της Αννίτα Τριανταφυλλοπούλου
Ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων και των κινδύνων που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα και ο πλανήτης, αναζητά το Ίδρυμα Παγκόσμιων Προκλήσεων που εδρεύει στη Στοκχόλμη.
Συνοπτικά, το GCF (Global Challenges Foundation) αναζητά προτάσεις ώστε να δημιουργηθούν νέα αποτελεσματικότερα μοντέλα για την αντιμετώπιση των κινδύνων που απειλούν τον πλανήτη, αφού το υπάρχον μοντέλο έχει αποδειχθεί ανεπαρκές.
Για το σκοπό αυτό, απευθύνεται στους ίδιους τους πολίτες σε όλο τον κόσμο, είτε ιδιωτικά, είτε θεσμικά όπως μέσω εταιριών, ακαδημαϊκών και ερευνητικών κέντρων, αλλά και άλλων κοινωνικών πρωτοβουλιών, μέσω του ετήσιου διαγωνισμού.
Ο φετινός διεθνής διαγωνισμός του Ιδρύματος βρίσκεται σε εξέλιξη και η υποβολή προτάσεων λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου 2017.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν τις προτάσεις τους εδώ, ενώ όλες οι σχετικές πληροφορίες βρίσκονται εδώ.
Το Global Challenges Foundation προσφέρει στο διαγωνισμό αυτό, μία από τις μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις, καθώς οι ιδέες και οι προτάσεις που θα διακριθούν, θα αντλήσουν κεφάλαια ύψους 5.000.000 δολαρίων.
Ως οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τον μέλλον του πλανήτη, ορίζονται οι: κλιματική αλλαγή, η καταστροφή του περιβάλλοντος, η πολιτικά υποκινούμενη βία, ο πόλεμος, ο εμφύλιος πόλεμος, τα όπλα μαζικής καταστροφής, η ακραία φτώχεια και η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού. Υπολογίζεται ότι ο πληθυσμός της γης τετραπλασιάστηκε μόλις στα τελευταία 100 χρόνια, γεγονός που συνέβαλε στα σημερινά προβλήματα, ενώ αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% μέχρι το 2100, στοιχείο που αναμένεται να επιδεινώσει αυτά τα προβλήματα.
Για να αντιμετωπισθούν αυτές οι προκλήσεις, απαιτούνται αποτελεσματικοί τρόποι λήψης αποφάσεων. Αποφάσεις δεσμευτικές σε συλλογική βάση και μακροπρόθεσμες οι οποίες θα λαμβάνουν υπόψιν το συμφέρον όλων όσοι επηρεάζονται, συμπεριλαμβανομένων και των μελλοντικών γενεών.
Σύμφωνα με την επισήμανση του GCF, το ισχύον σύστημα για τη διαχείριση αυτών των ζητημάτων – συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ – δεν ανταποκρίνεται στους στόχους. Οι προκλήσεις αυτές αντιμετωπίζονται με “χθεσινά” εργαλεία και πολυμερείς διαπραγματεύσεις που είναι επιρρεπείς σε βραχυπρόθεσμα εθνικά συμφέροντα. Το αποτέλεσμα αυτών, είναι να μην έχει ληφθεί η απαραίτητη δράση, ή να λαμβάνεται αργά, ενώ ταυτόχρονα τα προβλήματα αυξάνονται και οι κίνδυνοι εντείνονται.
Ως εκ τούτου, το Ίδρυμα για τις Παγκόσμιες Προκλήσεις, επιδιώκει να μεταφέρει την πρόκληση στους πολίτες σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι με την συμμετοχή τους στο διαγωνισμό αποκτούν την ευκαιρία να προτείνουν εναλλακτικές λύσεις, συμπληρώνοντας, ενισχύοντας ή αναθεωρώντας το υπάρχον σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, ή προτείνοντας εντελώς νέες μορφές διακυβέρνησης που θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της νέας εποχής.
Πιο αναλυτικά, οι συμμετέχοντες στον συγκεκριμένο διαγωνισμός, θα πρέπει να εστιάσουν στο σχεδιασμό ενός μοντέλου διακυβέρνησης που θα είναι ικανό να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις πιο πιεστικές απειλές και σοβαρούς κινδύνους για την ανθρωπότητα.
Ουσιαστικά, ο στόχος του διαγωνισμού, δεν είναι να βρεθούν άμεσες λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα.
Αντίθετα, στόχος είναι να σχεδιασθεί από κοινού ένα γενικό μοντέλο λήψης αποφάσεων μέσα από το οποίο θα προκύπτουν οι λύσεις και η δυνατότητα εφαρμοσθούν αυτές αποτελεσματικά.
Το επιδιωκόμενο μοντέλο διακυβέρνησης θα πρέπει να μπορεί να εφαρμοσθεί στο εγγύς μέλλον και αυτό σημαίνει πως θα μπορεί να γίνει αποδεκτό από τα μεγάλα κράτη και την ευρύτερη διεθνή κοινότητα, καθώς και να τυγχάνει της αποδοχής του πολίτη, σε σημαντικό βαθμό.
Θέτοντας αυτή την προϋπόθεση, το GCF αποφεύγει μοντέλα που βασίζονται σε χρονοβόρες και αμφιλεγόμενες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα μεμονωμένων κρατών, όπως π.χ. μοντέλα που υποθέτουν ότι όλα τα κράτη είναι δημοκρατίες.
Επί πλέον, το νέο μοντέλο διακυβέρνησης, θα πρέπει προβλέπει περιορισμούς στην κυριαρχία των εθνικών κρατών, κάτι που σημαίνει ότι θα προβλέπονται οι αναγκαίοι περιορισμοί, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι εθνικές αποφάσεις δεν βλάπτουν σοβαρά τα ζωτικά συμφέροντα των κατοίκων άλλων χωρών, ή της ανθρωπότητας στο σύνολό της.
Πιο συγκεκριμένα, οι αποφάσεις με βάση το νέο μοντέλο διακυβέρνησης δεν πρέπει να αφορούν τις εσωτερικές υποθέσεις μεμονωμένων κρατών.
