Διπλή μείωση αναμένεται να έχουν στον ΕΝΦΙΑ περίπου 1,4 εκατ. φορολογούμενοι, οι οποίοι δικαιούνται ήδη έκπτωση 50% από το επόμενο έτος. Η μείωση για το 2019 θα φτάσει σε εξαιρετικές περιπτώσεις ακόμη και στα 100 ευρώ για τους μικροϊδιοκτήτες, ενώ για την πλειονότητα των μεσαίων και μικρών ιδιοκτητών θα κυμανθεί στα επίπεδα των 40-60 ευρώ. Η μείωση του ΕΝΦΙΑ θα είναι το αποτέλεσμα των αλλαγών στον τρόπο υπολογισμού του οι οποίες κατατέθηκαν, ψηφίστηκαν και αποτελούν νόμο. Ειδικότερα, για το 2019, σύμφωνα με όσα ψηφίστηκαν:
Για όσους έχουν ακίνητη ιδιοκτησία αντικειμενικής αξίας έως 60.000 ευρώ, ο οφειλόμενος ΕΝΦΙΑ το 2019 μειώνεται κατά 30%, αλλά αυτή η μείωση δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από 100 ευρώ, όπως αναφέρει σε άρθρο της η εφημερίδα “Το Έθνος”. Για όσους έχουν ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 60.000 ευρώ, το ποσό της έκπτωσης από τον ΕΝΦΙΑ περιορίζεται κατά 0,7 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας πάνω από τις 60.000 ευρώ.
Για παράδειγμα, ένας ιδιοκτήτης που έχει ακίνητο αντικειμενικής αξίας 40.000 ευρώ και φέτος κλήθηκε να πληρώσει ΕΝΦΙΑ 300 ευρώ, θα κληθεί το 2019 να πληρώσει 210 ευρώ, δηλαδή 30% ή 90 ευρώ λιγότερα. Αν, όμως, ο ίδιος έχει στην κατοχή του και ένα δεύτερο ακίνητο αξίας 50.000 ευρώ (συνολική αντικειμενική αξία περιουσίας 90.000 ευρώ), τότε το ποσό της έκπτωσης θα περιοριστεί κατά 21 ευρώ (30.000 είναι η υπερβάλλουσα των 60.000 ευρώ αξία και έτσι το ποσό της έκπτωσης περιορίζεται κατά το γινόμενο 30 επί 0,7 ευρώ, δηλαδή 21 ευρώ). Αν λοιπόν για τα δυο ακίνητα κλήθηκε φέτος να πληρώσει συνολικό ΕΝΦΙΑ 500 ευρώ, το 2019 θα πληρώσει 411 ευρώ. ∆ηλαδή 89 ευρώ λιγότερα σε σχέση με το 2018 ή 17,8% λιγότερο.
Επεκτείνεται για ένα ακόμη έτος, δηλαδή και το 2019, η απαλλαγή από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ των εκτός σχεδίου και οικισμού εκτάσεων (π.χ. αγροτεμάχια, εκτός σχεδίου οικόπεδα).
Τα ψιλά γράμματα
Η μέγιστη έκπτωση που μπορεί να χορηγηθεί σε έναν φορολογούμενο σε σχέση με τον ΕΝΦΙΑ που κλήθηκε να πληρώσει φέτος είναι 100 ευρώ. Ωστόσο, είναι τέτοιος ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται και χορηγείται η έκπτωση, που το ποσό της έκπτωσης περιορίζεται. Για να δοθεί η μέγιστη έκπτωση, θα πρέπει ο φορολογούμενος να καλείται φέτος να πληρώσει για τα ακίνητά του του ΕΝΦΙΑ ύψους 330 ευρώ και ταυτόχρονα η αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας του να μην ξεπερνά τις 60.000 ευρώ. Για να προκύψει όμως ετήσιος ΕΝΦΙΑ 330 ευρώ θα πρέπει ένας φορολογούμενος, για παράδειγμα, να έχει ένα ακίνητο 89 τετραγωνικών σε περιοχή με τιμή ζώνης 1.001 έως 1.500 ευρώ (συντελεστής φόρου 3,7 ευρώ ανά τετραγωνικό). μόνο που σε αυτό το διαμέρισμα η αντικειμενική αξία είναι τουλάχιστον 90.000 ευρώ, οπότε δεν χορηγείται η πλήρης έκπτωση των 100 ευρώ (ψαλιδίζεται κατά 21 ευρώ και έτσι χορηγείται έκπτωση 79 ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ). Το ότι κανείς δεν μπορεί να πάρει την πλήρη έκπτωση των 100 ευρώ προκύπτει και από τον πίνακα που δημοσιεύεται με τα 35 παραδείγματα μείωσης του ΕΝΦΙΑ.
Σε αρκετές περιοχές οι μειώσεις του ΕΝΦΙΑ αναμένεται να ψαλιδιστούν το 2019 λόγω της αύξησης των αντικειμενικών αξιών. Η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τους δανειστές να προχωρήσει σε άλλες δύο αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες, το 2019 και το 2020. μάλιστα οι αυξήσεις θα γίνουν σε περίπου 5.000 περιοχές με περιορισμένη τιμή ζώνης, δηλαδή στις περιοχές που έχουν επικεντρωθεί και οι μειώσεις του ΕΝΦΙΑ. Ο τελικός στόχος είναι να εξισωθούν οι αντικειμενικές με τις εμπορικές αξίες των ακινήτων, και στο πλαίσιο αυτό στις περιοχές που έπρεπε να γίνουν σημαντικές αυξήσεις, χωρίστηκαν σε τρεις δόσεις. Η πρώτη ήδη έγινε το 2018 και θα ακολουθήσουν άλλες δύο, το 2019 και το 2020. Ας υποθέσουμε ότι ένας φορολογούμενος έχει ακίνητο 60 τετραγωνικών σε περιοχή με τιμή ζώνης 1.100 ευρώ, δηλαδή το ακίνητο έχει αντικειμενική αξία 66.000 ευρώ. Φέτος αναλογεί στο ακίνητο ΕΝΦΙΑ ύψους 185 ευρώ. με τη μείωση που ανακοίνωσε η κυβέρνηση ο φόρος θα μειωθεί το 2019 στα 129,5 ευρώ, δηλαδή θα περιοριστεί κατά 55,5 ευρώ. Αν όμως αυξηθεί η τιμή ζώνης σε 1.300 ευρώ, τότε η αντικειμενική αξία του ακινήτου θα αυξηθεί στα 65.000 ευρώ και έτσι θα τεθεί σε λειτουργία ο κόφτης της έκπτωσης. Τελικά η έκπτωση στον φόρο θα περιοριστεί κατά 3,5 ευρώ και θα διαμορφωθεί στα 52 ευρώ. Ετσι ο φόρος που θα κληθεί να πληρώσει ο ιδιοκτήτης του ακινήτου θα διαμορφωθεί στα 133 ευρώ αντί για 129,5 ευρώ που θα διαμορφωνόταν αν δεν αυξάνονταν οι αντικειμενικές αξίες.
Οι φορολογούμενοι που έχουν ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ ανέρχονται σε 781.000 και δεν θα έχουν κάποια μείωση στον ΕΝΦΙΑ. Αντιθέτως μπορεί να δουν και μικρές αυξήσεις, λόγω της νέας αύξησης των αντικειμενικών αξιών.
Περίπου 1,4 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων θα έχουν διπλή μείωση στον ΕΝΦΙΑ. Είναι όσοι λόγω εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων δικαιούνται ήδη έκπτωση 50% από τον φόρο. μάλιστα σε πολλούς ο ΕΝΦΙΑ ουσιαστικά θα πλησιάσει σε αμελητέα επίπεδα. με τη νέα έκπτωση ο ήδη πενιχρός ΕΝΦΙΑ που πληρώνουν θα μειωθεί περαιτέρω. Για παράδειγμα, φορολογούμενος καλείται να πληρώσει ΕΝΦΙΑ ύψους 70 ευρώ, και το 2018 λόγω της εκπλήρωσης εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων λαμβάνει έκπτωση 50% και καλείται να πληρώσει 35 ευρώ. Το 2019 ο αρχικός φόρος μειώνεται κατά 30% στα 49 ευρώ λόγω της μείωσης που ανακοίνωσε η κυβέρνηση. Επειδή όμως ο φορολογούμενος πληροί συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, ο φόρος περιορίζεται κατά 50% στα 24,5 ευρώ.
Άλλη μια αναβολή
με διάταξη που κατατέθηκε στη Βουλή αναστέλλεται για ακόμη ένα έτος ο φόρος υπεραξίας στα ακίνητα. Η διάταξη προβλέπει την αναστολή για ακόμη ένα έτος της εφαρμογής του φόρου υπεραξίας στα ακίνητα, δηλαδή και το 2019, μέχρι την οριστική κατάργησή του. Η νέα αναστολή, η τέταρτη στη σειρά, είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ο φόρος θεωρείται ανεφάρμοστος, καθώς αν επιβληθεί θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στις συναλλαγές στην κτηματαγορά, αποφέροντας και ελάχιστα φορολογικά έσοδα. Εντός των ημερών αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή η τροπολογία με την οποία θα αναστέλλεται η εφαρμογή του φόρου υπεραξίας στα ακίνητα, έως τις 31 ∆εκεμβρίου 2019. Ο φόρος υπεραξίας νομοθετήθηκε το 2014, χωρίς ωστόσο να έχει εφαρμοσθεί μέχρι σήμερα. Οι διατάξεις του νόμου που αναστέλλονται για ακόμη ένα έτος προέβλεπαν, μεταξύ άλλων, ότι ο φόρος υπεραξίας επιβάλλεται με συντελεστή 15% στο κέρδος που προκύπτει ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης κάθε ακινήτου.
Παράδειγμα: Εστω ότι ένας φορολογούμενος αγόρασε το 1984 μία κατοικία 80 τ.μ. καταβάλλοντας τότε 5.000.000 δραχμές που ισοδυναμούν με 14.673 ευρώ και τώρα την πουλάει έναντι τιμήματος 80.000 ευρώ. Η «υπεραξία» που προκύπτει, δηλαδή η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης, ανέρχεται σε 65.326 ευρώ (80.000 – 14.673 = 65.326).
Από τον χρόνο κτήσης μέχρι τον χρόνο πώλησης πέρασαν 34 χρόνια, δηλαδή τα «έτη διακράτησης» ήταν πάνω από 25. Συνεπώς, το ποσό «υπεραξίας» των 65.326 ευρώ θα πολλαπλασιαστεί με τον συντελεστή απομείωσης 0,61 που αντιστοιχεί σε χρόνο διακράτησης πάνω από 25 έτη: 65.326 Χ 0,61 = 39.849. Συνεπώς, το τελικό ποσό «υπεραξίας» επί του οποίου θα υπολογιστεί ο φόρος είναι τα 39.849. Επί της τελικής φορολογητέας «υπεραξίας», όπως αυτή θα προκύψει μετά την εφαρμογή του «συντελεστή απομείωσης», θα υπολογιστεί ο φόρος υπεραξίας με συντελεστή 15%. Στο παραπάνω παράδειγμα θα προκύψει φόρος υπεραξίας 5.977 ευρώ. Ο φόρος όμως δεν θα πληρωθεί διότι έχει ανασταλεί έως και το τέλος του 2019.
