Με συγκρατημένη αισιοδοξία, διακριτικό ενθουσιασμό και μεγάλη αγωνία για την επιτυχημένη επανεκκίνηση του ελληνικού τουρισμού αντιμετωπίζουν οι τουριστικές επιχειρήσεις και οι φορείς του κλάδου τα πρώτα 24ωρα μετά το επίσημο άνοιγμα της Ελλάδας στους τουρίστες.
Οι περισσότεροι αναλυτές αλλά και οι επαγγελματίες του ελληνικού τουρισμού, εκτιμούν ήδη πως το 2021 θα είναι χρονιά των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής και υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις που καταδεικνύουν ότι οι αφίξεις ξένων επισκεπτών μπορεί να παραταθούν μέχρι και τα τέλη φθινοπώρου, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννη Ρέτσου «το στοίχημα είναι η υγειονομική ασφάλεια των προορισμών και των επιχειρήσεων και σε αυτό θα πρέπει να επενδύσουν πολιτεία και επαγγελματίες του κλάδου».
Αναφορικά με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα τουριστική περίοδο, οι φορείς του κλάδου θεωρούν ότι ο στόχος είναι οι αφίξεις να ανέλθουν μεταξύ 40% και 50% των αφίξεων του 2019, όπως επίσης και τα έσοδα από τον τουρισμό. Μάλιστα, με τα σημερινά δεδομένα το 50% θεωρείται ένα μέγεθος με «πολύ σημαντικό αποτύπωμα στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας», όπως επισήμανε στις δηλώσεις του ο Πρόεδρος του ΣΕΤΕ.
Όμως, τις πραγματικές προκλήσεις της φετινής τουριστικής περιόδου και τις αθέατες πτυχές της προσπάθειας για την επαναφορά του ελληνικού τουρισμού, αποκαλύπτουν στο emeaGR οι κορυφαίοι ειδικοί του κλάδου στην Ελλάδα, καταθέτοντας τις απόψεις και τις εκτιμήσεις τους.
Δρ Νικόλαος Γεωργόπουλος
Καθηγητής Στρατηγικού Μάνατζμεντ & Πληροφοριακών Συστημάτων, Πρόεδρος του Τμήματος Τουριστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς
«Ο Ελληνικός και ο Διεθνής Τουρισμός σε Περιβάλλον Αβεβαιότητας»
Η περίοδος του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 μας έδωσε ένα μεγάλο μάθημα: ότι οι τουριστικοί προορισμοί και οι ροές των επισκεπτών μπορούν να αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης. Το μάθημα αυτό το λάβαμε σε συνθήκες αβεβαιότητας, με διαφορετικές πολιτικές εξερχόμενου τουρισμού μεταξύ των χωρών, με πράσινες λίστες και νέα κριτήρια στην επιλογή προορισμών. Ο Ελληνικός Τουρισμός, ιδιωτικοί και δημόσιοι φορείς, επέδειξαν μεγάλο βαθμό προσαρμοστικότητας και ευελιξίας στο νέο περιβάλλον, δυο χαρακτηριστικά που θα πρέπει να υιοθετήσουμε και την επόμενη μέρα. Η εμπειρία του 2020, τα αναβαθμισμένα υγειονομικά πρωτόκολλα, οι πρωτοβουλίες για το ψηφιακό πιστοποιητικό, η επιτάχυνση του εμβολιασμό των νησιών, τα έξυπνα μέτρα με τα self test καθιστούν την Ελλάδα βασικό συντελεστή για τον τουρισμό της επόμενης ημέρας. Η εμπιστοσύνη των μεμονωμένων επισκεπτών και συνολικά των διεθνών τουριστικών αγορών, έχει άμεση συσχέτιση με την επιτυχημένη διαχείριση της πανδημίας από όλους μας. Όσο πιο έγκαιρη είναι η πορεία των εμβολιασμών τόσο πιο σύντομα θα γίνει η επιστροφή στην κανονικότητα με τη ζήτηση να επεκτείνεται και σε περιόδους εκτός της αμιγώς θερινής περιόδου.
Σε επίπεδο ελληνικών προορισμών, τα μέρη που διατηρούν την ανταγωνιστικότητα τους, είναι εκείνα τα οποία συνδέονται με τα ισχυρά κανάλια διανομής των Tour Operator, που αποτελούν και τις ‘πρώτες’ επιλογές, ενώ οι ‘δεύτερες’ επιλογές προορισμών δέχονται σημαντική πίεση. Οι αεροπορικές εταιρείες και οι tour operator συγκεντρώνουν στους λιγοστούς ‘βέβαιους’ προορισμούς τις πτήσεις τους, με αποτέλεσμα να εξυπηρετηθεί ολοένα και μικρότερος αριθμός περιοχών.
Η κρίση του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 επηρέασε την τουριστική δραστηριότητα στη χώρα μας, όχι μόνο με ποσοτικούς-οικονομικούς όρους, αλλά και επειδή έγιναν περισσότερο εμφανείς οι δομικές αδυναμίες ενός μοντέλου μη ισόρροπης κατανομή της τουριστικής ανάπτυξης σε επίπεδο Περιφερειών, η οποία αναπτύχθηκε διαχρονικά έξω από ορθές κεντρικές επιλογές και συγκεκριμένες κατευθύνσεις.
Η Φέρουσα Ικανότητα των προορισμών πρέπει επιτέλους να ληφθεί υπόψιν στους κεντρικούς σχεδιασμούς και στην επερχόμενη υλοποίηση και κατεύθυνση του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο σχεδιασμός για Οργανισμούς Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού που προωθεί το Υπουργείο Τουρισμού, θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην ισόρροπη και συνεργατική ανάπτυξη όλων των προορισμών της χώρας, μέσω δικτύων εμπειριών και περισσότερο επαγγελματισμό. Σε επίπεδο τουριστικών επιχειρήσεων το ταραχώδες περιβάλλον έπληξε ανεπανόρθωτα ένα μεγάλο μέρος από αυτές και οδήγησε εκπαιδευμένο προσωπικό να αλλάξει επαγγελματική κατεύθυνση. Η συνεργασία κράτους και ιδιωτών ήταν καθοριστική στη συγκράτηση των αρνητικών επιπτώσεων με ένα πλέγμα βοηθητικών εργαλείων.
Στο αβέβαιο περιβάλλον, οι τουριστικές επιχειρήσεις, πρέπει να αντιμετωπίζουν τα κέρδη και τους κινδύνους µέσα από την ικανότητα της συνεργασίας τους εντός των συν-ανταγωνιστικών δικτύων και της συνεχούς συνεργασίας με το κράτος. Η διαχείριση κινδύνου και η αντιμετώπιση των επιπτώσεων με σύγχρονα υβριδικά αποθεματικά ταμεία πρέπει να τεθούν στο επίκεντρο. Η αβεβαιότητα θα συνεχιστεί και τα επόμενα έτη με επίκεντρο την κλιματική αλλαγή ως απότοκο της νέα κατάστασης όπως και οι οικονομικές επιπτώσεις των συνεχώς κρίσεων.
Το αβέβαιο και ταραχώδες περιβάλλον αποτελούν πλέον τη νέα κανονικότητα. Οι προορισμοί και οι επιχειρήσεις που το αντιλαμβάνονται, αντιμετωπίζουν έγκαιρα τους κινδύνους και προσαρμόζονται ευέλικτα, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν. Απαιτείται υποστήριξη στοχευμένης και εφαρμόσιμης έρευνας με συνεχή δια βίου εκπαίδευση όλων των εμπλεκόμενων στο τουριστικό κύκλωμα.
Επομένως είναι απαραίτητη μια δημιουργική σχέση των Πανεπιστήμιων και όλων των δομών εκπαίδευσης με την πραγματική αγορά εργασίας ως αντίδοτο στο ταραχώδες και αβέβαιο περιβάλλον.