Aμέσως μετά την τελική συμφωνία για την επίτευξη συμφωνίας για κατάπαυση πυρός και άμεση εκεχερεία, έστω με όρους, προϋποθέσεις και κανόνες επίβλεψης και επιτήρησης της κατάστασης ακολούθησε κοινή συνέντευξη Τύπου, στην οποία μετείχαν (ως οικοδέσποινα) η Καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ του ΟΗΕ για τη Λιβύη Γασάν Σαλαμέ και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μαας για τα αποτελέσματα της συνάντησης, τονίζοντας την σημασία πως επιτεύχθηκε η κατάπαυση του πυρός, που ήταν και το βασικό ζητούμενο.
«Υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών θα διεξαχθεί διάλογος για λύση στο θέμα της Λιβύης. Αποφασίστηκε μια εκεχειρία, ώστε να υπάρξει παύση στρατιωτικών επιχειρήσεων Θα οργανώσουμε στη Γενεύη μια συνάντηση της στρατιωτικής επιτροπής [της Λιβύης] τις επόμενες μέρες. Τα μέρη δεσμεύτηκαν για την προστασία των αμάχων. Αυτό είναι ένα σημαντικό στοιχείο της συμφωνίας», δήλωσε μεταξύ άλλων ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκοτέρες, ο οποίος παραδέχτηκε πως οι περισσότεροι από τους βασικούς στόχους της Διάσκεψης επιτεύχθηκαν μέσα από τον διάλογο και ξεκινάει μια νέα φάση με πολύ θετικές προοπτικές για την ανεύρεση λύσης και την λήξη των εχθροπραξιών μετά από μια πολυετή περίοδο.
«Πιστεύουμε σε πολιτική λύση και όχι σε στρατιωτικές συγκρούσεις» τόνισε η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου και συμπλήρωσε πως «οι συμμετέχουσες χώρες κατέληξαν σε σχέδιο επίλυσης της διαμάχης για τη Λιβύη, το οποίο αφενός πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αφετέρου να καταστεί τμήμα της πολιτικής διευθέτησης του ζητήματος».
Η Γερμανίδα Καγκελάριος τόνισε επίσης: «Η συζήτηση που έγινε στο Βερολίνο δεν θα επιλύσει όλα τα προβλήματα στη Λιβύη, όμως, οι συνομιλίες είχαν ως σκοπό να δώσουν νέα ώθηση στην ειρηνευτική διαδικασία. Όλες οι πλευρές της Διάσκεψης εργάστηκαν εποικοδομητικά. Είναι ζωτικής σημασίας να διατηρηθεί το εμπάργκο όπλων ώστε να κρατηθεί η εκεχειρία. Γνωρίζουμε ότι δεν θα λυθούν όλα τα προβλήματα της Λιβύης».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας, υποστήριξε πως όλες οι πλευρές «αναγνωρίζουμε ότι το θέμα δεν λήγει τώρα και γι’αυτό δημιουργήσαμε επιτροπές. Θα κληθούν να συμμετάσχουν και κράτη που δεν εκπροσωπήθηκαν εδώ σήμερα. Έχουμε δύσκολο δρόμο μπροστά μας. Σημαντικό σήμερα ήταν να φτάσουμε σε μια συμφωνία. Ξεπεράσαμε όσα ζήσαμε στο παρελθόν και πρέπει να φέρουμε σε διάλογο τις δυο αντιμαχόμενες πλευρές της Λιβύης».
Η συγκεκριμένη τοποθέτηση θεωρήθηκε ως έμμεση απόφαση συμμετοχής της Ελλάδας στην ειρηνευτική διαδικασία και προκάλεσε αντιδράσεις στην Τουρκική πλευρά, που δεν έκρυψε την ενόχλησή της και λιγότερη στην εθνική κυβέρνηση της Λιβύης.
Τα αποτελέσματα της διάσκεψης του Βερολίνου χαιρέτισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ: «Η επιτήρηση της κατάπαυσης του πυρός στη Λιβύη και η τήρηση του εμπάργκο όπλων είναι καθοριστικής σημασίας», έγραψε ο Σαρλ Μισέλ στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, λίγο μετά την ολοκλήρωση της διάσκεψης του Βερολίνου. Παράλληλα, τόνισε πως η ΕΕ δεσμεύεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην παρακολούθηση της συμφωνίας.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ικανοποιημένη από τα αποτελέσματα της διάσκεψης του Βερολίνου, σε Γαλλικά, Βελγικά και Γερμανικά ΜΜΕ.
Οι αντιδράσεις Ιταλίας και…. Ρωσίας
Αντιθέτως, ο Ερντογάν που αποχώρησε πριν την επίσημη ολοκλήρωση της Διάσκεψης, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν (μαζί με τον Υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ), ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμάνουελ Μακρόν κατέληξαν οι συμμετέχοντες. Συμφώνησαν και στην τήρηση του εμπάργκο όπλων, αποχώρησαν χωρίς να συμμετέχουν στην συνέντευξη Τύπου αλλά έκαναν δηλώσεις σε διεθνή και τοπικά ΜΜΕ κατά την αποχώρησή τους από το Βερολίνο. Ο δε Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο έκανε για άλλη μια φορά δηλώσεις με… twitter, δηλώνοντας ικανοποιημένος από την Διάσκεψη και από το γεγονός της επίτευξης συμφωνίας.
Η Ιταλία είναι «έτοιμη να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην παρακολούθηση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Λιβύη», δήλωσε ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε μετά την ολοκλήρωση της ειρηνευτικής διάσκεψης στο Βερολίνο. «Είμαστε απολύτως διαθέσιμοι να δώσουμε το “παρών” στην πρώτη γραμμή, όσον αφορά μια δέσμευση για την ανάληψη ευθύνης προς αυτήν την κατεύθυνση, για την παρακολούθηση της ειρήνης», υπογράμμισε χαρακτηριστικά στις πρώτες του δηλώσεις σε Ιταλικά δίκτυα .
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε στους δημοσιογράφους από το αεροδρόμιο του Βερολίνου.ότι «οι δύο εμπόλεμες πλευρές της σύγκρουσης στη Λιβύη δεν κατάφεραν να αρχίσουν "σοβαρό διάλογο" κατά τη διάρκεια της διεθνούς διάσκεψης για τη Λιβύη που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο».
Τόνισε μάλιστα ότι θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια για την οριστική επίλυση του ζητήματος: «Η διάσκεψη ήταν πολύ χρήσιμη αλλά είναι σαφές ότι επί του παρόντος δεν επιτεύχθηκε η έναρξη σοβαρού και σταθερού διαλόγου" μεταξύ του επικεφαλής της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ κυβέρνησης εθνικής ενότητας (GNA), Φαγέζ αλ Σάρατζ, και του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης Χαλίφα Χάφταρ».
Σκληρές δηλώσεις Μακρόν
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν έκρυψε την δυσφορία του απέναντι στον Ερντογάν και την τουρκική αδιαλλαξία με τις ακραίες θέσεις και την παραβίαση των διεθνών κανόνων ούτε για… το τυπικό της επίσημης φωτογράφισης. Μάλιστα, στην επίσημη ομαδική φωτογραφία ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Εμανουέλ Μακρόν βρέθηκαν ο ένας δίπλα στον άλλον αλλά δεν αντάλλαξαν ούτε ματιά! Ο πρόεδρος της Γαλλίας φέρεται να είναι πραγματικά έξαλλος με τον Τούρκο ομόλογό του (έχει δεχθεί άλλωστε αρκετές φορές προσβλητικές επιθέσεις) αφού δεν τηρεί καν το διπλωματικό πρωτόκολλο και τους κανόνες διεθνούς πολιτικής…αιώνων, επιδιδόμενος ακόμα και σε προσωπικές επιθέσεις με … υποτιμητικές ως υβριστικές εκφράσεις.
Στις δηλώσεις του κατά τη Διάσκεψη ο Μακρόν ζήτησε, για την ακρίβεια απαίτησε, «να σταματήσει» η αποστολή φιλοτούρκων σύρων μαχητών στην Τρίπολη, που έχουν την υποστήριξη της Τουρκίας και στόχο να υποστηρίξουν την τοπική κυβέρνηση που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ να επιβληθεί στον εμφύλιο πόλεμο της χώρας.
«Οφείλω να σας εκφράσω τη ζωηρή ανησυχία που μου εμπνέει η άφιξη σύρων και ξένων μαχητών στην πόλη της Τρίπολης, αυτό πρέπει να σταματήσει. Ο ΟΗΕ θα πρέπει να διαπραγματευθεί τους όρους μιας εκεχειρίας στη Λιβύη χωρίς κανένα από τα εμπόλεμα μέρη να θέτει προϋποθέσεις», φέρεται να δήλωσε ο Εμανουέλ Μακρόν στους ομολόγους τους κατά την διάρκεια της σύσκεψης, σύμφωνα με το επίσημο κείμενο κείμενο της παρέμβασής του που δόθηκε σε Γάλλους δημοσιογράφος, φωτογραφίζοντας την Τουρκία για την αποστολή μισθοφόρων (μερικές εκατοντάδες Σύρους μαχητές) και Τούρκων στρατιωτικών συμβούλων στην πρωτεύουσα της Λιβύης .
Ως έμμεση απάντηση στον Τούρκο ομόλογό του ο Μακρόν πλέον εκφράσει ανοιχτά πως είναι πολιτικά (και ενδεχομένως και στρατιωτικά) απέναντι στον Ερντογάν και για να…ανταποδώσει δεν κρύβει πως είναι σύμμαχος της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου στην περιοχή, υποστηρίζοντας μάλιστα διακριτικά (μεν αλλά ξεκάθαρα και απόλυτα) και τον Χαλίφα Χάφταρ στην Λιβύη.
Τα επόμενα καθοριστικά βήματα
Όπως μεταδίδει η Γερμανική εφημερίδα FAZ, oι συμμετέχοντες στη Διάσκεψη του Βερολίνου δεσμεύτηκαν ότι απαιτείται ολοκληρωμένη αποστράτευση και αφοπλισμός των πολιτοφυλακών και αυτό θα γίνει με συγκεκριμένο τρόπο από επιτροπές με συγκεκριμένο ρόλο και αρμοδιότητες.
Μάλιστα, η Μέρκελ γνωστοποίησε ότι θα σχηματιστεί μία 10μελής στρατιωτική επιτροπή, με τη συμμετοχή των αντιπροσώπων των αντιμαχόμενων πλευρών στον λιβυκό εμφύλιο πόλεμο, ενώ ανακοίνωσε ότι οι χώρες – μέλη της Διάσκεψης συμφώνησαν να σταματήσουν την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στα εμπλεκόμενα μέρη.
Επίσης, προβλέπεται ότι οι παραβιάσεις της ανακωχής “θα πρέπει να τιμωρούνται” με βάση το διεθνές δίκαιο.
Τέλος, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, αποκάλυψε πως η 10μελής στρατιωτική επιτροπή θα συνεδριάσει στην έδρα του Οργανισμού στη Γενεύη και μέσα στον Φεβρουάριο θα ξεκινήσει η επίσημη δράση της υπό την υποστήριξη των Ηνωμένων Εθνών.
