Σχεδόν πέντε μήνες (5-12/12/2019) μετά τις πρώτες αναφορές για μια μυστηριώδη ασθένεια στην πόλη Ουχάν της Κίνας που προκαλούσε σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο ακόμα και τον θάνατο και δυο μήνες μετά την κήρυξε «πανδημίας» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (11/3/2020) ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια για τον νέο κορωνοϊό (SARS-CoV-2), η ταυτότητα του πρώτου ασθενούς ή του «ασθενή μηδέν» στην Κίνα παραμένει. Επισήμως δεν έχει εντοπιστεί ακόμα από τις κινεζικές αρχές ο «ασθενής μηδέν» από την Ουχάν.
Μετά από τις πιέσεις της διεθνούς κοινότητας και τις καταγγελίες για αδιαφάνεια και προσπάθεια συγκάλυψης ανακοινώθηκαν τα στοιχεία δυο πολιτών που είχαν όλες τις προϋποθέσεις να χαρακτηριστούν ως ο «ασθενής μηδέν» σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή της κυβέρνησης της Κίνας αλλά απορρίφθηκαν στην με βάση τα στοιχεία της έρευνας από τους ιατρικούς φακέλους και τα στοιχεία της ανάλυσης (όπως τα στελέχη και το γονιδίωμα του ιού), όπως και άλλοι υποψήφιοι – ανάμεσά τους και ένας γιατρός – καθώς ήταν μεταγενέστερα κρούσματα της αρχικής επιδημίας στην Ουχάν.
Ένας ακόμα υποψήφιος, εργαζόμενος στο εργαστήριο ιολογίας της Ουχάν, όπου διεξάγονται πειράματα με ιούς, που είχε αναφερθεί σε διεθνή δημοσιεύματα ως ο πιθανότερος «ασθενής μηδέν», απορρίφθηκε από την πλευρά της Κίνας με την αιτιολογία ότι είχε αποχωρήσει από το προσωπικό του εργαστηρίου πολύ νωρίτερα από το ξέσπασμα της επιδημίας του νέου κορωνοϊού. Μάλιστα, τα στοιχεία του όχι μόνο δεν δόθηκαν στην δημοσιότητα για λόγους «προστασίας προσωπικών δεδομένων» – κάτι που δεν είχε εφαρμοστεί όμως στα δυο άλλα πρόσωπα που αναφέρθηκαν επωνύμως, φωτογραφήθηκαν και εμφανίστηκαν σε τηλεοπτικά ρεπορτάζ- αλλά σύμφωνα με πληροφορίες ασιατικών εφημερίδων διαγράφηκαν τελείως από τα αρχεία του εργαστηρίου.
Εκτός από το περίεργο γεγονός της αδυναμίας εντοπισμού του «ασθενή μηδέν» από τις αρχές της Κίνας, ακόμα πιο περίεργο είναι πως η ημερομηνία για την αναφορά του πρώτου κρούσματος αλλάζει σχεδόν κάθε μήνα!
Πρώτο κρούσμα στις 17 Νοεμβρίου και όχι τον Δεκέμβριο
Στις 13 Μαρτίου οι κινεζικές αρχές ανακοίνωσαν ότι η πρώτη περίπτωση COVID-19 καταγράφηκε στις 17 Νοεμβρίου ενώ μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου όλες οι επίσημες αναφορές προσδιόριζαν τα πρώτα κρούσματα στα «μέσα Δεκεμβρίου».
Σύμφωνα με την εφημερίδα South China Morning Post το συγκεκριμένο κρούσμα είναι ένας 55χρονος άνδρας από την επαρχία Χουμπέι και το όνομά του υπάρχει σε αρκετά δημόσια έγγραφα. Όμως,τα στοιχεία του παραμένουν ακόμα απόρρητα παρότι αναφέρονται σε έγγραφα δημοσίων νοσοκομείων και κρατικών φορέων υγείας.
Όμως,το Υπουργείο Υγείας της Κίνας ανέφερε τον πρώτο κρούσμα COVID-19 στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στις 31 Δεκεμβρίου του 2019 ενώ στα τέλη Ιανουαρίου μια ομάδα επιστημόνων από την Κίνα δημοσίευσαν μια μελέτη με στοιχεία που έδειχναν ότι το πρώτο άτομο που βρέθηκε θετικό σε αυτή την νέα, άγνωστη ασθένεια, είχε συμπτώματα στις 8 Δεκεμβρίου και με βάση τα επίσημα στοιχεία αυτό είναι και το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα.
Μια άλλη έρευνα όμως που δημοσιεύτηκε τον ίδιο μήνα στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet κατέληγε στο συμπέρασμα πως το πρώτο άτομο που βρέθηκε θετικό στον νέο κορωνοϊό είχε εκτεθεί στον ιό την 1η Δεκεμβρίου.
Ας σημειωθεί εδώ πως οι τοπικές αστυνομικές και κομματικές αρχές της Ουχάν είχαν διατάξει τους γιατρούς και το προσωπικό νοσοκομείων και εργαστηρίων στα μέσα Δεκεμβρίου να καταστρέψουν τα πρώτα 7 δείγματα από ασθενείς με την νέα ασθένεια και να κάψουν όλα τα αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξή τους με την απειλή σύλληψης και βαρύτατων ποινών κατά του κράτους. Είχε μάλιστα απειλήσει γιατρούς που δημοσιοποίησαν στα κοινωνικά δίκτυα σχετικές πληροφορίες με την ασθένεια για να προειδοποιήσουν τους πολίτες, εκ των οποίων δυο ασθένησαν σοβαρά και ένας (Δρ Λι Γουενλιάνγκ) έχασε την μάχη με τον κορωνοϊό στις 7 Φεβρουαρίου στην εντατική υπό άγνωστες συνθήκες.
Μια έρευνα των αναφορών στα κινεζικά δίκτυα και κυρίως στο δημοφιλές WeChat έδειξε ότι οι χρήστες ανέφεραν συμπτώματα και σχετικούς όρους σχεδόν δυο εβδομάδες πριν την επίσημη επιβεβαίωση από τις κινεζικές αρχές του πρώτου κρούσματος, με το καθοριστικό διάστημα να είναι μεταξύ 17ης Νοεμβρίου και 1ης Δεκεμβρίου του 2019.
Στις 30 Μαρτίου μια 57χρονη πωλήτρια γαρίδων σε κατάστημα της ανοιχτής αγοράς της Ουχάν, η Γουέι Γκουιξάν, παρουσιάστηκε ως πιθανότερη «ασθενής μηδέν» καθώς ήταν από τα κρούσματα στην πόλη, εργάζεται στην αγορά όπου σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή ξέσπασε η επιδημία και εμφάνισε συμπτώματα που η ίδια θεώρησε ως κρυολόγημα στις 10 Δεκεμβρίου αλλά πιθανότητα είχε κολλήσει λίγες ημέρες (5-7 νωρίτερα). Όπως ανέφεραν τα κινεζικά ρεπορτάζ ανάρρωσε πλήρως τον Ιανουάριο μετά από μακροχρόνια νοσηλεία σε νοσοκομείο. Και η δική της περίπτωση απορρίφθηκε μετά από μερικές εβδομάδες.
Γιατί είναι σημαντικός ο «ασθενής μηδέν»
Η αναγνώριση του «ασθενή μηδέν» ήταν και παραμένει ζωτικής σημασίας για τους επιστήμονες προκειμένου να εντοπιστεί η εστία της πρώτης εμφάνισης του κορωνοϊού και να ιχνηλατηθεί με ακρίβεια η πορεία του ιού από τις νυχτερίδες προς τον άνθρωπο. Μέχρι στιγμής υπάρχουν πολλές εικασίες και θεωρίες αλλά χωρίς τον «ασθενή μηδέν» δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια η πρώτη εμφάνιση του ιού, το στέλεχος και το γονιδίωμα και να συσχετιστεί με τις σημερινά στελέχη του και τις ενδιάμεσες μεταλλάξεις του.
Τον Φεβρουάριο ο πρόεδρος της επιτροπής Παγκόσμιας Ενημέρωσης για τις Επιδημίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Ντέιλ Φίσερ παραδέχτηκε ότι ο αισθάνονται άβολα ως επιστήμονες να μην μπορούν να προσδιορίσουν από που προήλθε ο κορωνοϊός. Η έλλειψη των στοιχείων του «ασθενή μηδέν» δυσκόλεψε πολύ και τις προσπάθειες των ερευνητών και των φαρμακευτικών εταιρειών στην ανάπτυξη ενός εμβολίου με παραδοσιακές διαδικασίες τους πρώτους δυο μήνες.
Το πιο παράδοξο στοιχείο πάντως παραμένει η αρχική εστία της επιδημίας στην Ουχάν. Η επίσημη εκδοχή της αγοράς Χουανάν, όπου ζωντανά, άγρια ζώα αλλά και κατοικίδια, διατηρούνται σε κοινούς χώρους και στην συνέχεια θανατώνονται για να πωληθεί το κρέας τους σε πελάτες καταστημάτων εντός της αγοράς καταρρέει σταδιακά με την δημοσίευση νέων στοιχείων. Πολλές φορές και από επίσημες έρευνες και μελέτες Κινέζων επιστημόνων.
Η πρώτη μελέτη κινεζικής ομάδα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet στις 24 Ιανουαρίου αποκάλυψε ότι ο πρώτος ασθενής με COVID-19 δεν είχε καμία σχέση με την περίφημη αγορά Χουανάν της Ουχάν, όπως και τα 13 από τα πρώτα 41 κρούσματα. Μόνο οι 27 περιπτώσεις φαίνεται πως είχαν βρεθεί ή περάσει από την αγορά.
Μια δεύτερη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο ίδιο επιστημονικό περιοδικό στις 30 Ιανουαρίου, έδειξε ότι από τους 99 πρώτους ασθενείς με επιβεβαιωμένο θετικό τεστ στον νέο κορωνοϊό, που νοσηλεύτηκαν στο νοσοκομείο Τζινγουιντάν της Ουχάν, μόλις το 49% είχε ιστορικό έκθεσης στην αγορά Χουανάν. Δηλαδή, ένας στο δυο ασθενείς ούτε είχε επισκεφθεί την συγκεκριμένη αγορά, ούτε είχε σχέση με γνωστό κρούσμα από την αγορά αυτή.
Και το μυστήριο με τον «ασθενή μηδέν» παραμένει άλυτο όσο η Κίνα αρνείται πρόσβαση σε όλα τα επίσημα αρχεία και ακόμα περισσότερο την άδεια για την διενέργεια διεθνούς ανεξάρτητης επιτροπής διερεύνησης της υπόθεσης…
