Generation Z: Η γενιά που μεγάλωσε αρκετά γρήγορα και χωρίς ελευθερία

“Ο παλιός είναι αλλιώς αλλά ο νέος είναι ωραίος” είναι μια έκφραση που χρησιμοποιούν και μέχρι σήμερα για να περιγράψουν με έναν σαρκαστικό και αστείο τρόπο την διαφορά δύο γενεών. 

Αυτό όμως που θα έπρεπε να λέγεται τα τελευταία χρόνια είναι “ο παλιός είναι χαλαρός αλλά ο νέος ταλαιπωρημένος” και ο λόγος διότι οι τελευταίες γενιές και συγκεκριμένα η generation Z είναι αυτή που φαίνεται πιο ταλαιπωρημένη και πιο μεγάλη στις αποφάσεις τις και τις κινήσεις της για την ηλικία της.

Αλλά για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή πρέπει να καταλάβουμε τι είναι η Generation Z και ποιες ήρθαν πριν από αυτή όπου και την επηρέασαν αρνητικά αλλά και θετικά.

Πρώτη και κυριότερη είναι η γενιά X (Generation X) τα άτομα δηλαδή που γεννήθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας 1960 έως και τις αρχές της δεκαετίας του ’80, με το 1965 ένα ευρέως αποδεκτό έτος γέννησης.

Η γενιά X ήταν παιδιά κατά τη διάρκεια μιας μετατόπισης των κοινωνικών αξιών και καθώς τα παιδιά ονομάζονταν μερικές φορές η “γενιά κλειδαριάς”, λόγω της μειωμένης εποπτείας των ενηλίκων ως παιδιών σε σύγκριση με τις προηγούμενες γενιές, ήταν το αποτέλεσμα των αυξανόμενων ποσοστών διαζυγίου και αυξημένης συμμετοχής μητέρων στο εργατικό δυναμικό σε ευρεία διαθεσιμότητα επιλογών φροντίδας των παιδιών εκτός του σπιτιού.

Επόμενη στη σειρά είναι η διάσημη γενιά των Millenials γνωστή και ως Γενιά Y (Geneneration Y). Η συγκεκριμένη γενιά τοποθετείτε από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 και τα μέσα της δεκαετίας του 1990 ως τις αρχές της δεκαετίας του 2000, με το 1981 έως το 1996 ευρέως αποδεκτό ορισμό. 

Τα χαρακτηριστικά των χιλιετιών ποικίλλουν ανά περιφέρεια και ανά άτομο και η ομάδα αντιμετωπίζει μια ποικιλία κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών, αλλά χαρακτηρίζονται γενικά από την άνοδο της ηλικίας τους στην εποχή της πληροφορίας και είναι άνετα στη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και κοινωνικών μέσων.

Τέλος η γενιά που ανήκω και εγώ ως άτομο είναι η γενιά Ζ (Generation Z).  Δεν υπάρχουν ακριβείς ημερομηνίες για το πότε αυτή η ομάδα αρχίζει ή τελειώνει, αλλά οι δημογράφοι και ερευνητές θέτουν ως αφετηρία τις γεννήσεις στα μέσα της δεκαετίας του 1990 έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000. Προς το παρόν, δεν υπάρχει ομοφωνία όσον αφορά τα έτη γεννήσεων που προσδιορίζουν το τέλος αυτής της γενιάς.

Οι γενιές Χ και Millenials ήταν πιο ελεύθερες από την γενιά Ζ διότι είχαν μια οικονομική άνεση που τους επέτρεπε να κάνουν και να πηγαίνουν όπου ήθελαν πρωί-βράδυ. 

Για αυτές τις γενιές δεν υπήρχε έλεγχος ή γενικά όρια στο που μπορούν να πάνε και τι να κάνουν, παρά τα προβλήματα που υπήρχαν στο σπίτι τους αλλά και την κριτική των γονιών τους. Δεν είχαν καθημερινώς την πίεση ή το άγχος της υποχρέωσης στο να κάνουν κάτι καθιστώντας τους εαυτούς τους ως “ελεύθερα πουλιά”. Οι εμπειρίες που καυχιούνται ότι έχουν αυτές οι δύο γενιές είναι φυσιολογικές διότι δεν υπήρχε η επιτήρηση ή να τους την “πει” κάποιος για αυτά που έκαναν. Για αυτό και οι περισσότερες ιστορίες που ακούει ο καθενός είναι ότι έβγαιναν σε μπουζούκια, έπιναν, είχαν όποια ήθελαν χωρίς να τους ενοχλεί κάποιος ή κάτι καταλήγοντας πάντα στην φράση ότι “μας έπαιρνε μέχρι το επόμενο πρωί”

Αυτές οι δύο γενιές ήταν γενικά ελεύθερες και έκαναν πράγματα που η γενιά Ζ πρέπει να τα κερδίσει μέσα από τις πράξεις τις και τις προσπάθειες τις λόγω των συνθηκών που επικρατούν. 

Τώρα με την τεχνολογία να εξελίσσεται συνεχώς, την οικονομική δυσκολία να φουντώνει (στην Ελλάδα κυρίως), την ανεπάρκεια δουλειών αλλά και την καθημερινή πίεση το πως πρέπει να τα βγάλει πέρα κάποιος, η γενιά Ζ τα βιώνει και σε μεγάλο βαθμό μάλιστα και καθημερινώς πρέπει να αποδεικνύει το παράδειγμα της αλλαγής για το μέλλον αλλά και γενικώς ότι πρέπει να δείξει ανωτερότητα σε σχέση με αυτά που έκαναν οι προηγούμενες γενιές.

Αυτό είναι όμως ένα μεγάλο λάθος διότι και αυτή η γενιά θέλει να απελευθερωθεί, να “ξεφαντώσει” και να περάσει καλά μέχρι το επόμενο πρωί χωρίς έννοιες, χωρίς υποχρεώσεις και χωρίς να χρειάζεται να μεγαλώσει αρκετά γρήγορα για να συντηρήσει τους προηγούμενους ή και τους επόμενους.

Οι προηγούμενες γενιές έλεγαν και λένε ακόμη ότι “οι νέοι είναι το μέλλον” χωρίς να σκεφτούν ποτέ ότι και εκείνοι κάποια περίοδο ήταν το μέλλον και χωρίς επίσης να σκεφτούν ότι οι πράξεις τους οδήγησαν σε αυτό που επικρατεί σήμερα.

Κανείς δεν αναρωτήθηκε πως η δικιά μου γενιά τα βγάζει πέρα ή θα τα βγάζει πέρα παρά μόνο οι ίδιοι το γνωρίζουμε. Καθημερινώς προσπαθούμε να αποδεικνύουμε στους γύρω μας ότι είμαστε ικανοί για πολλά πράγματα και καθημερινώς μας κατηγορούν ότι είμαστε “αφελείς” για πράγματα τα οποία οι ίδιοι έφεραν στο προσκήνιο. 

Η καθημερινότητα ενός νέου της γενιάς Ζ είναι να σηκωθεί το πρωί να πάει στη σχολή, να πάει μετά στην δουλειά και να γυρίσει το βράδυ σπίτι και να επιλύσει τα οικογενειακά του θέματα, μια δουλειά η οποία δεν θα έπρεπε να απασχολεί άτομα της ηλικίας του παρά μόνο για τα άτομα που προορίζεται, ενώ παράλληλα προετοιμάζεται για την επόμενη μέρα στο τι θα του συμβεί και πως θα την αντιμετωπίσει.

Αυτό δεν είναι πάντα αρνητικό στην γενιά μου στο να μεγαλώσει κάποιος λίγο πιο γρήγορα και να δει τα πράγματα με άλλο μάτι παίρνοντας τις δικές του αποφάσεις, κάνοντας πράγματα που άλλοι δεν θα σου δείξουν ή να μάθει τι συμβαίνει στον κόσμο και να ζει μέσα σε αυτόν. Είναι ένα θετικό που μας έδειξαν οι προηγούμενες γενιές αλλά και παρατηρήσαμε μόνοι μας.

Όμως η καθημερινή πίεση χωρίς μια “ανάσα ζωής”, όπου οι προηγούμενες γενιές δεν την είχαν λόγω της άνεσης που τους πρόσφερε η οικογένεια τους, έχει γίνει “φίλος” στην γενιά Ζ αλλά και ταυτόχρονα εχθρός κρατώντας την πίσω ώστε να κάνει το επόμενο βήμα.

Δεν γίνεται κάποιος σαν εμένα να ξυπνάει καθημερινώς και να σκέφτεται πως θα φροντίσει τους γονείς του στα θέματα τους είτε είναι οικονομικά είτε προσωπικά ενώ θα μπορούσε κάλλιστα να σκέφτεται με ποιον θα περάσει την μέρα του και τι θα κάνει το σαββατοκύριακο του με την σχέση του ή με την παρέα του, αλλά και το να δώσει βάση στις σπουδές του για να κάνει αυτό που θέλει.

Αυτό το “προνόμιο” το χάσαμε πριν καλά-καλά πούμε την πρώτη μας λέξη σαν μωρά διότι φτάσαμε στο σημείο να βρισκόμαστε σε μία τεράστια ουρά σαν αυτή που επικρατεί στον ΟΑΕΔ για μια θέση εργασίας αλλά αυτή την φορά για να περιμένουμε την σειρά μας για το αν θα περάσουμε καλά και νιώσουμε νέοι όπως ένιωθαν οι προηγούμενοι χωρίς να τους νοιάζει τίποτα. Αλλά από ότι φαίνεται μέχρι και αυτό στέρεψε από την χρήση των προηγούμενων και έγινε δανεικό στην εποχή μας και για να το αποκτήσεις πρέπει να παλέψεις και να αποδείξεις σε κάποιον που δεν χρειάζεται ότι το αξίζεις.

Η δική μας γενιά δεν γνώρισε ποτέ αυτή την ελευθερία διότι πάντα υπήρχε το “μη” και το “δεν”, το “πρέπει” και το “χρειάζεται”. 

Μπορεί να βγαίνουμε σαν άτομα και να περνάμε καλά με τα ποτά μας, τα αυτοκίνητα μας, τις σχέσεις μας ή και τις παρέες μας αλλά γίνονται με μέτρο γιατί έχουμε υποχρεώσεις να ασχοληθούμε την επόμενη μέρα, υποχρεώσεις που μας έγιναν ένας “ιός” μέσα μας χωρίς να τον έχουμε δημιουργήσει καν εμείς.

Με τις προηγούμενες γενιές δεν υπήρχε “σωστό” και “λάθος”, υπήρχε “τι θέλω να κάνω τώρα” και το “θα κάνω αυτό που θέλω εγώ”. Αυτά τα άτομα είναι και τα άτομα που προσπαθούν να πουν στη γενιά μας ότι δεν πρέπει να κάνουμε τα ίδια γιατί δεν είναι σωστό, δηλαδή δεν είναι σωστό να ζει κάποιος την ζωή του όπως θέλει.

Τέλος και κυριότερο, η γενιά μου, η γενιά Ζ, είναι αυτή που ζουν οι προηγούμενες μέσα από εμάς δηλαδή αυτή που κάνει ότι της πουν και όπου την καθοδηγήσουν οι άλλοι για να κάνουν τα πράγματα που υποτίθεται ότι έπρεπε να κάνουν εκείνοι, όπως να σπουδάσουν και να δουλέψουν σε πράγματα που ήθελαν και είχαν την δυνατότητα να κάνουν οι προηγούμενοι αλλά δεν ασχολήθηκαν γιατί δεν τους ένοιαζε εκείνη την περίοδο.

Το μόνο που ζητάει ευγενικά η γενιά μου είναι να μας αφήσουν οι προηγούμενες γενιές να αναπνεύσουμε λίγο και να μην ζουν από το δικό μας “οξυγόνο” περιμένοντας να κάνουμε πράγματα που δεν έζησαν και ήθελαν να ζήσουν οι ίδιοι σε επίπεδα δουλειάς, σπουδών, ονείρων κλπ.

Αυτό που ζητάμε είναι να μην φοβόμαστε ότι θα ξυπνήσουμε το επόμενο πρωί και να μας έχουν αποβάλλει ή να μας έχουν απολύσει ή και γενικά να κάνουμε κάτι το οποίο δεν θέλουμε και μας γίνει βάρος στο μέλλον ψυχολογικά αλλά και σωματικά. 

Θέλουμε να μπορέσουμε να ζήσουμε και εμείς την δική μας ζωή, να φτιάξουμε την δική μας ιστορία, να αναβαθμίσουμε αλλά και να προσφέρουμε στον κόσμο δικά μας αυθεντικά πράγματα που οι επόμενες γενιές δεν θα είναι υποχρεωμένες να ασχοληθούν και θα μπορούν να προχωρήσουν άφοβα και να “χαράξουν” και εκείνοι την δική τους πορεία.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ