Η αναστάτωση που επιφύλασσε η σημερινή τελευταία εργάσιμη ημέρα της εβδομάδος στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων καταδεικνύει με τον πιο σαφή και κατηγορηματικό τρόπο ένα πολύ σοβαρό λόγο για τον οποίον η κυβέρνηση οφείλει να πράξει κάθε τι δυνατό για να επανέλθουν το συντομότερο δυνατό τα ελληνικά κρατικά ομόλογα σε επιλέξιμη επενδυτική βαθμίδα.
Και αυτός ο λόγος δεν είναι άλλος από την δυσχερή διαχείριση και την ακριβή σήμερα εξυπηρέτηση του τεράστιου δημοσίου χρέους, το οποίο σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία υπερβαίνει, έστω και οριακά, το 200% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.
Το… καμπανάκι των επιτοκίων και των κινδύνων διόγκωσης του δημοσίου χρέους ήχησε χθες πανευρωπαϊκά. Σε ένα κλίμα ασυνήθιστης νευρικότητος οι αγορές ομολόγων κινήθηκαν στον απόηχο των δηλώσεων Λαγκάρντ, με τους επενδυτές να προβλέπουν αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Το ίδιο αυτό καμπανάκι ήχησε δυνατότερα στην χώρα μας, όπου η απόδοση του ελληνικού ομολόγου εκτινάχθηκε χθες σε επίπεδα άνω του 2% ενώ την ίδια ώρα η απόδοση του 5ετούς ομολόγου της Γερμανίας επέστρεφε σε θετικό πρόσημο για πρώτη φορά από το 2011 εντείνοντας και αλλο την ανησυχία και την νευρικότητα στις αγορές.
Πολύ περισσότερο μάλιστα καθώς είχαν προηγηθεί τα δυσάρεστα νέα από το μέτωπο του πληθωρισμού πανευρωπαϊκά με το 5,1% που ανακοίνωσε η Eurostat για την ευρωζώνη και με το ανησυχητικο 5,5% σε ετήσια βάση για τον Ιανουάριο όσον αφορά την Ελλάδα. Η εξέλιξη αυτή μεγαλώνει τις δυσχέρειες όσον αφορά την διαχείριση του ελληνικού δημοσίου χρέους το οποίο υπερβαίνει το 200% του ΑΕΠ και που εθνικολογιστικά (δηλαδή όχι ως απόλυτο μέγεθος αλλά ως ποσοστό επί του ΑΕΠ) είναι και το υψηλότερο χρέος στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και απο τα μεγαλύτερα παγκοσμίως.
Θα πρέπει να σημειωθεί εν προκειμένω ότι με 0,63 ποσοστιαία μονάδα μήνα με μήνα και με 1,33 ποσοστιαία μονάδα έτος με έτος, τα ελληνικά ομόλογα δημοσίου διάρκειας 10 ετών καταγράφουν σήμερα την μεγαλύτερη άνοδο αποδόσεων μεταξύ όλων των αντίστοιχων τίτλων των χωρών της Ευρωζώνης αλλά και σχεδόν όλων των ανεπτυγμένων οικονομιών παγκοσμίως. Επιπλέον είναι και ένας απο τους ελάχιστους ίδιας διάρκειας κρατικούς τίτλους μεταξύ των χωρών αυτών -και ο μοναδικός σε ολόκληρη την ευρωζώνη- των οποίων η απόδοση ξεπερνά πλέον το όριο του 2%.
Η εξέλιξη αυτή, πέραν των δηλώσεων Λαγκάρντ, σχετίζεται και με μία σειρά εξελίξεων στην οικονομία, με κυριότερη την άνοδο του πληθωρισμού στην ευρωζώνη σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι οι οίκοι αξιολόγησης διατηρούν ακόμη τα ελληνικά ομόλογα εκτός επενδυτικής βαθμίδος, κάτι το οποίο ευθύνεται για την συγκριτικά μεγάλη άνοδο αποδόσεων, αφού ως μη επιλέξιμοι οι ελληνικοί κρατικοί τίτλοι είναι και περισσότερο ευαίσθητοι στις εκάστοτε κρατούσες τάσεις και μεταβολές των αγορών και τις διαθέσεις, εννοείται, των διεθνών επενδυτών.
Του λόγου το ασφαλές αποδεικνύουν άλλωστε και οι διακυμάνσεις των τελευταίων 48 ωρών. Προχθές, η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου βρισκόταν στο 1,77% «πιάνοντας» την ισοϋψή απόδοση των ομολόγων των ΗΠΑ τα οποία επίσης διαπραγματεύονταν σε τιμές που αντιστοιχούσαν σε αποδόσεις και αυτές γύρω από το 1,77%. Χθες όμως το μεν ελληνικό δεκαετές εκτοξεύθηκε στο 2,01%, το δε αμερικανικό εμφανίστηκε να σημειώνει βραδύτερη άνοδο, και ειδικότερα μόλις 5 μονάδων βάσης, στο 1,82% και το μεταξύ τους spread να διαμορφώνεται στις 19 μονάδες βάσης ενώ επί μεγάλο διάστημα προηγουμένως τα ελληνικά ομόλογα έδιναν χαμηλότερη απόδοση του αμερικανικού.
Την ίδια ώρα που το ελληνικό δεκαετές διαπραγματευόταν χθες στο 2,01% από 1,77% χθες, το πορτογαλικό δεκαετές διαπραγματευόταν χθες σε τιμή που αντιστοιχούσε σε απόδοση 0,92% (από 0,73%), το ισπανικό στο 0,98% (από 0,80%), το ιρλανδικό στο 0,69% (από 0,53%), το αυστριακό στο 0,46% (από 0,29%), το βελγικό στο 0,60% (από 0,38%), το φινλανδικό στο 0,44% (από 0,29%), το γαλλικό στο 0,63% (από 0,46%), το ολλανδικό στο 0,31% (από 0,17%) και το γερμανικό στο 0,18% (από 0,04%) κάτι που οδήγησε το ελληνικό spread, δηλαδή την διαφορά της απόδοσής του έναντι του αντίστοιχου γερμανικού bund στις 183 μονάδες βάσης από 173 μονάδες προχθές.
Είναι προφανές ότι η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς κρατικού χρεογράφου κατέγραψε και την μεγαλύτερη άνοδο, εικόνα που ενδεχομένως και να ήταν διαφορετική εάν οι ελληνικοί κρατικοί τίτλοι με ένα ευνοϊκότερο rating εκ μέρους των μεγάλων οίκων αξιολόγησης θα αξιολογούνταν ως επενδυτικά επιλέξιμοι όπως επίσης και εάν το δημόσιο χρέος συγκρατείτο σε επίπεδα χαμηλότερα του 200% του ΑΕΠ.
Ειδικά το τελευταίο σημαίνει ότι το οικονομικό επιτελείο και η κυβέρνηση εν συνόλω θα πρέπει να κλείσουν τα αυτιά του στις σειρήνες του λαϊκισμού που καθ’ όλη την διάρκεια της πανδημίας, καθημερινά επικαλούνται ανύπαρκτα «λεφτόδενδρα» για την υγεία, για προσλήψεις, ακόμη και για ακόμη περισσότερες ΜΕΘ που ούτως ή άλλως θα ήταν αδύνατα να προλάβουν να τεθούν σε λειτουργία λόγω έλλειψης ειδικά εκπαιδευμένου προσωπικού, όταν σημειωτέον την ίδια στιγμή με την ουδέτερη προς το φιλικό στάση τους απέναντι στον αντιεμβολιαστές αλλά και ως προς τα προληπτικά μέτρα συν-ευθύνονται για την υγειονομική επιδείνωση, άρα και κατ΄επέκτασιν και για την γενικότερη δημοσιονομική εικόνα που επιβαρύνεται διαρκώς λόγω των απανωτών μέτρων στήριξης και των εν γένει περιοριστικών μέτρων.
