Μόλις το 5% των Ευρωπαίων ισχυρίζεται ότι αγόρασε σκόπιμα παράνομα προϊόντα τους τελευταίους 12 μήνες, με μόλις το 8% να παραδέχεται ότι είχε αποκτήσει εσκεμμένη πρόσβαση σε online περιεχόμενο μέσω παράνομων πηγών κατά την ίδια περίοδο.
Αυτά είναι κάποια από τα συμπεράσματα της μελέτης που κυκλοφόρησε σήμερα (24.11.2020) από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO). Η μελέτη βασίστηκε σε ποσοτική έρευνα πεδίου με απαντήσεις 25.636 κατοίκων της ΕΕ, ηλικίας από 15 ετών και άνω, η οποία αφορούσε τη στάση και τη συμπεριφορά τους σχετικά με την αντίληψή τους για τη διανοητική ιδιοκτησία (ΔΙ).
Στην Ελλάδα, το 10% ισχυρίζεται ότι αγόρασε σκόπιμα προϊόντα απομίμησης/αντιγραφής κατά τους τελευταίους 12 μήνες, που φανερώνει μείωση κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες από την τελευταία αντίστοιχη μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το EUIPO το 2017. Το 6% των Ελλήνων πολιτών που ερωτήθηκαν παραδέχθηκαν ότι είχαν πρόσβαση σε περιεχόμενο από παράνομες διαδικτυακές πηγές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Σημαντική η συγκεκριμένη μείωση κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες από την τελευταία μελέτη του 2017 (12%). Ταυτόχρονα, 22% των Ελλήνων θεωρεί θεμιτή την αγορά παράνομου περιεχομένου από το διαδίκτυο εάν προορίζεται αποκλειστικά για προσωπική χρήση ( ήταν 34% το 2017).
Σύμφωνα με στοιχεία της μελέτης, το 42% (ήταν μόλις 25% το 2017) των Ευρωπαίων έχουν πληρώσει για την πρόσβαση, τη λήψη ή τη ροή περιεχομένου που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα από εταιρία που προσφέρει νόμιμές υπηρεσίες τους τελευταίους 12 μήνες, δείχνοντας μία αύξηση 17 ποσοστιαίων μονάδων από το 2017.
Στην Ελλάδα, το 31% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι έχουν πληρώσει για νόμιμο περιεχόμενο κατά το τελευταίο έτος, αύξηση 19 ποσοστιαίων μονάδων από το 2017. Σε χώρες όμως όπως είναι η Φινλανδία, η Δανία, η Ισπανία και η Πολωνία, σχεδόν το 50% των πολιτών αγοράζει μόνο νόμιμο περιεχόμενο από το διαδίκτυο.
Συνολικά, τα 3/4 των Ευρωπαίων που ερωτήθηκαν αναφέρουν ότι η ποιότητα του νόμιμου ψηφιακού περιεχομένου έχει βελτιωθεί, με το 89% να δηλώνει ότι θα προτιμούσε να έχει καλύτερη πρόσβαση στο νόμιμο περιεχόμενο εάν η τιμή ήταν λογική.
Η έρευνα έδειξε ότι το 80% των Ευρωπαίων είχαν γενικά καλή κατανόηση των πτυχών της διανοητικής ιδιοκτησίας, οι περισσότεροι δηλαδή είναι λιγότερο πιθανό να αγοράσουν παραποιημένα αγαθά ή να κατεβάσουν παράνομα ψηφιακό υλικό.
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις σύνδεσης μεταξύ της συμπεριφοράς των καταναλωτών και του φαινομένου της αντιγραφής/πειρατείας – το 30% των Ευρωπαίων που είχαν σκόπιμα πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο αγόρασαν επίσης και προϊόντα αντιγραφής εκτός διαδικτύου.
Σε ολόκληρη την ΕΕ, πάνω από το 1/3 των ερωτηθέντων παραδέχθηκαν, επίσης, πως αναρωτήθηκαν κάποια στιγμή στις αγορές τους εάν ένα προϊόν που είχαν προμηθευτεί ήταν πρωτότυπο, αυθεντικό ή όχι.
Όσο για τους νεότερους, είναι πιο πιθανό να παραδεχθούν ότι έχουν αγοράσει πλαστά/παραποιημένα προϊόντα ή ότι έχουν πρόσβαση σε πειρατικό διαδικτυακό περιεχόμενο. Το 10% των ατόμων ηλικίας μεταξύ 15 και 24 ετών παραδέχθηκαν ότι αγόρασαν εν γνώσει τους παραποιημένα/πλαστά προϊόντα τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ το 23% δήλωσαν ότι είχαν αποκτήσει πρόσβαση και σκόπιμα είχαν κατεβάσει ή μεταδώσει περιεχόμενο από παράνομες πηγές.
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του EUIPO, Christian Archambeau, δήλωσε: «Η τελευταία μας μελέτη δείχνει ότι όσο περισσότερο οι άνθρωποι κατανοούν τη σημασία της διανοητικής ιδιοκτησία, τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες να την παραβιάζουν, με τους Ευρωπαίους να έχουν πλέον διπλάσιες πιθανότητες να πουν ότι από τη διανοητική, η πνευματική ιδιοκτησία στηρίζει τους καλλιτέχνες και τους δημιουργούς από όσο μπορούσαν πριν από τρία χρόνια. Αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και καταδεικνύει τη σημασία της ευαισθητοποίησης σχετικά με την αξία της ΔΙ σε επίπεδο πολιτών».
