Η ανακοίνωση του πρωθυπουργού από το βήμα της Βουλής για την απόφαση της Ελλάδας να επεκτείνει προς τα δυτικά τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, “τάραξε” τα νερά του Αιγαίου και δημιούργησε τεράστιο εκνευρισμό στην Τουρκία.
Η Ελλάδα άσκησε το νόμιμο δικαίωμα της, που προέρχεται από το Διεθνές Δίκαιο και πιο συγκεκριμένα το άρθρο 3 της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας, επεκτείνοντας τα χωρικά της ύδατα από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια τη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιονίων Νήσων, μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου.
Η επέκταση αυτή δεν είναι είναι μόνο διοικητική και διπλωματική αλλά και ουσιαστική καθώς για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια η χώρα μας επεκτείνει την πραγματική της επικράτεια, καθώς η εν λόγω επέκταση εκτός των χωρικών της υδάτων, επεκτείνει και τον υπερκείμενο εναέριο χώρο στον οποίο και έχει κυριαρχικά δικαιώματα.
H επέκταση αυτή λαμβάνει χώρα σε συνέχεια της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών στην οποία προέβη η χώρα μας με την Ιταλία στις 9 Ιουνίου 2020, ενώ δεν επηρεάζει την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Άλλωστε, και όπως αναφέρουν πολύ καλά πληροφορημένες διπλωματικές πηγές, πριν την ανακοίνωση της επέκτασης από τον πρωθυπουργό, είχε προηγηθεί ενημέρωση των κυβερνήσεων της Ιταλίας και της Αλβανίας και αυτός ήταν ένας λόγος που η Αλβανία έσπευσε να ξεκαθαρίσει πως η επέκταση είναι κυριαρχικό δικαίωμα της Ελλάδας και δεν την “ενοχλεί”.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως τόσο η Ιταλία, όσο και η Αλβανία, χώρες συμβαλλόμενες και οι δύο στην UNCLOS, έχουν ήδη επεκτείνει τα χωρικά τους ύδατα στα 12 ν.μ. Άλλωστε, από τα 168 κράτη μέρη της Σύμβασης για το δίκαιο της θάλασσας μόνο 3 δεν έχουν ακόμη επεκτείνει πλήρως τα χωρικά τους ύδατα στα 12 ν.μ, ενώ και χώρες που δεν έχουν υπογράψει την UNCLOS (HΠΑ, Τουρκία σε διάφορες περιοχές) έχουν και αυτές επεκτείνει στα 12 νμ..
Υπενθυμίζεται ότι η χώρα μας, όπως και κάθε χώρα, ασκεί πλήρη κυριαρχία στον εναέριο της χώρο, στα χωρικά της ύδατα, συμπεριλαμβανομένου του βυθού και του υπεδάφους τους. Σημειώνεται πάντως ότι συνεχίζει να ισχύει ο κανόνας της “αβλαβούς διέλευσης” των αλλοδαπών πλοίων από τα χωρικά ύδατα, ως ορίζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Η επέκταση των χωρικών υδάτων θα υλοποιηθεί με την ψήφιση νόμου από το Κοινοβούλιο, θα προηγηθεί δε η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο θα κλείσουν οι κόλποι και θα χαραχθούν ευθείες γραμμές βάσης στην περιοχή, σε εφαρμογή των σχετικών διατάξεων της Σύμβασης για το δίκαιο της θάλασσας. Επισημαίνεται ότι το κλείσιμο των κόλπων δημιουργεί στις συγκεκριμένες περιοχές με βάση το δίκαιο της θάλασσας “εσωτερικά ύδατα” όπου η κυριαρχία που ασκείται από τη χώρα είναι αντίστοιχη με εκείνη που ασκείται στο έδαφός της.