Η χώρα έχει μπει στον επενδυτικό χάρτη των ξένων κεφαλαίων, καθώς η ελκυστικότητα της παρουσιάζει ανοδικές τάσεις, ειδικά στην περίοδο των τελευταίων 12 μηνών, όπως αποκαλύπτει η έρευνα της EY.
Σχεδόν ένας στους δύο (47%) απαντά θετικά στην προοπτική της χώρας να φιλοξενήσει το ξεκίνημα ή την επέκταση μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας, ποσοστό που φτάνει στο 62% μεταξύ όσων έχουν ήδη παρουσία στην Ελλάδα, περιορίζεται, όμως, στο 29% μεταξύ όσων δεν έχουν παρουσία στη χώρα, με το 55% αυτών να θεωρούν ότι το κλίμα δεν έχει μεταβληθεί. Ένα μικρό, αλλά αξιοσημείωτο ποσοστό (12% του συνόλου και 13% όσων λειτουργούν ήδη στην Ελλάδα), θεωρεί ότι η κατάσταση έχει επιδεινωθεί.
Η ποιότητα ζωής και το επίπεδο των δεξιοτήτων, βασικά πλεονεκτήματα της χώρας
Ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες στην έρευνα της EY να αξιολογήσουν την Ελλάδα με βάση μια σειρά από επιμέρους παράγοντες που καθορίζουν την ελκυστικότητά της ως επενδυτικού προορισμού. Οι απαντήσεις τους, σε συνδυασμό και με τα ευρήματα από άλλες χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, αναδεικνύουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, αλλά και τα στοιχεία εκείνα που λειτουργούν σήμερα αποτρεπτικά για τις επενδύσεις και στα οποία πρέπει να επικεντρωθούν οι πολιτικές βελτίωσης της εικόνας της χώρας.
Ποια είναι όμως τα βασικά πλεονεκτήματα της χώρας σύμφωνα με τους επενδυτές;
Ποιότητα ζωής
Κορυφαίο πλεονέκτημα της χώρας αναδεικνύεται η ποιότητα ζωής (περιβάλλον, δυνατότητες αναψυχής, πολιτισμός), με το 83% να θεωρούν τη χώρα ελκυστική με βάση το κριτήριο αυτό (και το 44% πολύ ελκυστική). Είναι, δε, χαρακτηριστικό ότι οι επιχειρήσεις που ήδη δραστηριοποιούνται στη χώρα αναγνωρίζουν το πλεονέκτημα αυτό σε υψηλότερα ποσοστά (90%), σε σχέση με όσους δεν έχουν σήμερα παρουσία (75%).
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η φύση και η ιστορία έχουν προικίσει την Ελλάδα με ένα εξαιρετικά ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα στον τομέα αυτό. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσοστό για την Ελλάδα συμπίπτει με εκείνο του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ χώρες, όπως η Ολλανδία (88%) και η Πορτογαλία (90%), αξιολογούνται επίσης πολύ θετικά, πράγμα που φανερώνει ότι και άλλοι παράγοντες συνυπολογίζονται στην αξιολόγηση της ποιότητας ζωής, όπως ενδεχομένως οι υποδομές ή άλλες παράμετροι που επηρεάζουν την καθημερινή διαβίωση.
Η χώρα μας θα πρέπει να διερευνήσει τους παράγοντες αυτούς και να αναζητήσει τρόπους βελτίωσης της εικόνας της.
Δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού
Δεύτερο σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, σύμφωνα με τους επενδυτές που συμμετείχαν στην έρευ- να, είναι οι δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού. Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα διαθέτει υψηλό ποσοστό πτυχιούχων και γενικότερα ένα καλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, και αυτό αναγνωρίζεται ιδιαίτερα από όσους έχουν ήδη παρουσία στη χώρα (84%, με το 54% να απαντούν «πολύ ελκυστική»).
Το πλεονέκτημα αυτό της χώρας έχει αναδειχθεί και από άλλες έρευνες στο παρελθόν, μεταξύ των οποίων και η έρευνα της ΕΥ του 2008, για την ελκυστικότητα των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στην οποία η Ελλάδα κατατασσόταν πρώτη.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι δύο παράγοντες έχουν ενδεχομένως μειώσει τη σημασία του τα τελευταία χρόνια: το brain drain, που σταδιακά στερεί από τη χώρα έναν σημαντικό αριθμό αξιόλογων νέων επιστημόνων, και η αναντιστοιχία που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ των δεξιοτήτων που αναζητά η αγορά εργασίας και αυτών που παράγει το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ολλανδία (82%), η Γερμανία (76%), αλλά και η Πορτογαλία (71%), καταγράφουν καλύτερες επιδόσεις από την Ελλάδα ως προς αυτό το κριτήριο.
Υποδομές τηλεπικοινωνιών
Δύο στους τρεις ερωτώμενους (67%) περιλαμβάνουν μεταξύ των σημαντικών πλεονεκτημάτων της χώρας και τις υποδομές τηλεπικοινωνιών. Και πάλι, το ποσοστό είναι σημαντικά υψηλότερο μεταξύ όσων δραστηριοποιούνται ήδη στη χώρα (80%). Οι απαντήσεις, προφανώς, αντανακλούν την εκτίμηση των επιχειρήσεων για την ποιότητα και το εύρος των δικτύων και όχι για το κόστος των υπηρεσιών, το οποίο είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη και από τα υψηλότερα στον κόσμο.
Υποδομές μεταφορών & logistics
Στην ίδια περίπου θέση της κατάταξης βρίσκονται και οι υποδομές μεταφορών και logistics (63%), με ελαφρώς αυξημένο το ποσοστό των ερωτώμενων που κρίνει ότι η χώρα δεν είναι ελκυστική (34%). Πάντως, και ως προς τις δύο κατηγορίες υποδομών, η χώρα υστερεί σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Μισθολογικό κόστος
Στα θετικά χαρακτηριστικά της χώρας προσμετράται και το μισθολογικό κόστος, καθώς 60% των επιχειρήσεων εκτιμούν ότι το επίπεδο των μισθών στη χώρα είναι ελκυστικό, έναντι 30% που διαφωνούν. Αξιοσημείωτο είναι, επίσης, ότι το ποσοστό όσων θεωρούν το μισθολογικό κόστος της χώρας ελκυστικό είναι χαμηλότερο (50%) μεταξύ των μικρότερων επιχειρήσεων του δείγματος (κύκλος εργασιών μικρότερος των €150 εκατ.).
Άλλοι παράγοντες
Ελαφρώς θετικό εμφανίζεται το ισοζύγιο και σε ό,τι αφορά τρεις ακόμη παράγοντες: την τοπική επιχειρηματική κουλ- τούρα (57%), τη δυνατότητα ενίσχυσης της παραγωγικότητας της επιχείρησης στην Ελλάδα (51%) και την εγχώρια αγορά (51%).
Και στις τρεις περιπτώσεις, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι αισθητά πιο θετικές, συγκριτικά με όσων δεν έχουν επιτόπια παρουσία. Για παράδειγμα, το 55% των επιχειρήσεων που δεν έχουν παρουσία στην Ελλάδα θεωρούν την εγχώρια αγορά μη ελκυστική, ενώ το 66% εκτιμούν ότι η χώρα δεν προσφέρει δυνατότητες ενίσχυσης της παραγωγικότητας της επιχείρησής τους.
Σε κάθε περίπτωση, οι δείκτες αυτοί είναι αισθητά χαμηλότεροι, σε σύγκριση με ποσοστά άλλων χωρών. Για παράδειγμα, η επιχειρηματική κουλτούρα στην Ολλανδία χαρακτηρίζεται ως ελκυστική από το 72% των ερωτηθέντων, η δυνατότητα ενίσχυσης της παραγωγικότητας μιας επιχείρησης στην Πορτογαλία είναι ελκυστική για το 70%, ενώ η αγορά της Γερμανίας είναι ελκυστική για το 74% των ερωτηθέντων.