ΕΛΙΔΕΚ: Προγράμματα 120 εκατ. ευρώ για ανάσχεση του brain drain

Σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) που βρίσκεται σε εξέλιξη, έντεκα δράσεις, ύψους σχεδόν 120 εκατ. ευρώ, προωθεί σταδιακά μέχρι και το 2022 ενώ τέσσερις δράσεις βρίσκονται σε στάδιο χρηματοδότησης και έχουν συνολικό προϋπολογισμό 122.500.000 ευρώ.

Από τις Βρυξέλλες, όπου παραβρέθηκε για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας προχθές (27/9), ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιος για θέματα Έρευνας και Τεχνολογίας, Χρίστος Δήμας, δήλωσε ότι “η καινοτομία έχει καθοριστικό ρόλο να παίξει, όπως και το ανθρώπινο δυναμικό, γι’ αυτό  και ο περιορισμός της διαρροής εγκεφάλων/επιστημόνων υψηλού επιπέδου και η προσέλκυση επενδύσεων στην γνώση είναι στο επίκεντρο της εθνικής πολιτικής για την μετάβαση στην αειφόρο ανάπτυξη”.

Ο στόχος του ΕΛΙΔΕΚ

Στόχος του ιδρύματος, όπως σημειώνεται στο επιχειρησιακό του σχέδιο, είναι η συμβολή στην ανάσχεση των φαινομένων της μονόπλευρης διαφυγής επιστημονικού δυναμικού στο εξωτερικό καθώς και της ετεροαπασχόλησής του στη χώρα και γενικότερα να συνεισφέρει στη διαμόρφωση συνθηκών που θα οδηγήσουν στη Οικονομία της Γνώσης, στην ανάπτυξη και παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ., σχετικά με την 1η Προκήρυξη Ερευνητικών Έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση Μεταδιδακτορικών Ερευνητών/τριών, το 21% των μεταδιδακτόρων ερευνητών επέστρεψε στη χώρα καθώς ζούσε και εργαζόταν στο εξωτερικό πριν από τη χρηματοδότηση του ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. ενώ το 49% των μεταδιδακτόρων που ζουν στην Ελλάδα θα έφευγε από τη χώρα εάν δεν λάμβανε χρηματοδότηση από το ίδρυμα.

Προγραμματισμός δράσεων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. 

Οι 4 δράσεις που βρίσκονται σε στάδιο χρηματοδότησης είναι:

  • 1η προκήρυξη υποτροφιών για υποψήφιους διδάκτορες. Έχει προϋπολογισμό 13.500.000 ευρώ με έναρξη χρηματοδότησης το 2017 και το σύνολο των υποτροφιών ανέρχεται σε 561.
  • 1η προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση μεταδιδακτορικών ερευνητών/τριών με έναρξη χρηματοδότησης τον Οκτώβριο του 2018. Έχει προϋπολογισμό 34.000.000 ευρώ και το σύνολο των προτάσεων προς χρηματοδότηση είναι 189.
  • 1η προκήρυξη ερευνητικών έργων για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ και ερευνητών/τριών και την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας (ΥΑ 245/2017 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει 223400/19.12.2017, 77320/14.5.2018, 28384/22.2.2019). Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 65.000.000 ευρώ (45.000.000 + 20.000.000 ευρώ) και η δράση βρίσκεται στη Β’ φάση αξιολόγησης για 3.179 υποβληθείσες προτάσεις. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα η ολοκλήρωση της αξιολόγησης: Κατηγορίες Ι και ΙΙ: 9ος/2019 και κατηγορία ΙΙΙ: 10ος 2019 και η έναρξη της χρηματοδότησης υπολογίζεται:  για τις κατηγορίες Ι και ΙΙ: 12ος 20191os 2020 και για την κατηγορία ΙΙΙ:  1ος2ος  2020.
  • 2η προκήρυξη υποτροφιών για υποψήφιους διδάκτορες (ΥΑ 245/2017 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει 223400/19.12.2017, 77320/14.5.2018, 28384/22.2.2019). Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 10.000.000 ευρώ και αυτό το διάστημα γίνεται η αξιολόγηση για 1.327 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί. Το αναμενόμενο χρονοδιάγραμμα προβλέπει έναρξη της χρηματοδότησης φέτος τον Οκτώβριο.

Τρεις δράσεις σε φάση υποβολής και αξιολόγησης

  • Προκήρυξη 1ης δράσης “Επιστήμη και Κοινωνία” “200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση” με προϋπολογισμό 1.030.000 ευρώ
  • (ΥΑ 245/2017 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει 223400/19.12.2017, 77320/14.5.2018, 28384/22.2.2019). Γίνεται αξιολόγηση για 79 προτάσεις που υποβλήθηκαν. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση μέχρι φέτος το Νοέμβριο και η χρηματοδότηση θα ξεκινήσει το Δεκέμβριο του 2019.
  • 2η προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση μεταδιδακτορικών ερευνητών/τριών (YA 69615/3.5.2018, ΦΕΚ 1907/29.5.2018) με προϋπολογισμό 16.580.000 ευρώ. Βρίσκονται σε φάση αξιολόγηση 1162 υποβληθείσες προτάσεις και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί το Μάρτιο του 2020 και η χρηματοδότηση θα ξεκινήσει το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους.
  • Σε διαδικασία υποβολής είναι η 2η προκήρυξη της δράσης “Επιστήμη και Κοινωνία”  (Συνεργασία ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος). Ο προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται σε 10.000.000 ευρώ (5.000.000 προέρχονται από το ΙΣΝ) και προβλέπεται έναρξη της χρηματοδότησης το Μάρτιο του 2020.

Οι 8 δράσεις που αναμένονται μέχρι το 2022

  • Μέχρι το τέλος του χρόνου αναμένεται η 3η προκήρυξη της δράσης “Επιστήμη και Κοινωνία” (YA 69615/3.5.2018, ΦΕΚ 1907/29.5.2018) με προϋπολογισμό 3.000.000 ευρώ. Η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί το Νοέμβριο του 2020 και η χρηματοδότηση θα ξεκινήσει το Μάρτιο του 2021.
  • Στις αρχές του 2020 αναμένεται η 2η προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό) και ερευνητών/τριών (YA 69615/3.5.2018, ΦΕΚ 1907/29.5.2018) με προϋπολογισμό 24.500.000 ευρώ. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης εκτιμάται το Μάιο του 2021 και η έναρξη της χρηματοδότησης το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου.
  • Τον Απρίλιο του 2020 αναμένεται η 3η προκήρυξη υποτροφιών ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για υποψήφιους διδάκτορες (YA 69615/3.5.2018, ΦΕΚ 1907/29.5.2018) με προϋπολογισμό 8.000.000 ευρώ. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης αναμένεται ένα χρόνο μετά, τον Απρίλιο του 2021 και η έναρξη της χρηματοδότησης τον Σεπτέμβριο του 2021.
  • Τον Σεπτέμβριο του 2020 αναμένεται να ξεκινήσει η υποβολή της 3ης προκήρυξης ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση μεταδιδακτορικών ερευνητών/τριών (ΥΑ 29898/26.2.2019 ΦΕΚ 809/7.3.2019) με προϋπολογισμό 12.250.000 ευρώ. Η αξιολόγηση αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 2022 και η χρηματοδότηση θα ξεκινήσει τον Ιούλιο του 2022.
  • Τον Φεβρουάριο του 2021 θα ξεκινήσει η υποβολή αιτήσεων για τη 2η προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας (YA 69615/3.5.2018, ΦΕΚ 1907/29.5.2018) με προϋπολογισμό 14.560.000 ευρώ. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης αναμένεται τον Απρίλιο του 2022 και η έναρξη της χρηματοδότησης τον Οκτώβριο του ίδιου έτους.
  • Τον Απρίλιο του 2021 θα ξεκινήσει η υποβολή αιτήσεων για την 4η προκήρυξη της δράσης “Επιστήμη και Κοινωνία” (ΥΑ 29898/26.2.2019 ΦΕΚ 809/7.3.2019) με προϋπολογισμό 1.000.000 ευρώ. Η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί τον Απρίλιο του 2022 και η χρηματοδότηση θα ξεκινήσει το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους.
  • Τον Ιούνιο του 2021 θα ξεκινήσει η υποβολή αιτήσεων για την 4η προκήρυξη υποτροφιών ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για υποψήφιους διδάκτορες (ΥΑ 29898/26.2.2019 ΦΕΚ 809/7.3.2019) με προϋπολογισμό 5.000.000 ευρώ. Σύμφωνα με το αναμενόμενο χρονοδιάγραμμα η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2022 και η χρηματοδότηση θα ξεκινήσει το Νοέμβριο του ίδιου έτους.
  • Τον Φεβρουάριο του 2022 θα γίνει η 3η προκήρυξη ερευνητικών έργων ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ και ερευνητών/τριών (ΥΑ 29898/26.2.2019 ΦΕΚ 809/7.3.2019) με προϋπολογισμό 24.580.000 ευρώ. Η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί το Μάιο του 2023 και η χρηματοδότηση θα ξεκινήσει το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ