Ένα νέο «στέλεχος» του κορωνοϊού που ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά σε Ισπανούς αγρότες εξαπλώνεται με εκρηκτικούς ρυθμούς σε ολόκληρη την Ευρώπη και ευθύνεται πλέον για την πλειονότητα των νέων κρουσμάτων COVID-19 στις περισσότερες χώρες.
Το νέο «στέλεχος» ονομάζεται «20A.EU1» και ανακαλύφθηκε από διεθνή ομάδα ερευνητών που παρακολουθεί τις γενετικές μεταλλάξεις του νέου κορωνοϊού. Σύμφωνα με την μελέτη της ομάδας που έχει σταλεί ως προδημοσίευση στην ειδική ιατρική επιθεώρηση MedRXiv πριν την επίσημο υποβολή του για έλεγχο και δημοσίευση στον επιστημονικό Τύπο, αναφέρεται σε σημερινό ρεπορτάζ της ιστοσελίδας των Financial Times ως “εξαιρετικά μεταδοτικό” και προέρχεται από μετάλλαξη. Επισημαίνεται μάλιστα την πρωτοφανή εξάπλωση του «20A.EU1» χωρίς όμως να έχει εξακριβωθεί ακόμα από τους ερευνητές αν το νέο «στέλεχος» έχει αυξημένη παθογένεια, ούτε αν αυξάνει και τα επίπεδα της θνησιμότητας.
Το νέο στέλεχος διαφέρει από άλλα σε 6 σημεία του γονιδιώματος που έχουν υποστεί μεταλλάξεις.
Πάντως, η Δρ. Χόντκροφτ τόνισε πάντως πως «το 20A.EU1 δεν μοιάζει με καμία εκδοχή του SARS-Cov-2 – που έχουμε συναντήσει μέχρι σήμερα» και συμπλήρωσε: «Δεν έχω δει άλλο στέλεχος με αυτού του είδους τη δυναμική, όσο καιρό εξετάζω γονιδιωματικές ακολουθίες του κοροναϊού στην Ευρώπη».
Τα πρώτα ευρήματα
Κάθε παραλλαγή ιού, όπως και του συγκεκριμένου κορωνοϊού, έχει τη δική της γενετική υπογραφή, μπορεί επομένως να ιχνηλατηθεί η προέλευσή της και να καταγραφεί η πορεία της εξάπλωσής του από τα δείγματα των ασθενών. «Από την εξάπλωση του 20A.EU1 φαίνεται ξεκάθαρο πως τα μέτρα αποτροπής του ιού που βρίσκονταν σε ισχύ, δεν ήταν αρκετά για να σταματήσουν την περαιτέρω μετάδοση ποικιλομορφιών αυτό το καλοκαίρι» δήλωσε μια από τις ερευνήτριες της μελέτης και εξελικτική γενετίστρια στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία, η Δρ. Έμα Χοντκροφτ.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η νέα μετάλλαξη πρωτοεμφανίστηκε σε αγρότες γης στη βορειοανατολική Ισπανία τον Ιούνιο και εξαπλώθηκε γρήγορα στον τοπικό πληθυσμό. Όπως συμπέραναν οι ερευνητές η «ριψοκίνδυνη συμπεριφορά» των Ισπανών αλλά και των ξένων τουριστών -όπως η μη τήρηση του μέτρου της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της χρήσης μάσκας- βοήθησε στην εξάπλωση του νέου στελέχους τους προηγούμενους μήνες από την Ισπανία σε άλλες χώρες.
Σημαντικά ευρήματα υποδεικνύουν πως ταξιδιώτες που επέστρεφαν από διακοπές στην Ισπανία μετέφεραν τον κορωνοϊό στη χώρα τους και έπαιξαν (άθελά τους) τον ρόλο-κλειδί του «ξενιστή» του νέου «στελέχους» και συνέβαλαν στην εξάπλωσή του σε όλη την Ευρώπη. Η έρευνα έδειξε πως σε αυτό το «στέλεχος» οφείλεται το 80% των κρουσμάτων στην Ισπανία, το 60% στην Ιρλανδία και έως 40% στην Ελβετία και τη Γαλλία καθώς και πάνω από το 80% των κρουσμάτων στην Μεγ. Βρετανία.
Ο στόχος της έρευνας
Οι ερευνητικές ομάδες σε Ελβετία, Ισπανία, Γαλλία και Μεγ. Βρετανία σπεύδουν τώρα να εξετάσουν τη συμπεριφορά του…. ισπανικού στελέχους για να διαπιστώσουν αν ο μεταλλαγμένος ιός είναι πιο θανατηφόρος ή πιο μολυσματικός από άλλα στελέχη του νέου κορωνοϊού (SARS-CoV-2).
«Δεν υπάρχουν αποδείξεις πως η ταχεία εξάπλωση της παραλλαγής οφείλεται σε μετάλλαξη που αυξάνει τη μετάδοση ή επηρεάζει το κλινικό αποτέλεσμα», δήλωσε η Δρ. Χόντκροφτ σε ελβετικές και βρετανικές εφημερίδες.
Όμως, η συγκεκριμένη έρευνα εγείρει σημαντικά ερωτήματα ως προς το λεγόμενο «αν το δεύτερο κύμα» της πανδημίας που σαρώνει τις τελευταίες εβδομάδες την Ευρώπη. Το πρώτο είναι αν θα μπορούσε να είχε μειωθεί η εξάπλωση του ιού με καλύτερη παρακολούθηση (και τεστ) στα αεροδρόμια, σε άλλους μεταφορικούς κόμβους (όπως λιμάνια και σταθμούς τρένων) και στις πύλες εισόδου κάθε χώρας από τις αρχές του καλοκαιριού ως τον προηγούμενο μήνα. Το δεύτερο ερώτημα είναι αν τελικά οι χώρες που εφάρμοσαν χαλαρότερα μέτρα (π.χ. Σουηδία, Ολλανδία, Βέλγιο, Γερμανία) και στην συνέχεια επέτρεψαν την μετακίνηση των πολιτών τους στην Ισπανία και άλλες τουριστικές περιοχές της Ευρώπης προκάλεσαν την έκρηξη των νέων κρουσμάτων.
Πιο μεταδοτικό ή πιο θανατηφόρο;
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 2 Αυγούστου οι υγειονομικές αρχές στο Βιετνάμ ανακοίνωσαν ότι ανίσχευσαν ένα πιο μεταδοτικό το στέλεχος του κορωνοϊού πίσω από τη νέα έξαρσης στην πόλη Ντανάνγκ. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας του Βιετνάμ, το νέο στέλεχος μπορεί να μολύνει από έναν ασθενή (ακόμα και ασυμπτωματικό) περίπου 5-6 άλλους σε σχέση με 1,8-2,2 που ήταν την πρώτη περίοδο της πανδημίας.
Αντιθέτως, στις 20 Αυγούστου ερευνητές στη Σιγκαπούρη ανακάλυψαν ένα νέο στέλεχος του κορωνοϊού, που προκαλεί ηπιότερα συμπτώματα και καλύτερα κλινικά αποτελέσματα, με μικρότερο ποσοστό ασθενών με χαμηλά επίπεδα οξυγόνου ή με ανάγκη εντατικής θεραπείας.
Από τη μελέτη που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet, αποκαλύφθηκε επίσης ότι στην μετάλλαξη παρατηρείται διαγραφή ενός μεγάλου μέρους του γονιδιώματος του ιού, ενώ παράλληλα προκαλεί αποτελεσματικότερη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου.
