Πέντε σκάνδαλα διαφθοράς που συγκλόνισαν την Ευρώπη

Παρά τα ενισχυμένα νομικά πλαίσια και τους ελέγχους των αρχών ολοένα και περισσότερα σκάνδαλα διαφθοράς έρχονται τα τελευταία χρόνια στο φως της δημοσιότητας

Τη Δευτέρα ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί κρίθηκε ένοχος ενώπιον του δικαστηρίου για διαφθορά, επιβεβαιώνοντας τις κατηγορίες των τελευταίων ετών για παράνομες συναλλαγές στα Ηλύσια Πεδία. Η υπόθεση του πρώην ισχυρού άνδρα της Γαλλίας, δεν αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση αλλά αντίθετα έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά φαινομένων διαφθοράς που συγκλόνισαν τη Γηραιά Ήπειρο τα τελευταία χρόνια. Επιφανείς επιχειρηματίες και λαοπρόβλητοι πολιτικοί ηγέτες συναλλάσσονταν συστηματικά με μοναδικό στόχο την αύξηση της δύναμής τους ζημιώνοντας όχι μόνο οικονομικά τους πολίτες αλλά και υπονομεύοντας παράλληλα την ίδια την πίστη στη λειτουργία της δημοκρατίας και του ελεύθερου ανταγωνισμού.

Siemens: Διαφθορά made in Germany

Η διαφθορά στους μεγάλους γερμανικούς επιχειρηματικούς ομίλους έχει μακρά ιστορία. Μέχρι το 1999 ορισμένες από τις δωροδοκίες που λάμβαναν χώρα εκτός Γερμανίας θεωρούνταν επί της ουσίας tax deductible. Οι εταιρείες μπορούσαν απλά να τις καταχωρήσουν στην κατηγορία των εξόδων, αρκεί οι όποιες δοσοληψίες να πραγματοποιούνταν στο εξωτερικό και να μην εμπλέκονταν ξένοι αξιωματούχοι.

Το 2006, ωστόσο, έγινε σε όλο τον κόσμο φανερό πως η Siemens, ένας από τους μεγαλύτερους εκπρόσωπους του γερμανικού επιχειρείν, είχε αναγάγει την εταιρική δωροδοκία σε οργανωμένη πρακτική. Για περισσότερο από μια δεκαετία, η Siemens έδινε μίζες σε κυβερνητικά στελέχη και δημόσιους λειτουργούς, με το συνολικό ποσό να ξεπερνά τα 1,4 δισ. δολάρια. Ενώ οι εμπλεκόμενοι φορείς απέσπασαν μεγάλα κέρδη, οι πολίτες σε πολλές χώρες επιβαρύνθηκαν με υπερκοστολογημένες υποδομές όπως δρόμους και σταθμούς παραγωγής ενέργειας.

Οι δοσοληψίες της Siemens, βρέθηκαν εν τέλει στο μικροσκόπιο των αρχών σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Γερμανίας, οι οποίες διεξήγαγαν ενδελεχείς έρευνες που οδήγησαν στην επιβολή προστίμου στη Siemens ύψους 1,6 δισ. δολάρια.

Υπόθεση Gurtel: Το μεγαλύτερο σκάνδαλο στην ιστορία της Ισπανίας

Την τελευταία δεκαετία, η υπόθεση Gurtel έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις στη χώρα της Ιβηρικής Χερσονήσου. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σκάνδαλο στη νεότερη ιστορία της Ισπανίας, το οποίο εμπλέκει ορισμένα από τα πιο επιφανή ονόματα της ισπανικής πολιτικής σκηνής. Η υπόθεση Gurtel αναφέρεται σε ένα περίπλοκο και καλά μελετημένο σχέδιο χρηματοδότησης του ισπανικού Λαϊκού Κόμματος μέσω ύποπτων «δωρεών» στο τότε κυβερνόν κόμμα, ως αντάλλαγμα για απευθείας αναθέσεις δημοσίων έργων σε επιχειρηματίες.

Στην καρδιά του σκανδάλου βρέθηκε ο γνωστός Ισπανός επιχειρηματίας Francisco Correa ο οποίος καταδικάστηκε σε φυλάκιση 51 ετών για διαφθορά, ενώ στο σκάνδαλο Gurtel (γερμανική μετάφραση του ονόματος του Correa) ενεπλάκη και ο πρώην πρόεδρος Mariano Rajoy στον οποίο το ισπανικό δικαστήριο επέβαλε πρόστιμο 50 εκατ. δολαρίων.

Το σκάνδαλο ήρθε στο φως της δημοσιότητας από την Ana Garrido Ramos, δημόσιο υπάλληλο και βασική μάρτυρα στην υπόθεση, η οποία οδήγησε στην κατάρρευση της κυβέρνησης Rajoy τον Ιούνιο του 2018.

FIFA: Η χαμένη αθωότητα του ποδοσφαίρου

Στις 27 Μαίου του 2015 οι απαγγελίες κατηγοριών σε εννέα ανώτατα στελέχη της FIFA, του μεγαλύτερου αθλητικού οργανισμού στον κόσμο, για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και συμμετοχή σε κύκλωμα εκβιασμού συντάραξε τον κόσμο του ποδοσφαίρου. Εν μία νυκτί, ένα δαιδαλώδες σύστημα διαφθοράς με βάση το δημοφιλέστερο άθλημα ήρθε στο φως της δημοσιότητας.

Παρά τα αδιάσειστα στοιχεία για εμπλοκή στο σκάνδαλο της FIFA, ο πρόεδρος της ομοσπονδίας, Sepp Blatter, επανεξελέγη στη θέση της προεδρίας, επιβεβαιώνοντας τις φήμες σχετικά με τις πρακτικές της FIFA και το κύμα συγκάλυψης που υπήρχε και πιθανόν συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Σε σύντομο χρονικό διάστημα η εμπιστοσύνη των απανταχού φιλάθλων στη FIFA έπεσε στο ναδίρ.

Το 2017, το Forza Football, μια από τις μεγαλύτερες πλατφόρμας που μετρά τη στάση των φίλων του ποδοσφαίρου, με περισσότερους από 3 εκατομμύρια συνδρομητές διεξήγαγε μια μεγάλης κλίμακας έρευνα με αφορμή το σκάνδαλο της FIFA. Στην έρευνα έλαβαν μέρος περισσότεροι από 25.000 φίλαθλοι από 50 χώρες, με το 53% να μην έχει καμία πλέον εμπιστοσύνη στη FIFA, και μόλις το 25% εξέφρασε μια συγκρατημένη αισιοδοξία μετά την εκλογή του Gianni Infantino στο τιμόνι της ομοσπονδίας.

House of Cards στην Κωνσταντινούπολη

Επιβεβαιώνοντας τη ρήση πως «η ζωή μιμείται την τέχνη» η Τουρκία το 2013 βίωσε ένα χολυγουντιανών διαστάσεων σκάνδαλο διαφθοράς. Η τουρκική αστυνομία μετά από ξαφνική έφοδο που πραγματοποίησε σε κατοικίες που ανήκαν στις οικογένειες της τουρκικής ελίτ κατάσχεσε περισσότερα από 17 εκατ. δολάρια σε μετρητά, τα οποία επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν για παράνομους χρηματισμούς.

Στην καρδιά του σκανδάλου, στο οποίο ενεπλάκησαν επιχειρηματίες και πολιτικοί από την Τουρκία και το Ιράν βρέθηκε ο γνωστός στην περιοχή της Μέσης Ανατολής επιχειρηματίας Reza Zarrab. Στον Zarrab απαγγέλθηκαν κατηγορίες για συμμετοχή σε κύκλωμα ξεπλύματος μαύρου χρήματος, με το κύκλωμα να καθοδηγείται από την Τεχεράνη ως «παραθυράκι» για την αποφυγή των κυρώσεων που είχαν επιβάλει οι ΗΠΑ. Αξίζει να σημειωθεί πως και τα 52 άτομα που συνελήφθησαν για την υπόθεση είχαν σχέσεις με το κυβερνόν κόμμα του Ταγίπ Ερντογάν.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας αρνείται μέχρι και σήμερα κάθε στοιχείο για το σκάνδαλο, απολύοντας ή μεταθέτοντας χιλιάδες αστυνομικούς και εκατοντάδες δικαστές και δημόσιους κατήγορους, συμπεριλαμβανομένων και όσων ασχολήθηκαν με την υπόθεση, ενώ τα τελευταία χρόνια πέρασε σειρά νόμων για την ενίσχυση του κυβερνητικού ελέγχου επί της δικαστικής εξουσίας.

Μαύρα σύννεφα πάνω από το Champs-Élysées

Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί καταδικάσθηκε τη Δευτέρα σε φυλάκιση τριών ετών, ένα από τα οποία χωρίς αναστολή, για διαφθορά. Το δικαστήριο έκρινε τον Νικολά Σαρκοζί ένοχο για απόπειρα δωροδοκίας δικαστικού και για αθέμιτη άσκηση επιρροής.

Ο Σαρκοζί, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της Γαλλίας από το 2007 μέχρι το 2012, αρνήθηκε τις κατηγορίες και δήλωσε ότι είναι θύμα σε ένα κυνήγι μαγισσών που εξαπέλυσαν οικονομικοί εισαγγελείς, οι οποίοι χρησιμοποίησαν υπέρμετρα μέσα ερευνώντας τις υποθέσεις του.

Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας έχει προθεσμία 10 ημερών για να εφεσιβάλει την δικαστική απόφαση. Είναι ο δεύτερος πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, μετά τον Ζακ Σιράκ, που καταδικάζεται για διαφθορά.

Το δικαστήριο επέβαλε επίσης την ίδια ποινή στον πρώην ανώτατο δικαστικό Ζιλμπέρ Αζιμπέρ και τον δικηγόρο του πρώην προέδρου Τιερί Ερζόγκ, μαζί με την πενταετή απαγόρευση ασκήσεως επαγγέλματος στον τελευταίο. Οι δύο κρίθηκαν επίσης ένοχοι για παραβίαση επαγγελματικού απορρήτου.

Το δικαστήριο έκρινε ότι οι τρεις συνδέθηκαν σε ένα «σύμφωνο διαφθοράς», αλλά δεν επέβαλε τις ποινές που ζήτησε η οικονομική εισαγγελία, δηλαδή τέσσερα χρόνια φυλάκισης, τα δύο χωρίς αναστολή, και στους τρεις, κρίνοντας ότι η προεδρική εικόνα έχει αμαυρωθεί από την υπόθεση αυτή «με καταστροφικές συνέπειες».

Ο Νικολά Σαρκοζί θα αντιμετωπίσει και πάλι την γαλλική δικαιοσύνη στις 17 Μαρτίου, στην εκδίκαση της υπόθεσης Bygmalion, σχετικά με τις δαπάνες της προεκλογικής του εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές του 2012.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ