Ο οπτάνθρακας (το προϊόν αργού πετρελαίου που είναι γνωστό και ως πετ κοκ), το πετρέλαιο, το ηλεκτρικό ρεύμα, ο λιγνίτης, αλλά και η ξυλεία, καθώς και τα μέταλλα, είναι μερικά από τα βασικά προϊόντα που χρησιμοποιεί η μεταποίηση και που τους τελευταίους μήνες αυξάνουν αισθητά το κόστος παραγωγής για την ελληνική βιομηχανία καθώς καταγράφουν διεθνώς ραγδαίες ανατιμήσεις.
Όλα αυτά τα υλικά και προϊόντα εμφανίζουν σε ετήσια βάση διψήφια ποσοστά ανατιμήσεων και ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τις αυξήσεις των τιμών στα βιομηχανικά προϊόντα. Μάλιστα, κάποια από αυτά πραγματοποιούσαν ήδη πριν από την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία άλμα τιμών πάνω από το 60%, όπως είναι για παράδειγμα οι τιμές της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, με αποτέλεσμα να σημειωθεί τον Ιανουάριο στην βιομηχανία εκτίναξη κατά 31,6% στον δείκτη τιμών παραγωγού.
Η αύξηση της τιμής των υλικών και προϊόντων, όπως λχ της ενέργειας, που χρησιμοποιεί η βιομηχανία, έχει ως αποτέλεσμα να προστίθεται μετά τις ανατιμήσεις των πρώτων υλών ένα ακόμη πρόσθετο κόστος και ως εκ τούτου να ακριβαίνουν ακόμη περισσότερο τα παραγόμενα προΪόντα της. Αυτό πλήττει περισσότερο τις χώρας που αναγκάζονται να εισάγουν και πρώτες ύλες και προΪόντα και υλικά βιομηχανικής χρήσης, όπως είναι η Ελλάδα. Έτσι, η εθνική μας οικονομία πλήττεται διπλά. Και λόγω κόστους αλλά και λόγω επιβάρυνσης της ελληνικής ανταγωνιστικότητας στις διεθνείς αγορές.
Είναι ενδεικτικό, ότι την ίδια ώρα που η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωνε τα στοιχεία για την εκτίναξη του δείκτη τιμών παραγωγού για τη βιομηχανία κατά 31,6% τον Ιανουάριο, η τιμή του βαρελιού brent αυξανόταν πάνω από 5% ξεπερνώντας το όριο τα 103 δολάρια, ενώ και τα περισσότερα υλικά και προΪόντα της βιομηχανίας ανατιμούνται. Η εξέλιξη αυτή γεννά βάσιμους φόβους για ακόμη πιο κοστοβόρο παραγωγής της μεταποίησης, με το κόστος να μεταφέρεται και στις τελικές τιμές τόσο των Ελλήνων όσο και των ξένων καταναλωτών που αγοράζουν ελληνικά προϊόντα.
Ειδικότερα, ο Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία, ο,οποίος μετρά κάθε μήνα την μεταβολή των τιμών των βιομηχανικών προϊόντων που παράγονται στο εσωτερικό της χώρας και διατίθενται στην εγχώρια και εξωτερική αγορά παρουσίασε τον Ιανουάριο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Ιανουαρίου 2021 αύξηση 31,6% έναντι μείωσης 5,4% πέρυσι.
Σε δε μηνιαία βάση ( σε σύγκριση με τον δείκτη του Δεκεμβρίου 2021) κατέγραψε αύξηση 4,0% έναντι αύξησης 2,3% πέρυσι.Σε μέσα επίπεδα δωδεκαμήνου παρουσίασε αύξηση 17,1% έναντι μείωσης 8,0%
Η ετήσια αύξηση κατά 31,6%, τον μήνα Ιανουάριο 2022, οφείλεται την αύξηση του μεν Δείκτη Τιμών Παραγωγού Εγχώριας Αγοράς κατά 32,0% του Δείκτη Τιμών Παραγωγού Eξωτερικής Aγοράς κατά 30,0%. Σημειώνεται ότι ο Δείκτης της Εξωτερικής Αγοράς προκύπτει από τη σύνθεση των επί μέρους Δεικτών Τιμών Ευρωζώνης και εκτός Ευρωζώνης, ανάλογα με τη διάκριση των χωρών προορισμού των εξαγωγών.
Για δε τις τιμές των προϊόντων, που διατίθενται στην εγχώρια αγορά, συλλέγονται οι βασικές τιμές πώλησης, δηλαδή οι τιμές χωρίς τον ΦΠΑ και παρόμοιους εκπεστέους φόρους που συνδέονται άμεσα με τον κύκλο εργασιών, καθώς και χωρίς άλλους δασμούς ή φόρους στα προϊόντα, περιλαμβάνοντας, όμως, τις τυχόν επιδοτήσεις στο προϊόν. Για τις τιμές των προϊόντων που διατίθενται στην εξωτερική αγορά, συλλέγονται τιμές FOB (free on board) και περιλαμβάνουν όλες τις επιβαρύνσεις μέχρι τη φόρτωση του εμπορεύματος στο μέσο μεταφοράς για τον προορισμό εξαγωγής του.
Πιο αναλυτικά, στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Παραγωγού Εγχώριας Αγοράς κατά 32,0% συνέβαλαν κυρίως οι αυξήσεις σε:
- Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου 63,4%
- Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού 62,0%
- Εξόρυξη άνθρακα και λιγνίτη 35,4%
- Βιομηχανία ξύλου και κατασκευή προϊόντων από ξύλο και φελλό, εκτός από έπιπλα, κατασκευή ειδών καλαθοποιίας και σπαρτοπλεκτικής 16,3%
- Παραγωγή βασικών μετάλλων 11,8%
- Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού 11,1%
- Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού 9,0%
- Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες 5,0%
- Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων 4,1%
- Βιομηχανία τροφίμων 3,4%
Στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Παραγωγού Eξωτερικής Aγοράς κατά 30,0% συνέβαλαν κυρίως οι αυξήσεις σε:
- Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου 70,2%
- Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού 65,2%
- Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες 30,0%
- Παραγωγή βασικών μετάλλων 19,7%
- Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού 14,5%
- Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού 10,3%
- Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων 8,3%
- Παραγωγή προϊόντων καπνού 7,7
- Παραγωγή άλλων μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων 7,2%
- Βιομηχανία τροφίμων 4,1%
