Τους όρους και τις προϋποθέσεις καταβολής, το ύψος και τη διάρκεια χορήγησης του βοηθήματος ανεργίας, σε αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολούμενους (π.χ. δικηγόρους, μηχανικούς, γιατρούς), καθορίζει η υπουργική απόφαση που υπέγραψαν η υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Έφη Αχτσιόγλου, και οι υφυπουργοί, Τάσος Πετρόπουλος και Νάσος Ηλιόπουλος.
Η δυνατότητα λήψης του βοηθήματος ανεργίας δίνεται για πρώτη φορά σε αυτοτελώς και ανεξαρτήτως απασχολούμενους, παρότι η σχετική εισφορά καταβάλλεται από το 2011.
Συγκεκριμένα, δικαιούχοι του βοηθήματος είναι ασφαλισμένοι που υπάγονται στον ΕΦΚΑ, οι οποίοι βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων που ίσχυαν κατά την 31η-12-2016 είχαν υποχρέωση υπαγωγής στο τέως ΕΤΑΑ και καταβάλλουν εισφορά για τον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας υπέρ των Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολουμένων-– Κλάδος ασφαλισμένων τέως ΕΤΑΑ.
Το βοήθημα ανεργίας ανέρχεται στο ποσό των 360 ευρώ μηνιαίως και θα χορηγείται για χρονικό διάστημα 3 έως 9 μηνών, ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης του δικαιούχου. Θα καταβάλλεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ, μετά από έλεγχο των προϋποθέσεων και των κριτηρίων που ορίζει η Υπουργική Απόφαση.
Ειδικότερα, για τη χορήγηση του βοηθήματος στους δικαιούχους απαιτείται σωρευτικά η συνδρομή των κάτωθι προϋποθέσεων:
– Συμπλήρωση τριών (3) ετών συνεχούς ή διακεκομμένης ασφάλισης εμμίσθου ή και ελεύθερου επαγγελματία στον πρώην Τομέα του ΕΤΑΑ, στον οποίο υπάγονται κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος ή κατά την διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας.
– Αποδεδειγμένη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας, ή ετήσιο καθαρό ατομικό φορολογητέο εισόδημα του δικαιούχου από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το φορολογικό έτος που προηγείται του έτους υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος, που δεν υπερβαίνει το 60% του ποσού που αντιστοιχεί στο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών αναγόμενο σε ετήσια βάση και μη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το εξάμηνο που προηγείται του μήνα που υποβάλλεται η αίτηση για τη χορήγηση του βοηθήματος. Ειδικά, στις περιπτώσεις ασφαλισμένων του πρώην Τομέα Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών (τ. Τ.Σ.Α.Υ.) οι οποίοι υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ανωτέρω Τομέα ως μέλη εταιρειών ή μέλη διοικητικών συμβουλίων ανωνύμων εταιρειών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν.982/1979 (Α΄, 239), όπως αυτή προστέθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 18 του ν.3232/2004 (Α΄, 48), απαιτείται αποδεδειγμένη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας τους.
– Καταβολή της εισφοράς που προβλέπεται από την παρ. 2 του άρθρου 44 του ν.3986/2011 (Α΄, 152), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 50 του ν.4144/2013 (Α΄, 88) και τροποποιήθηκε με τις παρ. 1 έως 3 του άρθρου 50 του ν. 4488/2017 (Α΄, 137) υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξαρτήτως Απασχολούμενων – Κλάδος ασφαλισμένων πρώην ΕΤΑΑ, για τουλάχιστον τρία (3) έτη συνεχούς ή διακεκομμένης ασφάλισης στον πρώην Τομέα του ΕΤΑΑ που υπάγονται, μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος, ή κατά τη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας. Ειδικά, για όσους ήταν ασφαλισμένοι στον κλάδο κύριας ασφάλισης του πρώην ΕΤΑΑ κατά την 1/1/2011 απαιτείται καταβολή της ανωτέρω εισφοράς για ένα (1) τουλάχιστον έτος, εφόσον η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας έγινε μέχρι 31/12/2012, ή καταβολή της ανωτέρω εισφοράς για δύο (2) τουλάχιστον έτη εφόσον η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας έγινε μέχρι 31/12/2013. Η διακοπή και στις δύο προαναφερόμενες περιπτώσεις πρέπει να υφίσταται συνεχώς μέχρι την υποβολή της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις ασφαλισμένων που είχαν διακόψει την επαγγελματική τους δραστηριότητα μέχρι 31/12/2010, και ασφαλίζονται εκ νέου στο κλάδο κύριας ασφάλισης του ΕΤΑΑ μετά την 1/1/2011. Στις περιπτώσεις αυτές ο απαιτούμενος χρόνος καταβολής της ειδικής εισφοράς προσδιορίζεται από την ημερομηνία επανεγγραφής στο πρώην ΕΤΑΑ.
– Μη παροχή εξαρτημένης εργασίας ή αυτοαπασχόληση, στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή, εκτός της αυτοαπασχόλησης για την οποία χορηγείται βοήθημα βάσει της περ. ββ΄. Μη υπαγωγή στην υποχρεωτική ή προαιρετική ασφάλιση του ΕΦΚΑ ή άλλου φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής. Μη λήψη σύνταξης από τον ΕΦΚΑ ή από οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, ή μη υποβολή αίτησης για συνταξιοδότηση στους ανωτέρω φορείς, εκτός των περιπτώσεων συνταξιοδότησης ή υποβολής αίτησης για τη συνταξιοδότηση λόγω θανάτου. Μη ύπαρξη οφειλής από οποιαδήποτε αιτία προς τους πρώην Τομείς του ΕΤΑΑ στους οποίους υπάγεται υποχρεωτικά ο δικαιούχος, ή σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής ο δικαιούχος να έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης των οφειλών, οι όροι της οποίας τηρούνται.
– Μη διακοπή της επαγγελματικής τους δραστηριότητας προκειμένου να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους υπηρεσία ή προκειμένου να μετέχουν σε πανεπιστημιακές ή μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές.
– Το συνολικό ατομικό καθαρό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των 20.000 ευρώ και το συνολικό οικογενειακό καθαρό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο φορολογικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των 30.000 ευρώ.
– Ο δικαιούχος να μην έχει μεταβιβάσει την επιχείρησή του ή το μερίδιό του ή τις μετοχές του στην επιχείρηση στην οποία ανήκε, σε σύζυγο ή πρόσωπο α΄ και β΄ βαθμού συγγένειας.
– Ο δικαιούχος να διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα.
Οι προϋποθέσεις της παρ. 1 πρέπει να πληρούνται κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση του βοηθήματος και καθ’ όλη τη διάρκεια χορήγησής του. Σε αντίθετη περίπτωση η καταβολή του βοηθήματος διακόπτεται από την ημερομηνία ανάληψης της μισθωτής εργασίας ή της αυτοαπασχόλησης, σύμφωνα με την περ. δ, ή της έκπτωσης από τη ρύθμιση οφειλών, με την επιφύλαξη της παρ. 3 του άρθρου 3, ή από την ημερομηνία της συνταξιοδότησης. Τυχόν βοηθήματα που έχουν καταβληθεί μετά την ημερομηνία διακοπής αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα.
Ο δικαιούχος υποχρεούται να ενημερώσει τις Υπηρεσίες του ΟΑΕΔ που χορηγούν το βοήθημα για οποιαδήποτε μεταβολή σχετικά με την εργασιακή και συνταξιοδοτική του κατάσταση.
Ύψος βοηθήματος και λοιποί όροι
Το βοήθημα καταβάλλεται για χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριών (3) μηνών και ανέρχεται στο ποσό των 360 ευρώ μηνιαίως. Η διάρκεια καταβολής του βοηθήματος καθώς και το χορηγούμενο ποσό καθορίζονται από το συνολικό χρόνο ασφάλισης του δικαιούχου. Συγκεκριμένα:
– Για χρόνο ασφάλισης 3 έως και 4 πλήρη έτη ασφάλισης το βοήθημα καταβάλλεται για τρεις (3) μήνες.
– Για χρόνο ασφάλισης 5 έως και 6 πλήρη έτη ασφάλισης το βοήθημα καταβάλλεται για τέσσερις (4) μήνες.
– Για χρόνο ασφάλισης 7 έως και 8 πλήρη έτη ασφάλισης, το βοήθημα καταβάλλεται για πέντε (5) μήνες.
– Για χρόνο ασφάλισης 9 έως και 10 πλήρη έτη ασφάλισης, το βοήθημα καταβάλλεται για έξι (6) μήνες.
– Για χρόνο ασφάλισης 11 έως και 12 πλήρη έτη ασφάλισης, το βοήθημα καταβάλλεται για επτά (7) μήνες.
– Για χρόνο ασφάλισης 13 έως και 14 πλήρη έτη ασφάλισης, το βοήθημα καταβάλλεται για οκτώ (8) μήνες.
– Για χρόνο ασφάλισης που υπερβαίνει τα 14 πλήρη έτη ασφάλισης, το βοήθημα καταβάλλεται για εννέα (9) μήνες.
Για τη χορήγηση του βοηθήματος πλέον της μίας φοράς εξετάζεται κάθε φορά η συνδρομή των απαιτούμενων νόμιμων προϋποθέσεων. Χρόνος ασφάλισης που υπολογίστηκε για την καταβολή του βοηθήματος δεν λαμβάνεται υπόψη για την επαναχορήγησή του.
