Το πρώτο «κύμα» ανατιμήσεων αρχίζει να κάνει αίσθηση στην ελληνική αγορά με τους καταναλωτές να αντιλαμβάνονται καθημερινά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις τιμών σε προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ έχουν προηγηθεί το τελευταίο τρίμηνο οι επιπτώσεις της αύξησης του κόστους πρώτων υλών, ενέργειας και μεταφορικού κόστους στις επιχειρήσεις.
Σε καταστήματα και σούπερ μάρκετ οι αλλαγές στις τιμές συγκεκριμένων προϊόντων είναι πλέον ξεκάθαρες σε εβδομαδιαία βάση ενώ ακόμα πιο σημαντικές είναι οι διαφορές σε σχέση με τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο ακόμα και σε βασικά είδη και προϊόντα πρώτης ανάγκης.
Ήδη οι πρώτες ανατιμήσεις της τάξεως του 6-8% στο κοτόπουλο (νωπό και κατεψυγμένο) έχουν περάσει στα σούπερ μάρκετ ενώ σύμφωνα με εκπροσώπους αλυσίδων σούπερ μάρκετ στην Αττική, την Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις υπάρχει πίεση από τις μεγαλύτερες πτηνοτροφικές επιχειρήσεις και για δεύτερο «κύμα» αυξήσεων της τάξεως του 6% ως το τέλος του έτους. Σε συνοικιακά μαγαζιά το κοτόπουλο έχει αυξηθεί μέχρι 1 ευρώ το κιλό, δηλαδή σχεδόν με διαφορά 30%-40%.
Μάλιστα, εκπρόσωποι της Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πτηνοτροφίας (ΕΔΟΠ), η οποία αντιπροσωπεύει σχεδόν το σύνολο του κλάδου στη χώρα μας, με επιστολή που απηύθυνε στον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σίμο Κεδίκογλου, θέτει το επείγον ζήτημα της αύξησης του κόστους στην ελληνική πτηνοτροφία και αναδεικνύει την ανάγκη για άμεσες πρωτοβουλίες από την πλευρά της πολιτείας.
Ανεπισήμως μάλιστα αναφέρουν στα σούπερ μάρκετ και στα καταστήματα εστίασης πως βάσει του κόστους (πρώτες ύλες, τροφές, ρεύμα, καύσιμα) θα έπρεπε να προβεί σε ανατιμήσεις άνω του 12%.
Ανατιμήσεις πολλών…ταχυτήτων στο κρέας
Διακριτικά έχουν γίνει ανατιμήσεις ήδη και στο κρέας, με τις μικρότερες ανατιμήσεις να εμφανίζονται στο χοιρινό και τις πιο…συγκρατημένες στο εγχώριο μοσχάρι, από 0,50 λεπτά ως 0,80 λεπτά το κιλό ενώ στο αρνί και κατσίκι οι ανατιμήσεις είναι περίπου 6,24%, με σημαντικές διαφορές σε συνοικιακά καταστήματα. Όμως, όπως λένε εκπρόσωποι των κτηνοτρόφων, έχουν γίνει ήδη προσπάθειες να απορροφηθεί ήδη ένα σημαντικό μέρος των ανατιμήσεων που οφείλονται κατά κανόνα στο κόστος παραγωγής και ενέργειας.
Σε άλλα προϊόντα κρέατος (όπως τα συσκευασμένα, τα προ μαγειρεμένα, κ.α.) και κυρίως το σουβλάκι έχουν περάσει ήδη αυξήσεις τις τελευταίες εβδομάδες από τα περισσότερα καταστήματα εστίασης έως και 20%.
Γενικότερα, η αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος επιφέρει -λένε οι ειδικοί- διπλασιασμό του κόστους στις επιχειρήσεις πτηνοτροφίας και κτηνοτροφίας, έχοντας ήδη προηγηθεί οι αυξήσεις στις εισαγόμενες πρώτες ύλες για την παραγωγή που κυμαίνονται από 15% ως και 80%.
Αυξήσεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ
Μέσα στις τελευταίες ημέρες οι καταναλωτές διαπιστώνουν ότι έχουν γίνει στις περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ αυξήσεις τιμών σε δεκάδες κατηγορίες προϊόντων. Για παράδειγμα, ανατιμήσεις της τάξεως του 15% έχουν διαπιστωθεί στα ζυμαρικά (ιδιωτικής ετικέτας) και ως 22% σε επώνυμες μάρκες ζυμαρικών ενώ στα κατεψυγμένα λαχανικά οι τιμές έχουν αυξηθεί 15%-16%.
Η μέση ανατίμηση στα μαγειρικά λίπη σχεδόν το 8%, στα σπορέλαια/ ηλιέλαια κατά 6,5%, στην (εισαγόμενη) ζάχαρη κατά 5%,στα άλευρα η ανατίμηση κυμαίνεται γύρω στο 5,3%-6%, πάνω από 2,8% στις μαργαρίνες ενώ αυξήσεις-φωτιά παρουσιάζονται σε συσκευασίες με κατεψυγμένα φρούτα καθώς η ανατιμήσεις κυμαίνονται από 6% ως και 40%.
Όσον αφορά επιμέρους ομάδες τροφίμων, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στα νωπά φρούτα κατά 13,31% (κατά μέσο όρο) ενώ στα τυροκομικά η (μέση) ανατίμηση είναι 2,5% έως και 4%, με ορισμένα προϊόντα όμως να ξεπερνούν ήδη το 10% σε σχέση με τις τιμές στα τέλη Αυγούστου.
Έτσι, αθροιστικά το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς» με τους πλέον συγκρατημένους υπολογισμούς για τα βασικά είδη και τα προϊόντα πρώτης ανάγκης για μια οικογένεια έχει δεχτεί συνολική αύξηση σχεδόν 40% σε σχέση με το καλοκαίρι και μάλιστα σε ανοδικές τάσεις σε εβδομαδιαία βάση.
Και το χειρότερο τα μηνύματα της αγοράς από εισαγωγείς, παραγωγούς, βιομηχανίες και διανομείς είναι αρνητικά καθώς προβλέπονται και νέα «κύματα» ανατιμήσεων κάθε μήνα, δημιουργώντας τις συνθήκες για ένα…«τσουνάμι» ακρίβειας στις ελληνικές οικογένειες.
Πικρός…καφές, φαρμάκι ψωμί και κουλούρι
Η αύξηση στην τιμή του ψωμιού ξεκίνησε δειλά-δειλά στις αρχές Σεπτεμβρίου από το παραδοσιακό κουλούρι, το οποίο ανατιμήθηκε μετά από χρόνια από την γνωστή τιμή των 0,50 ευρώ κατά 20% αρχικά και στην συνέχεια ως και 60%, ανάλογα το μέγεθος, τον τύπο και την…εφευρετικότητα των αρτοποιιών και εμπόρων (π.χ. με σταφίδες, με ή χωρίς σουσάμι, κτλ). Έτσι, σήμερα πωλείται από 0,60 ως και 0,80% ευρώ.
Όσον αφορά στο φρέσκο ψωμί (στους φούρνους) καταγράφεται αύξηση 50% ως και 62,50% καθώς από 0,80 ευρώ το κιλό έφθασε να πουλιέται 1,20-1,30 ευρώ. Σε αρτοπωλεία, σούπερ μάρκετ και πρατήρια άρτου η ανατίμηση του ψωμιού είναι κοντά στο 30% και αυτό προκαλεί έντονη δυσανασχέτηση στους καταναλωτές.
Όσον αφορά στον καφέ (παραδοσιακό ελληνικό, φραπέ, εσπρέσσο) έχει ήδη περάσει μια αύξηση κατά 10% στο delivery (διανομή κατ’ οίκον), σχεδόν 4% στον ελληνικό καφέ σε καφεκοπτεία και συσκευασίες στα σούπερ μάρκετ και 10% ως και 20% στα καταστήματα ενώ σε καφετέριες και εστιατόρια η ανατιμήσεις στον καφέ κυμαίνονται από 20% ως 30%, θυμίζοντας την «χρυσή δεκαετία» (2000-2010) όταν ένας εσπρέσο στην παραλιακή ζώνη, την Κηφισιά ή στο Κολωνάκι κόστιζε ακόμα και 7,5 ευρώ!
Πάντως, εκπρόσωποι των επιχειρήσεων στο χώρο του καφέ ζητούν από το υπουργείο Ανάπτυξης κατανόηση για τις ως σήμερα αυξήσεις αλλά κυρίως για τις επικείμενες ανατιμήσεις καθώς τα καταστήματα εστίασης έχουν ήδη παραλάβει αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος κατά 80% ως 100% τους τελευταίους δύο μήνες, που δεν μπορεί αν απορροφηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Παράλληλα, υπάρχει διεθνή αύξηση της τιμής του καφέ – ειδικά από την Βραζιλία, που διαθέτει και την μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως – που έχει συμπιέσει δραστικά τα περιθώρια κέρδους και ταυτόχρονα έχει διαμορφώσει μια σημαντική διαφορά στην τιμή (χονδρικής) μεταξύ του ελληνικού καφέ που κοστίζει 6 με 7 ευρώ και στον καφέ εσπρέσο, που ξεπερνά τα 15 ευρώ το κιλό,με ορισμένες ποικιλίες να προσεγγίζουν ή να ξεπερνούν πλέον τα 28-30 ευρώ το κιλό.
