Παναγής Βαλλιάνος: O πρώτος Έλληνας μεγιστάνας της ναυτιλίας

Εξακολουθούν να βρίσκονται ανάμεσα μας με την μορφή προτομών – Ένα νέο οδοιπορικό του emeaGr στην άγνωστη Αθήνα!

Περισσότερα από 120 χρόνια ο ανδριάντας του εθνικού ευεργέτη Παναγή Βαλλιάνου δεσπόζει στην είσοδο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, στην οδό Πανεπιστημίου που μαζί με τα εμβληματικά κτήρια της Ακαδημίας Αθηνών και του Πανεπιστημίου Αθηνών αποτελούν την νεοκλασική τριλογία της ελληνικής πρωτεύουσας.

Τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του Παναγή Βαλλιάνου, έργο του γλύπτη Γεώργιου Μπονάνου, που υπήρξε ο βασικός δωρητής και ευεργέτης για την οικοδόμηση του κτηρίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης πραγματοποιήθηκαν το έτος 1900. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια: «ΠΑΝΑΓΗΣ ΒΑΛΛΙΑΝΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝ» ενώ στα αριστερά του ανδριάντα υπάρχει η υπογραφή του γλύπτη: «ΓΕΩΡ. ΜΠΟΝΑΝΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝ ΕΠΟΙΕΙ».

Ο Παναγής Βαλλιάνος (Κεφαλονιά 1814- Λονδίνο 1902) όπως αναφέρουν τα περισσότερα ιστορικά αρχεία της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, ήταν Έλληνας μεγαλέμπορος, εφοπλιστής και τραπεζίτης με έδρα την Αγγλία –όπου έζησε και τα περισσότερα χρόνια της ζωής του– καθώς και εθνικός ευεργέτης της Ελλάδας. Θεωρείται ο «πατριάρχης» της ελληνικής ναυτιλίας ή «ο πατήρ του ελληνικού ναυτεμπορικού κόσμου» στην χώρα μας.

Σύμφωνα με τους περισσότερους ιστορικούς ήταν ο πρώτος Έλληνας εφοπλιστής με τόσο μεγάλο στόλο που εκείνη την περίοδο μπορούσε να καταταχθεί ανάμεσα στους κορυφαίους της Ευρώπης. Ένας πραγματικός μεγιστάνας της ποντοπόρου ναυτιλίας.

Μαζί με τα αδέρφια του, Μαρή και Ανδρέα Βαλλιάνο–μέλη της ευρύτερης οικογένειας Βαλλιάνων–, δημιούργησε μια από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές επιχειρήσεις της εποχής, την «Vagliano Bros» («Αδερφοί Βαλλιάνου») και απέκτησε τεράστια περιουσία, της οποίας μεγάλο μέρος αφιερώθηκε σε φιλανθρωπίες και δωρεές προς το Ελληνικό κράτος.

Η πιο σημαντική δωρεά του, ήταν αυτή που έκανε –μαζί με τα δυο αδέρφια του– για το κτίσιμο και τη λειτουργία της Εθνικής Βιβλιοθήκης στην Αθήνα. Η καθηγήτρια Ναυτιλιακής Ιστορίας Τζελίνα Χαρλαύτη τον περιγράφει ως «ο πρώτος Έλληνας μεγιστάνας της ναυτιλίας» και ως «ο Ωνάσης  της εποχής του».

Σίγουρα υπήρξε σημαντική επιρροή – αλλά και πρότυπο – για αρκετούς από τους μεταγενέστερους Έλληνες πρωτοπόρους της ναυτιλίας που μεγαλούργησαν στο εξωτερικό, ειδικά στο Λονδίνο και χαρακτηρίστηκαν ως μεγιστάνες ή θρύλοι της ναυτιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα.

Το οδοιπορικό του emeaGr στην άγνωστη Αθήνα!

Ο Γεώργιος Μπονάνος (1863 – 1940) γεννήθηκε στο Βουνί Ληξουρίου και σπούδασε γλυπτική στο Σχολείο των Τεχνών με τον Λεωνίδα Δρόση, δουλεύοντας παράλληλα στο εργαστήριο του Δημητρίου Φιλιππότη.

Συνέχισε τις σπουδές του στην Ιταλία, στο Ινστιτούτο Καλών Τεχνών της Ρώμης αλλά το 1888 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και άνοιξε το δικό του εργαστήριο γλυπτικής.

Και το 1911 διορίστηκε καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών. Μετά από μερικούς μήνες όμως παραιτήθηκε επειδή δεν έγιναν δεκτές οι εισηγήσεις του για θέματα εκπαίδευσης, διοίκησης και κρατικής πολιτικής για τις τέχνες από τον διευθυντή της σχολής Γεώργιο Ιακωβίδη και το Υπουργείο Παιδείας.

Συμμετείχε με έργα του σε πολλές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό Υπέγραφε τα έργα του τονίζοντας πάντα την καταγωγή του: «ΓΕΩΡ. ΜΠΟΝΑΝΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝ ΕΠΟΙΕΙ». Ένας από τα σημαντικότερα ήταν ο ανδριάντας του Παναγή Βαλλιάνου…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ