Το όνομα του Μιχάλη Τσαμάζ, του προέδρου και διευθύνοντος σύμβουλου του ΟΤΕ, είναι άρρητα συνδεδεμένο με την σταθερή πορεία ανόδου που σημειώνει ο όμιλος την τελευταία δεκαετία. Μεγάλο μέρος της επιτυχίας του ΟΤΕ, οφείλεται στις γενναίες αλλαγές που δρομολογήθηκαν με εισήγηση του ίδιου. Υπό τη διοίκηση του Μιχάλη Τσαμάζ, ο ΟΤΕ εξυγίανε τα οικονομικά του, δημιούργησε νέες πηγές εσόδων, και μετασχηματίστηκε σε μια σύγχρονη εταιρεία τεχνολογίας με τον πελάτη στο επίκεντρο και την COSMOTE ως ενιαία εμπορική μάρκα για τα προϊόντα του Ομίλου σε σταθερή, κινητή, internet και τηλεόραση.
Η ιστορία του Μιχάλη Τσαμάζ στον ΟΤΕ ξεκινά πριν από δύο δεκαετίες, όταν φεύγει από τη Vodafone για να αναλάβει το κομμάτι των ξένων επενδύσεων του ομίλου. Τη στιγμή που ο ΟΤΕ ταλανίζονταν από εσωτερικά προβλήματα, ο κ. Τσαμάζ έδειξε με την πρώτη ευκαιρία τα αποτελέσματα των ικανοτήτων του, βάζοντας τάξη στις διεθνείς επενδύσεις από το πόστο του επικεφαλής της OTE International και ξεκινώντας τις διαδικασίες για τον εξορθολογισμό του ομίλου. Εν μέσω μειωμένων χρηματοδοτήσεων από τις εγχώριες τράπεζες, ο ΟΤΕ υλοποίησε το σχέδιο ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων, πουλώντας το μεγαλύτερο μέρος των συμμετοχών στο εξωτερικό.
Το 2007 ο Μιχάλης Τσαμάζ βρέθηκε πίσω από το τιμόνι της Cosmote. Σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα η θυγατρική κινητής τηλεφωνίας του ΟΤΕ σημείωσε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, ισχυροποιώντας τη θέση της στην ελληνική αγορά και αυξάνοντας το χάσμα με τους βασικούς ανταγωνιστές της. Μετά από το επιτυχημένο πέρασμα ως επικεφαλής της Cosmote αλλά και της OTE Globe, ο Μιχάλης Τσαμάζ καλείται το 2010 να αναλάβει τα ηνία όλου του ομίλου. Ο δρόμος που θα έπρεπε να διανύσει ο ΟΤΕ ήταν μεγάλος και δύσκολος. Στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, ο ΟΤΕ παρουσίαζε σημαντική πτώση τόσο στον αριθμό των εσόδων (8%) όσο και στον αριθμό των πελατών (11%), ενώ το ύψος του καθαρού δανεισμού ξεπερνούσε τα 4 δισ. ευρώ. Η αλλαγή πλεύσης ήταν πλέον αναγκαία και απαιτούσε γενναίες αποφάσεις.
Αναδιοργάνωση και ταχεία ανάπτυξη εν μέσω της κρίσης
Ο Όμιλος ΟΤΕ αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα επιχείρησης που κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, η οποία έπληξε την Ελλάδα το 2010, επέλεξε στρατηγικά να βγει στην επίθεση. Άλλωστε, ο Μιχάλης Τσαμάζ έχει δηλώσει:
«Υπάρχουν δύο τρόποι αντιμετώπισης της κρίσης: είτε παίζεις άμυνα και ελπίζεις για το καλύτερο, είτε αντιμετωπίζεις την κρίση ως ευκαιρία, καταλήγεις σε μια συγκεκριμένη στρατηγική και βγαίνεις στην επίθεση».
Ως πρώην κρατικό μονοπώλιο, ο ΟΤΕ είχε κληρονομήσει βαριές δομές και διαδικασίες με συνέπεια να λειτουργεί με πολύ υψηλό κόστος και να μην είναι ανταγωνιστικός στο περιβάλλον της απελευθερωμένης αγοράς.
Για να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητά του, ο όμιλος, υπό τη διοίκηση Τσαμάζ, υλοποίησε μια σειρά ενεργειών μείωσης και ανανέωσης των δανειακών του υποχρεώσεων, προκειμένου να διασφαλίσει την υγιή οικονομική του θέση και να επενδύσει στην ανάπτυξη. Εν μέσω κρίσης, ο όμιλος επένδυσε σχεδόν 5 δισ. ευρώ στην Ελλάδα, κυρίως για δίκτυα νέας γενιάς.
Στο επίκεντρο ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η βιώσιμη ανάπτυξη
Παράλληλα, ο ΟΤΕ κατάφερε να φέρει εις πέρας ένα φιλόδοξο πλάνο εκτεταμένων οργανωτικών αλλαγών. Υλοποίησε με επιτυχία το πρόγραμμα μετασχηματισμού του σε μια σύγχρονη, αποδοτική και ανταγωνιστική εταιρεία τεχνολογίας. Εκσυγχρόνισε τα συστήματα και τις διαδικασίες του, απλοποίησε τις εσωτερικές δομές, άλλαξε την κουλτούρα του, έβαλε τον πελάτη στο επίκεντρο. Μείωσε το εργασιακό κόστος με κοινωνικά υπεύθυνο τρόπο (σχήματα εθελουσίας εξόδου συνολικού κόστους 1 δισ. ευρώ για την περίοδο 2010-2019) και ανανέωσε το προσωπικό, προσφέροντας εργασία σε ταλαντούχους νέους.
Θέτοντας τις ανάγκες του πελάτη ως προτεραιότητα, σχεδιάστηκαν και λανσαρίστηκαν καινοτόμα προϊόντα και υψηλές ταχύτητες internet, ενώ ο ΟΤΕ δραστηριοποιήθηκε σε νέες αγορές (τηλεόραση, ICT, κ.λπ.). Παράλληλα, επιτεύχθηκε μείωση των τιμών των προϊόντων με αποτέλεσμα ο ΟΤΕ να γίνει πιο ανταγωνιστικός. Τα καταστήματα εκσυγχρονίστηκαν και βελτιώθηκε η εξυπηρέτηση σε όλα τα σημεία επαφής με τους πελάτες. Τέλος, προχώρησε η λειτουργική ενοποίηση της οργάνωσης σταθερής και κινητής και καθιερώθηκε το ενιαίο brand COSMOTE για όλες τις υπηρεσίες του Ομίλου.
Επόμενη μεγάλη πρόκληση για τον Όμιλο ΟΤΕ ήταν ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Ήδη από το 2016, ο Μιχάλης Τσαμάζ έθεσε ως όραμα για τον Όμιλο ΟΤΕ να γίνει παράδειγμα ψηφιακού μετασχηματισμού στην Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη. Ο Όμιλος προχωρά ταχύτατα το δικό του digital transformation μέσα από ένα στρατηγικό πρόγραμμα 360°, που κινείται σε τρεις κατευθύνσεις: την εμπειρία του πελάτη, τα δίκτυα και την εσωτερική λειτουργία του. Παράλληλα, με τα υπερσύγχρονα δίκτυά του και τα έργα ICT που υλοποιεί, ο Όμιλος ΟΤΕ είναι δύναμη ψηφιακού μετασχηματισμού για την κοινωνία, τις επιχειρήσεις και την χώρα.
«Ζούμε ήδη στην ψηφιακή εποχή. Συμμετέχουμε στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Μια επανάσταση που αλλάζει τα πάντα. Τον τρόπο που μαθαίνουμε, που εργαζόμαστε, που ζούμε. Όσες χώρες δεν συμμετέχουν στη ψηφιακή επανάσταση θα πάψουν να ανήκουν στα αναπτυγμένα κράτη. Όσες επιχειρήσεις ή πολίτες δεν ακολουθήσουν την αλλαγή, θα μείνουν εκτός εποχής. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι θέμα επιλογής. Είναι θέμα επιβίωσης και, σε δεύτερο χρόνο, ανάπτυξης» δηλώνει ο Μιχάλης Τσαμάζ, υπογραμμίζοντας την ανάγκη το ελληνικό επιχειρείν και μεταβεί στη νέα παγκόσμια πραγματικότητα.
Την ίδια στιγμή, η υγιής χρηματοοικονομική του θέση, επέτρεψε στον Όμιλο ΟΤΕ να εφαρμόσει ένα εκτεταμένο, πολυετές σχέδιο επενδύσεων σε δίκτυα οπτικών ινών, κινητής νέας γενιάς, υπηρεσιών πληροφορικής και συνδρομητικής τηλεόρασης εκσυγχρονίζοντας τις υποδομές της χώρας και συμβάλλοντας στη βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος.
«Αν θέλουμε να κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας έναν κόσμο καλύτερο για όλους, πρέπει να αναλάβουμε όλοι δράση. Πρέπει να βρούμε τρόπους ώστε να καλύπτουμε τις ανάγκες μας, χωρίς να θέτουμε σε κίνδυνο το μέλλον των επόμενων γενιών. Αυτό είναι το νόημα της βιώσιμης ανάπτυξης.»
Ακολουθώντας πιστά τα λόγια του κ. Τσαμάζ, ο Όμιλος ΟΤΕ αξιοποιεί με μεγάλη επιτυχία τις δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία, με στόχο τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου για όλους. Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της επιχειρηματικής στρατηγικής του ομίλου, και διέπει όλη τη λειτουργία του, από τα προϊόντα που διαθέτει για τους πελάτες του, μέχρι τη διαφάνεια στις συναλλαγές με τους συνεργάτες του. Από τη θωράκιση των οικονομικών επιδόσεων, μέχρι τη συμβολή του στην κοινωνία και τις πρωτοβουλίες του για την προστασία του περιβάλλοντος.
Ισχυρές επιδόσεις και το 2020 παρά τη νέα κρίση
«Κλείσαμε μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά καταγράφοντας ανθεκτικές επιδόσεις, παρά τον αρνητικό αντίκτυπο της υγειονομικής κρίσης στους πελάτες μας, τον τουρισμό, και την ελληνική οικονομία γενικότερα. Πετύχαμε τους στόχους μας και ανταποκριθήκαμε στις δεσμεύσεις μας αναφορικά με την πολιτική αμοιβών προς τους μετόχους μας. Παρότι η πανδημία συνεχίζει να δημιουργεί αβεβαιότητα, έχουμε τη δυναμική και την ευελιξία που χρειάζεται για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις προκλήσεις του μέλλοντος, προς όφελος των πελατών, των εργαζομένων, των μετόχων και της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας» δήλωσε ο κ. Τσαμάζ κατόπιν της δημοσίευσης των οικονομικών αποτελεσμάτων του ΟΤΕ για την περσινή χρονιά.
Όπως σημειώνεται στα οικονομικά αποτελέσματα του ΟΤΕ, τo τελευταίο τρίμηνο του 2020, ο όμιλος έφερε εις πέρας μια σειρά σημαντικών πρωτοβουλιών, οι οποίες ενισχύουν τη λειτουργία του και αναμένεται να επηρεάζουν θετικά τη μελλοντική απόδοση. Η απόσχιση της πρώτης γραμμής (εξυπηρέτηση πελατών, καταστήματα, τεχνικοί πεδίου) στην Ελλάδα ολοκληρώθηκε, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα και ευελιξία του ΟΤΕ. Η εταιρεία υλοποίησε νέο πρόγραμμα εθελούσιας αποχώρησης στο δ’ τρίμηνο. Συνολικά, μέσα στο 2020 και στις αρχές του 2021, αποχώρησαν περισσότεροι από 1.300 εργαζόμενοι από τις δραστηριότητες του ΟΤΕ στην Ελλάδα αποφέροντας εξοικονόμηση σε επίπεδο έτους της τάξεως των 60 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, η πώληση της σταθερής στη Ρουμανία, η οποία ανακοινώθηκε το Νοέμβριο και αναμένεται να ολοκληρωθεί στο δεύτερο μισό του 2021, θα δώσει τη δυνατότητα στον όμιλο να ανακατευθύνει πόρους σε άλλες δραστηριότητες.
Στην Ελλάδα το δ’ τρίμηνο τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 2,9% στα 777,6 εκατ. ευρώ αντισταθμίζοντας τις αρνητικές επιπτώσεις από την πανδημία. Η προσαρμοσμένη κερδοφορία EBITDA μετά από μισθώσεις (AL) σημείωσε μείωση 0,8%, σε 299,9 εκατ. ευρώ με το προσαρμοσμένο περιθώριο EBITDA (AL) να ανέρχεται σε 38,6%. Σε επίπεδο έτους το προσαρμοσμένο EBITDA (AL) μειώθηκε κατά 1,0%, σε 1.199,1 εκατ. ευρώ παρά τον αρνητικό αντίκτυπο στα έσοδα από εισερχόμενη περιαγωγή ύψους 22 εκατ. ευρώ.
Η διείσδυση των ευρυζωνικών υπηρεσιών υψηλών ταχυτήτων οπτικής ίνας της εταιρείας συνέχισε να σημειώνει πρόοδο, προσελκύοντας 59.000 καθαρές νέες συνδέσεις στο τρίμηνο. Στο τέλος του έτους, 945.000 συνδρομητές είχαν επιλέξει τις συγκεκριμένες υπηρεσίες, μια αύξηση 27,4% σε σχέση με τα επίπεδα του προηγούμενου έτους. Στις 31 Δεκεμβρίου του 2020, ο συνολικός αριθμός των συνδρομητών COSMOTE TV ανήλθε στις 575 χιλιάδες, αυξημένος κατά 3,7% σε ετήσια βάση. Στην κινητή, το δ’ τρίμηνο του 2020, η κίνηση δεδομένων αυξήθηκε κατά 46% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Αντίστοιχα, η μέση μηνιαία χρήση αυξήθηκε κατά 40% σε σχέση με πέρσι, και έφτασε τα 4,5 GB ανά συνδρομητή.
Αξίζει να σημειωθεί πως από το 2001, ο κ. Τσαμάζ κατείχε σειρά θέσεων ευθύνης στον ΟΤΕ, επιβλέποντας την πορεία των θυγατρικών του ομίλου εκτός Ελλάδος και συνεισφέροντας στην εξυγίανση των διεθνών δραστηριοτήτων. Έχει διατελέσει μέλος Διοικητικών Συμβουλίων θυγατρικών του ΟΤΕ και της Cosmote στο εξωτερικό και μέλος του ΔΣ της ΕΕ, στην Μεγάλη Βρετανία. Πριν την ένταξή του στον ΟΤΕ, ο κ. Τσαμάζ είχε αναλάβει διαδοχικά υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις στους τομείς του marketing και των πωλήσεων, αλλά και Γενικής Διεύθυνσης σε πολυεθνικές εταιρείες όπως η Vodafone και η Philip Morris.
Επιπλέον έχει διατελέσει επικεφαλής της Επιτροπής Ψηφιακής Οικονομίας του ΣΕΒ και μέλος του Athens Digital Council, βάζοντας στο επίκεντρο τη δημιουργία προτάσεων και τη χάραξη πολιτικών που θα συμβάλλουν στη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος στην Ελλάδα και την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για τα οφέλη της νέας ψηφιακής εποχής.
Ο κ. Τσαμάζ έχει πτυχίο Διοίκησης Επιχειρήσεων από το Πανεπιστήμιο του New Brunswick του Καναδά και είναι πατέρας δύο παιδιών.
