Τα τελευταία χρόνια εκτός από τις παραδοσιακές ικανότητες των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις διεθνώς δίνουν όλο και μεγαλύτερη έμφαση στα λεγόμενα soft skills πριν προχωρήσουν σε ενίσχυση του εργατικού τους δυναμικού. Καθώς ο κόσμος αλλάζει με εξωπραγματικά γρήγορους ρυθμούς ελέω και της πανδημίας, κρίνεται όλο και πιο αναγκαίο για τους εργαζόμενους να αναπτύξουν αυτού του είδους τις ιδιότητες ώστε να καταστούν ανταγωνιστικοί στη σύγχρονη αγορά εργασίας. Τι είναι όμως τα soft skills;
Σύμφωνα με το Ελληνικό Ινστιτούτο Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Σταδιοδρομίας, τα αποκαλούμενα soft skills δεν είναι παρά δεξιότητες που αναφέρονται στον συνδυασμό των διαπροσωπικών ικανοτήτων επικοινωνίας ενός ατόμου, των προσωπικών του πεποιθήσεων, της συνολικής προσέγγισης για την ζωή και την εργασία, της συναισθηματικής του νοημοσύνης και των βασικών χαρακτηριστικών της προσωπικότητας του.
Έρευνες έχουν αποδείξει πως για την μέγιστη αποδοτικότητα των εργαζομένων και ως εκ τούτου για την ευημερία μιας εταιρείας ή ενός οργανισμού, δεν αρκεί πλέον μόνο η εξειδίκευση στα λεγόμενα hard skills, τα οποία περιγράφουν το σύνολο των τεχνικών ικανοτήτων ενός ατόμου που χρησιμοποιεί για την διεκπεραίωση της εργασίας του, αλλά και η ανάπτυξη ειδικών ικανοτήτων οι οποίες συνεισφέρουν έμμεσα στους εκάστοτε στόχους.
Τα τμήματα Ανθρώπινου Δυναμικού των εταιρειών παγκοσμίως συμφωνούν όλο και περισσότερο με αυτή την προσέγγιση. Μάλιστα τα soft skills αποτελούν συχνά το κρυφό ατού που θα βοηθήσει έναν πιθανό εργαζόμενο να ξεχωρίσει .
Ποια είναι τα βασικότερα soft skills
Η λίστα με τα soft skills είναι αρκετά εκτενής, ωστόσο οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν σε μια χρυσή πεντάδα ειδικών ικανοτήτων. Πρόκειται για την ομαδική εργασία, την συναισθηματική νοημοσύνη, την προσαρμοστικότητα/ευελιξία, τη διαχείριση χρόνου και τις επικοινωνιακές δεξιότητες.
Ομαδική Εργασία
Για μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων το 2020, οι νέες προκλήσεις που έφερε στο προσκήνιο η υγειονομική κρίση, έκανε αναγκαία την εργασία με βάση την αλληλεπίδραση των εργαζομένων και τη συνεργασία. Με τη μεγάλη μερίδα των εργαζόμενων να εργάζεται σε πρωτοφανείς συνθήκες, η βοήθεια από τους συναδέλφους αποδεικνύεται συχνά ανεκτίμητη για τη διατήρηση της παραγωγικότητας.
«Η αίσθηση του ανήκειν και της πρόθυμης συμμετοχής σε ομαδικά project είναι ένα απαραίτητο soft skill τη σημερινή εποχή» δηλώνει η Kari DePhillips, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της The Content Factory. «Οι εργοδότες αφιερώνουν πολύ χρόνο ώστε να βρουν εργαζόμενους που είναι πρόθυμοι να αναλάβουν έναν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση μιας εταιρικής κουλτούρας συνεργασίας. Μιας κουλτούρας που αναγνωρίζει και σέβεται τη διαφορετικότητα, η οποία μπορεί να θέσει τα ‘’εγώ’’ των απασχολούμενων πίσω από τις ανάγκες των project που αναλαμβάνουν. Ένα κύριο ζήτημα για τη φετινή χρονιά είναι να θεραπεύσουμε τις περσινές πληγές της κοινωνίας οι οποίες φθείρουν εν τέλει και τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Η ομαδική συνεργασία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για αυτό» τονίζει η κα DePhillips.
Συναισθηματική Νοημοσύνη
Σύμφωνα με την Karen Oakey, διευθύντρια του τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού της Fracture, η συναισθηματική νοημοσύνη (EQ) αποτελεί μια δεξιότητα που έχει υποτιμηθεί σημαντικά παρά το γεγονός πως συνδέεται άμεσα με την επιτυχία όχι μόνο εντός του γραφείου αλλά και στη ζωή.
«Είναι απαραίτητο να προβληματιστούμε για το πώς η προσωπική μας ζωή επηρεάζει την εργασιακή μας ζωή και απόδοση. Έτσι μπορούμε να κατανοήσουμε τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την προσωπικότητά μας στο εργασιακό περιβάλλον και να προσαρμοστούμε αναλόγως. Η συναισθηματική μας νοημοσύνη καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνουμε αποφάσεις ανταποκρινόμαστε σε δύσκολες καταστάσεις και εκλαμβάνουμε την κριτική» επισημαίνει η κα. Oakey.
Το 2020 απέδειξε μεταξύ άλλων, πως η ικανότητα των εργαζόμενων να επιδεικνύουν κατανόηση και ενσυναίσθηση παίζει μεγάλο ρόλο για την εξέλιξη μιας εταιρείας και της αντιμετώπισης ακόμα και των πιο απροσδόκητων δυσκολιών.
Προσαρμοστικότητα/Ευελιξία
Τον 21ο αιώνα, οι επιχειρήσεις καλούνται συχνά να προχωρήσουν σε δραστικές αλλαγές ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικές στο διεθνές στερέωμα. Κατά τον ίδιο τρόπο είναι λογικό να αναζητούν εργαζόμενους οι οποίοι μπορούν με ευκολία να «αλλάζουν» ταχύτητες και τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν ένα ζήτημα. Καθώς την τελευταία δεκαετία οι εταιρείες γίνονται περισσότερο ευέλικτες και λιγότερο ιεραρχικές, είναι πιο αναγκαίο από ποτέ οι εργαζόμενοι να μπορούν να διεκπεραιώνουν πολλές διαφορετικές μεταξύ τους εργασίες και να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που βρίσκονται εκτός του τομέα τους.
Επικοινωνιακές Δεξιότητες
Η επιτυχής επικοινωνία περιλαμβάνει πέντε βασικά στοιχεία. Η λεκτική επικοινωνία (η ικανότητα να μιλάει κάποιος καθαρά και με σαφήνεια), η μη λεκτική επικοινωνία (η οποία περιλαμβάνει τη γλώσσα σώματος και τις εκφράσεις του προσώπου) και η γραπτή επικοινωνία (η οποία αναφέρεται στην παραγωγή γραπτού λόγου με τη μορφή μηνυμάτων, report και άλλων τύπων εγγράφων) συνήθως μονοπωλεί το ενδιαφέρον. Ωστόσο η οπτική επικοινωνία (visual communication) και η ενεργή ακρόαση (active listening) αποκτούν σταδιακά την πρέπουσα σημασία στους χώρους εργασίας. Η οπτική επικοινωνία σχετίζεται άμεσα με την ικανότητα μετάδοσης πληροφοριών μέσω εικόνων, σχημάτων και γραφημάτων, ενώ η ενεργή ακρόαση θα πρέπει να θεωρείται κλειδί στο σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον καθώς λύνει πολλά προβλήματα που οδηγούν αρκετές φορές σε κωλυσιεργίες.
Διαχείριση του χρόνου
Ένα από τα πλεονεκτήματα της εργασίας από το σπίτι είναι η ελευθερία που προσφέρει στους εργαζόμενους να διαμορφώσουν έως ένα βαθμό οι ίδιοι το πρόγραμμά τους. Η δυνατότητα αυτή αποδεικνύεται ιδιαίτερα ελκυστική για την πλειοψηφία των εργαζομένων. Αυτό το διαφορετικό μοντέλο εργασίας μεταφέρει το επίκεντρο στην αποδοτικότητα. Με άλλα λόγια, περισσότερη σημασία αποκτά πλέον το αποτέλεσμα της εργασίας και όχι οι εργατοώρες. Για να δουλέψει αυτό το μοντέλο είναι απαραίτητο απασχολούμενοι και manager να δουλέψουν από κοινού πολλές φορές στο πλαίσιο ενός μη γνώριμου χρονοδιαγράμματος – το οποίο εξ’ αρχής δεν είναι δυνατόν να είναι το ιδανικό για όλους – παραμένοντας προσηλωμένοι εντός ενός περιβάλλοντος που μπορεί να αποσπάσει την προσοχή, όπως η τηλεόραση, η φασαρία και το Facebook.
Πώς αναπτύσσονται τα soft skills
Ένας καλός τρόπος για την ανάπτυξη των soft skills είναι η παρατήρηση των άλλων εργαζομένων εντός μιας εταιρείας και το πως επιτυγχάνουν στους παραπάνω τομείς. Την ίδια στιγμή η ανάληψη παραπάνω ευθυνών εκτός της εργασίας αλλά εντός του εργασιακού χώρου (όπως για παράδειγμα η συμμετοχή σε επιτροπές και στην οργάνωση εκδηλώσεων) μπορεί να προσφέρει χρήσιμη εμπειρία. Φυσικά στην εποχή του διαδικτύου μπορεί κάποιος εύκολα να βρει κάποιος διάφορα courses, ακόμα και δωρεάν, για την ενίσχυση των διαπροσωπικών δεξιοτήτων (ένα άλλο όνομα για τα soft skills) ενώ εκτός δουλειάς, η επαφή με ανθρώπους από διαφορετικά υπόβαθρα και κουλτούρες πέρα από την ενίσχυση της κοινωνικοποίησης αναπτύσσει σημαντικά και την συναισθηματική νοημοσύνη
