Τη σκληρή καταδίκη των παράνομων και προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και της προκλητικότητας κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, όπως η διενέργεια ερευνών και σχεδίων για γεωτρήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη δυο χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμπεριέχει το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, μετά τη συμφωνία των 27 αρχηγών κρατών η οποία επιτεύχθηκε τις πρώτες μεταμεσονύχτιες ώρες.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να διευρύνει τη λίστα των προσώπων και των οντοτήτων που εμπλέκονται στις παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, στα οποία θα επιβληθούν άμεσα κυρώσεις, χωρίς να περιλαμβάνονται όμως κυρώσεις κατά μελών της κυβέρνησης της Τουρκίας. Ταυτόχρονα, δίνει εντολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέ Μπορέλ και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει το αργότερο μέχρι το Μάρτιο του 2021 έκθεση για «ολόκληρο το φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων, πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών», ανάμεσά τους και η αξιολόγηση Τελωνειακής Ένωσης. Στην έκθεση θα περιλαμβάνονται «όλα τα εργαλεία και οι επιλογές» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας στην επόμενη φάση, τα οποία θα εξεταστούν τον ερχόμενο Μάρτιο.
Το κείμενο συμπερασμάτων για την Τουρκία
Σε δυο σελίδες από το 14σελιδο κείμενο συμπερασμάτων στην ενότητα των
«Εξωτερικών Σχέσεων», αναφέρονται σχετικά με την Τουρκία, την καταδίκη της προκλητικών ενεργειών και την στήριξή της στο Διεθνές Δίκαιο – ειδικά στην περίπτωση της Κύπρου – και στην αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας της απέναντι σε δυο χώρες της Ε.Ε. τα εξής:
1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στα συμπεράσματά του Συμβουλίου της 1ης και 2ης Οκτωβρίου 2020 σχετικά με τις σχέσεις της Ένωσης με την Τουρκία υπό το φως της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τις ρητορική κατά της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ και των ευρωπαίων ηγετών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εγκαλεί την Άγκυρα για τις μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως και στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου, και επισημαίνει ότι αυτές εξακολουθούν να πραγματοποιούνται. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει την απόσυρση του ερευνητικού πλοίου «Oruc Reis» και επιμένει στην παρατεταμένη αποκλιμάκωση ώστε να επιτρέψει την πρόωρη επανέναρξη και ομαλή συνέχιση των άμεσων διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει το στρατηγικό ενδιαφέρον της ΕΕ για την ανάπτυξη συνεργασίας και την αμοιβαία επωφελής σχέση με την Τουρκία. Η προσφορά μιας θετικής ατζέντας ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία παραμένει στο τραπέζι, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία δείχνει την ετοιμότητα να προωθήσει ένα πραγματική συνεργασία για μια εταιρική σχέση με την Ένωση και τα κράτη μέλη της και για την επίλυση των διαφορών μέσω του διαλόγου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Μια τέτοια ατζέντα θα μπορούσε να καλύπτει τους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, τις διασυνορικές μετακινήσεις, τον διάλογο σε υψηλό επίπεδο και την συνέχιση της συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει τη σημασία της τήρησης ανοιχτών καναλιών επικοινωνίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Η ΕΕ θα είναι επίσης προετοιμασμένη να συνεχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια σε Σύριους πρόσφυγες και κοινότητες υποδοχής (προσφύγων) στην Τουρκία και να συνεργαστεί για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς όλα τα μέλη-κράτη και να εντείνουν τις προσπάθειες για την καταπολέμηση των δικτύων λαθρεμπορίου μεταναστών.
3. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ης Οκτωβρίου 2020, η ΕΕ παραμένει δεσμευμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων και των συμφερόντων των κρατών μελών της καθώς και για την προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας. Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποφασίζει να:
- α) καλέσει το Συμβούλιο να εγκρίνει πρόσθετους καταλόγους βάσει της απόφασής της 11ης Νοεμβρίου 2019 κατά της Τουρκίας σχετικά με περιοριστικά μέτρα ενόψει της μη εξουσιοδοτημένης γεώτρησης της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
- β) καλέσει τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή, να υποβάλουν έκθεση
σχετικά με τις πολιτικές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας, καθώς επίσης για εργαλεία και επιλογές που μπορούν να υιοθετηθούν, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής της προαναφερθείσας απόφασης προς εξέταση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αργότερο το Μάρτιο του 2021.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει τα μονομερή βήματα της Τουρκίας στα Βαρώσια (της Αμμοχώστου) και ζητεί τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την ταχεία επανάληψη των διαπραγματεύσεων, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, και παραμένει πλήρως δεσμευμένη για μια ολοκληρωμένη διευθέτηση του Κυπριακού, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), ευθυγραμμισμένη με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Περιμένει το ίδιο με την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι, μετά την επανάληψη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, η ΕΕ θα διορίσει εκπρόσωπο στην εκπρόσωπο για την Αποστολή Καλών Υπηρεσιών στον ΟΗΕ.
5. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά από τον Ύπατο Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική να προωθήσει την πρόταση πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.
6. Η ΕΕ θα αναζητήσει τη συνεργασία για τα θέματα που σχετίζονται με την Τουρκία και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
