Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δημοσίευσε σήμερα ολοκληρωμένη έκθεση σχετικά με την πιθανή έκδοση ψηφιακού ευρώ, την οποία εκπόνησε η ομάδα δράσης υψηλού επιπέδου του Ευρωσυστήματος για το ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας και ενέκρινε το Διοικητικό Συμβούλιο.
Το ψηφιακό ευρώ θα σχεδιαστεί ως ηλεκτρονική μορφή χρήματος κεντρικής τράπεζας προσβάσιμη σε όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις – ακριβώς όπως τα τραπεζογραμμάτια, αλλά σε ψηφιακή μορφή – η οποία θα τους επιτρέπει να κάνουν τις καθημερινές πληρωμές τους γρήγορα, εύκολα και με ασφάλεια. Θα συμπληρώνει τα μετρητά, δεν θα τα αντικαταστήσει. Το Ευρωσύστημα θα συνεχίσει σε κάθε περίπτωση να εκδίδει μετρητά.
“Το ευρώ ανήκει στους Ευρωπαίους και η αποστολή μας είναι να το διαφυλάσσουμε”, δήλωσε η Christine Lagarde, Πρόεδρος της ΕΚΤ. “Οι Ευρωπαίοι στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς ψηφιακές επιλογές όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνουν, αποταμιεύουν και επενδύουν. Ο ρόλος μας είναι να διασφαλίζουμε την εμπιστοσύνη στο χρήμα. Γι’ αυτό πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι το ευρώ είναι κατάλληλο για την ψηφιακή εποχή. Θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να εκδώσουμε ψηφιακό ευρώ, εφόσον προκύψει η ανάγκη.”
Η ομάδα δράσης του Ευρωσυστήματος, η οποία αποτελείται από εμπειρογνώμονες από την ΕΚΤ και τις 19 εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ, εντόπισε πιθανά σενάρια που θα απαιτούσαν την έκδοση ψηφιακού ευρώ. Αυτά τα σενάρια περιλαμβάνουν την αυξημένη ζήτηση για ηλεκτρονικές πληρωμές στη ζώνη του ευρώ η οποία θα απαιτούσε ένα ψηφιακό μέσο πληρωμής με μηδενικό κίνδυνο, τη σημαντική μείωση της χρήσης μετρητών για πληρωμές στη ζώνη του ευρώ, την εισαγωγή ενός παγκόσμιου ιδιωτικού μέσου πληρωμής που θα μπορούσε να εγείρει ανησυχίες ρυθμιστικής φύσης και να θέσει κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την προστασία των καταναλωτών, και την ευρεία χρησιμοποίηση ψηφιακών νομισμάτων εκδιδόμενων από ξένες κεντρικές τράπεζες.
“Η τεχνολογία και η καινοτομία αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνουμε, εργαζόμαστε και αλληλεπιδρούμε”, είπε ο Fabio Panetta, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ και πρόεδρος της ομάδας δράσης. “Το ψηφιακό ευρώ θα στήριζε τη ροπή της Ευρώπης για διαρκή καινοτομία. Θα συνέβαλε επίσης στη χρηματοπιστωτική κυριαρχία της και θα ενίσχυε τον διεθνή ρόλο του ευρώ.”
Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν έχει λάβει ακόμη απόφαση για την εισαγωγή ψηφιακού ευρώ. Το Ευρωσύστημα θα πραγματοποιήσει εκτενή διάλογο με πολίτες, πανεπιστημιακούς, τον χρηματοπιστωτικό τομέα και τις δημόσιες αρχές προκειμένου να αξιολογήσει αναλυτικά τις ανάγκες τους, καθώς και τα οφέλη και τις προκλήσεις που αναμένουν κατόπιν της έκδοσης ψηφιακού ευρώ. Η δημόσια διαβούλευση θα ξεκινήσει στις 12 Οκτωβρίου. Ταυτόχρονα θα ξεκινήσουν δοκιμές, με την επιφύλαξη της τελικής απόφασης.
Η ανάγκη για καινοτομία και η “απειλή” του Libra
Οι συζητήσεις για το “ψηφιακό ευρώ” ξεκίνησαν επίσημα πρώτη φορά το 2019, λίγο αφότου το Facebook ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να δημιουργήσει το Libra, το δικό του ψηφιακό νόμισμα. Ο Benoit Coeure, πρώην στέλεχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), είχε δηλώσει τότε ότι το Libra λειτούργησε σαν αφύπνιση.
Ο Αξιωματούχος της ΕΚΤ είχε αναφέρει ότι το project αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει στους καταναλωτές να χρησιμοποιούν τα ηλεκτρονικά χρήματα, τα οποία θα κατατίθενται απευθείας στην ΕΚΤ, χωρίς την ανάγκη τραπεζικών λογαριασμών, χρηματοπιστωτικών διαμεσολαβητών ή αντισυμβαλλομένων εκκαθάρισης. Προηγουμένως, η ΕΚΤ, είχε ταχθεί ανοιχτά κατά του Libra, λέγοντας ότι μπορεί να υπονομεύσει τη δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να καθορίζει τη νομισματική πολιτική καθώς και ότι η Ευρώπη πρέπει να αγνοήσει τις σειρήνες των «αναξιόπιστων υποσχέσεων» του.
Τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ψηφιακού νομίσματος είχε ζητήσει την ίδια περίοδο και η Ένωση Ιδιωτικών Τραπεζών της Γερμανίας. Η Ένωση, η οποία εκπροσωπεί περισσότερες από 200 ιδιωτικές εμπορικές τράπεζες είχε δηλώσει ότι η “άφιξη” του Libra, του κρυπτονομίσματος του Facebook, εγείρει ερωτήματα σχετικά με το πως θα διαμορφωθεί το παγκόσμιο νομισματικό σύστημα στην ψηφιακή εποχή και ποιος είναι αυτός που θα το διαμορφώσει.
Για το λόγο αυτό, η Ένωση είχε θέσει ανοιχτά την ανάγκη δημιουργιας ενός κρυπτονομίσματος, ενός “ψηφιακού ευρώ” που θα λειτουργήσει μέσω μιας κοινής πανευρωπαϊκής πλατφόρμας πληρωμών.
