Η νομισματική πολιτική και η ποσοτική χαλάρωση που υιοθετούν οι κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων αγορών στοχεύοντας στην τόνωση της ανάπτυξης των οικονομιών τους, έχουν προκαλέσει διακυμάνσεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, οι οποίες με τη σειρά τους ενδέχεται να επηρεάσουν την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών των ταχέως αναπτυσσόμενων αγορών (ΤΑΑ).
Η χρονιά άρχισε θετικά για τις ΤΑΑ και αυτό αναμένεται να συνεχιστεί με αποτέλεσμα ο κίνδυνος για μείωση της ανάπτυξης να υποχωρεί. Οι ΤΑΑ πρέπει τώρα να επικεντρωθούν στην αξιοποίηση των νέων εμπορικών ευκαιριών που προκύπτουν προκειμένου να εξασφαλίσουν ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη για το μέλλον.
Σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση της Ernst & Young Rapid-Growth Markets Forecast (RGMF), οι μεταβαλλόμενες αποτιμήσεις θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στο εμπόριο που γίνεται όλο και πιο σημαντικό για την ευημερία των εθνών. Ωστόσο, κατά τους πρώτους μήνες του 2013 οι ΤΑΑ έχουν αρχίσει να ανακάμπτουν μετά την ύφεση του περασμένου έτους με την ανάπτυξη να αναμένεται να επιταχυνθεί από 4,7% το 2012 σε 6% το 2014, αντανακλώντας ένα πιο σταθερό περιβάλλον.
Ωστόσο, οι προοπτικές για τις ΤΑΑ, ακόμη και στην ίδια γεωγραφική περιοχή, είναι αμφίσημες. Στη Λατινική Αμερική, το Μεξικό και η Χιλή εμφανίζεται αυξημένη δυναμική μέχρι τα μέσα του έτους, ενώ στη Βραζιλία η ανάκαμψη είναι “εύθραυστη”. Εν τω μεταξύ, η μειωμένη ζήτηση από την Ευρωζώνη εξακολουθεί να δημιουργεί προβλήματα στις αναδυόμενες Ευρωπαϊκές οικονομίες. Καθώς το εμπόριο ανακάμπτει, η Τουρκία επωφελείται από τη στρατηγική γεωγραφική της θέση ενώ η οικονομική ολοκλήρωση στηρίζει την ανάπτυξη στην Αφρική. Οι αναδυόμενες αγορές της Μέσης Ανατολής επεκτείνουν το εμπόριο με άλλες ΤΑΑ. Στην Ασία, ενώ η ανάκαμψη στην Κορέα υπήρξε αποσπασματική, η ανάπτυξη της Κίνας αναμένεται να επιταχυνθεί από 8,2% το τρέχον έτος σε 8,5% το 2014.
Μεταξύ των χωρών BRIC, η ισοτιμία του ρωσικού νομίσματος παρέμεινε σχεδόν σταθερή σε σχέση με το ευρώ, ενώ η Κίνα και η Ινδία ανταποκρίθηκαν σε εγχώριους παράγοντες (συμπεριλαμβανομένων και των παρεμβάσεων) αντί να ανατιμηθούν καθώς το γιεν και το δολάριο υποχώρησαν. Η Βραζιλία, ωστόσο, πλήττεται από μια μη ανταγωνιστική ισοτιμία επί αρκετά χρόνια και πέρασε μια ακόμη περίοδο ανατίμησης, πυροδοτώντας νέες κατηγορίες περί νομισματικού πολέμου. Στη Βραζιλία, παρά το γεγονός ότι τα επιτόκια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, εξακολουθούν να είναι υψηλότερα σε σχέση με την πλειονότητα των ΤΑΑ, προσελκύοντας διεθνείς επενδυτές που αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις.
Οι ΤΑΑ της Ασίας ενδέχεται να επηρεαστούν περισσότερο από την πρόσφατη υποτίμηση του γιεν, ιδίως εάν έχουν στενές εμπορικές σχέσεις με την Ιαπωνία ή αν ανταγωνίζονται με τις ιαπωνικές εταιρείες στις εξαγωγικές αγορές. Το αδύναμο γιεν έχει πλήξει την ανταγωνιστικότητα πολλών χωρών, ιδιαίτερα της Νότιας Κορέας και της Κίνας.
Το εμπόριο μεταξύ των ΤΑΑ τονώνει την ανάπτυξη
Παρά τις σημερινές ανησυχίες σχετικά με την ανταγωνιστικότητα, οι ΤΑΑ σε όλο τον κόσμο έχουν μάθει να αναπτύσσονται μέσω του εμπορίου. Η υποτονική ανάπτυξη στις προηγμένες αγορές, και η αυξανόμενη βαρύτητα των ΤΑΑ στην παγκόσμια οικονομία, τις ωθεί να συναλλάσσονται περισσότερο μεταξύ τους. Σήμερα, οι εξαγωγές των ΤΑΑ υπερβαίνει το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ποσοστό υπερδιπλάσιο απ’ ό,τι πριν από μια δεκαετία. Στα επόμενα 20 χρόνια, το μερίδιο αυτό θα προσεγγίσει το 20%, ποσοστό διπλάσιο των προηγμένων οικονομιών.
Οι ανεπτυγμένες οικονομίες θα αναζητήσουν και αυτές αναπτυξιακές ευκαιρίες στις ΤΑΑ
Η αξία των εξαγωγών της Ευρωζώνης προς τις ΤΑΑ έφθασε τα 895 δισ. δολάρια το 2011 από 230 δισ. δολάρια το 2000. Σε είκοσι χρόνια θα ξεπεράσουν την αξία του εμπορίου εντός της Ευρωζώνης.
Στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας το μεγαλύτερο μερίδιο στο διεθνές εμπόριο θα έχει ο κλάδος των μηχανημάτων και του εξοπλισμού των μεταφορών (ο οποίος περιλαμβάνει τα καταναλωτικά ηλεκτρονικά προϊόντα και διαρκή αγαθά, καθώς και τα βιομηχανικά αγαθά). Η μεγαλύτερη αύξηση θα προέλθει από τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ). Αυτό αντανακλά τόσο την αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης των ΤΑΑ για καταναλωτικά και επενδυτικά αγαθά, όσο και τις ευκαιρίες κατάτμησης της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Όμως, κατά τα επόμενα 10 χρόνια δεν θα αυξηθεί εντυπωσιακά μόνο το εμπόριο αγαθών. Μέχρι το 2020 η Ευρώπη θα εξάγει περισσότερες υπηρεσίες προς τις αναδυόμενες αγορές της Ασίας απ ότι προς τη Βόρειο Αμερική. Σημαντική αύξηση θα παρουσιάσουν και οι εξαγωγές υπηρεσιών από τις ΗΠΑ, τη Λατινική Αμερική, λόγω της ισχυρής ανάπτυξης και την αυξανόμενη οικονομική διαφοροποίησης στη Λατινική Αμερική.
Η μείωση των εμπορικών φραγμών θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη
Οι μειωμένοι εμπορικοί φραγμοί θα τονώσουν τις εξαγωγές και, σε τελευταία ανάλυση την ανάπτυξη, ιδιαίτερα στη Νοτιοανατολική Ασία. Η εξάπλωση των περιφερειακών εμπορικών συμφωνιών θα επιτρέψει την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, υπηρεσιών και προσώπων.
Εν τω μεταξύ, η Ινδονησία, η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ εξακολουθούν να επωφελούνται από ένα μίγμα ισχυρής εγχώριας ζήτησης και της αύξησης του εμπορίου σε ολόκληρη την Νοτιοανατολική Ασία.
Μειωμένη εξάρτηση από τα βασικά εμπορεύματα στη Λατινική Αμερική
Οι πλούσιες σε φυσικούς πόρους χώρες της Λατινικής Αμερικής διέφυγαν σχετικά αλώβητες από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008-2009. Αυτό συνέβη εν μέρει χάρη στην αύξηση των τιμών των βασικών εμπορευμάτων. Ωστόσο, οι τιμές των βασικών εμπορευμάτων υπόκεινται σε μεγάλες κυκλικές διακυμάνσεις στη διάρκεια του χρόνου, τόσο καθοδικές όσο και ανοδικές. Σύμφωνα με την έκθεση, η εξάρτηση από τα βασικά εμπορεύματα που χαρακτήριζε την αύξηση των εξαγωγών στο διάστημα 2000-2010 θα μειωθεί προς όφελος των βιομηχανοποιημένων προϊόντων.
Ωστόσο, επί του παρόντος η ανάπτυξη στη Χιλή στηρίζεται σε σταθερές μακροοικονομικές συνθήκες και τη ισχυρή παγκόσμια ζήτηση για το χαλκό, που αποτελεί το βασικό της εξαγωγικό προϊόν. Το 2013 και το 2014 η ανάπτυξη αναμένεται να φθάσει το 5%.
Το Μεξικό επωφελείται από τους μειωμένους εμπορικούς φραγμούς και πέρυσι ο εξαγωγικός του τομέας σημείωσε μια από τις ισχυρότερες επιδόσεις μεταξύ των ΤΑΑ. Η έκθεση αναμένει ότι οι εξαγωγές εξοπλισμού μεταφορών και οχημάτων θα αυξηθούν με ταχείς ρυθμούς, καθώς η ζήτηση στις ΤΑΑ αυξάνεται. Παρά το γεγονός ότι η ανάπτυξη του Μεξικού επιβραδύνθηκε προς το τέλος του περασμένου έτους, η έκθεση προβλέπει ότι καθ όλη τη διάρκεια του 2014 η δυναμική θα αναπτυχθεί ξανά.
Οι βραχυπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές στη Βραζιλία περιορίζονται από τα διαρθρωτικά προβλήματα και τις συνεχιζόμενες προκλήσεις ανταγωνιστικότητας παρά τα πρωτοφανή χαμηλά επιτόκια και τις προσπάθειες τόνωσης της οικονομίας μέσω φορολογικών περικοπών και πιστωτικών κινήτρων. Ως εκ τούτου, η έκθεση έχει μειώσει την εκτίμησής της για την ανάπτυξη της Βραζιλίας από 3,9% σε 3,1% για το τρέχον έτος.
Η ζήτηση βασικών εμπορευμάτων από την Ασία ωφελεί την Αφρική – Παραμένουν μειωμένες οι αναπτυξιακές προοπτικές
Η ζήτηση για βασικά εμπορεύματα από την Ασία βοηθά τις οικονομίες της Αφρικής, και ιδιαίτερα τις πετρελαιοπαραγωγές Νιγηρία και Γκάνα. Ωστόσο, η εγχώρια οικονομική δραστηριότητα στη Νότια Αφρική έχει μειωθεί.
Η Μέση Ανατολή εξακολουθεί να αναπτύσσει δυναμική ως εξαγωγέας εμπορευμάτων, ως παραγωγός αλλά και ως αγορά, με την ανάπτυξη να υπερδιπλασιάζεται μεταξύ 2012 και 2014. Οι ΤΑΑ της Ανατολικής Ευρώπης εξακολουθούν να περιορίζονται από την αδυναμία της γειτονικής τους Ευρωζώνης. Η Τσεχία ενδέχεται να αντιμετωπίσει ύφεση φέτος. Η Πολωνία θα αναπτυχθεί οριακά, ενώ και η ρωσική οικονομία θα παραμείνει αδύναμη.
