του Γιάννη Λεοντάρη
Μια αλλαγή νοοτροπίας στην Ελλάδα προς «περιοχές» μεγαλύτερης «αβεβαιότητας», όπως η εξωστρέφεια, η επιχειρηματικότητα, η καινοτομία και η διαρκής αλλαγή / βελτίωση, θα μπορούσε να συνεισφέρει μακροπρόθεσμα 1% - 3% μονάδες ανάπτυξης στην οικονομία, που αντιστοιχεί σε περίπου 40 - 160 δισ. ευρώ σε 20 χρόνια, χωρίς να υπολογίζεται η επίδραση από άλλους παράγοντες ανάπτυξης, σύμφωνα με έρευνα της εταιρίας συμβούλων Global Forecasting Solutions για λογαριασμό του Forecasting Net.
Η έρευνα, με τίτλο «Ανάλυση επίδρασης κουλτούρας στην ανάπτυξη των κρατών», που παρουσιάζει πρώτο το EMEAgr, πραγματοποιήθηκε το Μάιο του 2016 και βασίζεται σε ειδικό μοντέλο πρόβλεψης της οικονομικής ανάπτυξης από ειδικούς δείκτες κουλτούρας (με την έννοια της νοοτροπίας) ενός κράτους.
Το μοντέλο βασίζεται σε σύγχρονες τεχνικές Predictive analytics και τη βασική παραδοχή ότι καθώς ο κάθε δείκτης μεταβάλλεται, η συνεισφορά του στην ανάπτυξη της οικονομίας αυξάνεται σταδιακά από σχεδόν καθόλου σε ένα μέγιστο που είναι διαφορετικό ανά δείκτη.
Για την μέτρηση της κουλτούρας χρησιμοποιήθηκαν οι έξι διαστάσεις που εισήγαγε πρώτος ο καθηγητής Geert Hofstede, που θεωρείται πρωτεργάτης στη συγκριτική διαπολιτισμική έρευνα και δημιουργός του πρώτου εμπειρικού μοντέλου των «διαστάσεων» της εθνικής κουλτούρας: Power Distance (απόσταση ισχύος), Individualism (προτεραιότητα στο εγώ ή το εμείς), Masculinity (επιθετική ή πιο συγκαταβατική συμπεριφορά), Uncertainty avoidance (αποφυγή αβεβαιότητας), Long term orientation (μακροπρόθεσμός ή όχι προγραμματισμός) και Indulgence (ανεχτική ή πιο αυστηρή κοινωνία).
Σύμφωνα με τη μελέτη, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών (που ξεπερνούν τα απλά γεωγραφικά όρια), αλλά και «υπερβολές» σε συγκεκριμένους δείκτες ανά χώρα. Αυτό όμως που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι η σχετική «βαρύτητα» που φαίνεται να έχει ο κάθε δείκτης στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών.
Ειδικότερα, από τη μελέτη αναδεικνύεται η μεγάλη βαρύτητα της αποδοχής της αβεβαιότητας (uncertainty acceptance) με όλες τις θετικές εκφάνσεις που μπορεί να έχει αυτή, όπως η εξωστρέφεια, η επιχειρηματικότητα, η καινοτομία και η δημιουργική αλλαγή ενώ ακολουθεί με μικρή διαφορά το ενδιαφέρον για το «εμείς» πριν από το «εγώ» (το αντίθετο του individualism). Οι συνειρμοί στη λογική του «ρισκάρω για το καλό των πολλών» είναι προφανείς.
Το μοντέλο που αξιοποιήθηκε είναι (όχι τυχαία) δανεισμένο από το χώρο της πληθυσμιακής βιολογίας που περιγράφει την ανάπτυξη βιολογικών πληθυσμών, το λεγόμενο μοντέλο φυσικής ανάπτυξης. Το συγκεκριμένο μοντέλο χρησιμοποιείται ευρέως και σε άλλους χώρους, όπως στην οικονομία, τις επιχειρήσεις και τη διείσδυση των νέων τεχνολογιών με σημαντική επιτυχία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιδέα για την εκπόνηση της μελέτης προέκυψε από το γνωστό φιλόσοφο και συγγραφέα Στέλιο Ράμφο, στο πλαίσιο συνομιλίας του με το συνιδρυτή της Global Forecasting Solutions, Γιώργο Μπορέτο.
Η Global Forecasting Solutions
Η Global Forecasting Solutions (GFS) αποτελεί μία εξειδικευμένη εταιρία συμβούλων – αναλυτών που προσφέρει στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του ιδιωτικού και του Δημόσιου τομέα υψηλού επιπέδου υπηρεσίες επιχειρησιακού σχεδιασμού και στρατηγικής που στόχο έχουν να βοηθήσουν στον καλύτερο προγραμματισμό για το μέλλον με χρήση αποδεδειγμένων στην πράξη μεθόδων πρόβλεψης (forecasting & predictive analytics).