα επιρροής της, τις χώρες των Βαλκανίων.
Αυτό δημιουργεί και δεύτερο σημείο τριβής με την Τουρκία, η οποία έχει βλέψεις στα Βαλκάνια και προσπαθεί να πιέσει μέσω του Έβρου και των ταραχών που οργανώνει σε αυτό το σημείο, ένα σημείο που μέχρι τώρα δεν είχε ασκήσει ιδιαίτερη πίεση.
Η επιρροή της Ελλάδας στα Βαλκάνια και η “πίεση” που θα μπορεί να ασκήσει μέσω της ενέργειας στην περιοχή, μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες, ειδικά σε μια περίοδο που οι χώρες των Βαλκανίων μπαίνουν σε ΝΑΤΟ και Ευρώπη με την στήριξη και την άδεια της χώρας, δημιουργώντας σφαίρες επιρροής στην περιοχή.
Σε κάθε περίπτωση, τα επόμενα χρόνια θα είναι σημαντικά για την χώρα και τον ρόλο που θα κληθεί να παίξει στο γεωπολιτικό παιχνίδι στην περιοχή, αρκεί να καταφέρει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις και να μείνει σταθερή στο ρόλο και τον σχεδιασμό που έχει πραγματοποιηθεί.
