Η πανδημία και η “καταστροφή” που έφερε στον παγκόσμιο τουρισμό αποτυπώνεται στο απολογιστικό σημείωμα του ΙΝΣΕΤΕ το οποίο καταγράφει την συμβολή του κλάδου στο ΑΕΠ. Όπως δείχνουν και τα στοιχεία του ΠΟΥ, η πτώση των εσόδων το 2020, θα κυμανθεί στην καλύτερη περίπτωση στο 60% ενώ υπάρχουν φόβοι ότι θα ακουμπήσει ακόμα και το 80%.
Παρά τις αντιξοότητες, υπάρχει διάχυτη αισιοδοξία πως ο τουρισμός θα ανακάμψει, όπως δείχνει η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών.
Τι έχασε η Ελλάδα
Προκειμένου να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της απώλειας που αντιπροσωπεύει ο τουρισμός στο ελληνικό ΑΕΠ, έχει αξία να δούμε τι προσέφερε ο κλάδος στη χώρα το 2019.
Το 2019, ο τουρισμός συνέβαλε άμεσα στην οικονομία της χώρας με 23,4 δισ. ευρώ (+10,9% ή + 2,3 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2018) ενώ συνολικά (άμεσα και έμμεσα) συνέβαλε από 51,6 δισ. ευρώ έως 62,1 δισ. ευρώ. Η άμεση δραστηριότητα του τουρισμού αντιστοιχεί στο 12,5% του ΑΕΠ και η συνολική από 27,5% έως 33,1%.
Η αύξηση της άμεσης συνεισφοράς του τουρισμού εκτιμάται σε 2,3 δισ. ευρώ, όταν η συνολική αύξηση του ΑΕΠ το 2019 ήταν 2,7 δισ. ευρώ, ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τον τουρισμό συμπεριλαμβανομένων των εισπράξεων από τις μεταφορές κάλυψαν το 89% του ελλείματος του ισοζυγίου αγαθών. Οι εισπράξεις αυτές, ισούνται με το 78% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα, εξαιρουμένων των εισπράξεων από εξαγωγή πλοίων και καυσίμων.
Στην αιχμή της τουριστικής περιόδου, οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό αντιστοιχούσαν άμεσα στο 17,1% της απασχόλησης και συνολικά (άμεσα και έμμεσα) μεταξύ 37,6% και 45,2%, καθώς ο τουριστικός τομέας, είχε σημαντική επενδυτική δραστηριότητα ύψους 3,2 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 1,2 δισ. ευρώ σε εγχώρια προστιθέμενη αξία.
Εντυπωσιακή είναι η συμμετοχή του τουρισμού στην οικονομική δραστηριότητα των Περιφερειών της Κρήτης, των Ιονίων Νήσων και του Νοτίου Αιγαίου.
Ο τουρισμός ενισχύει σημαντικά την απασχόληση
Εκτός από τα άμεσα οφέλη που έχει ο τουρισμός για την οικονομία, σημαντική είναι και η συμβολή του στην απασχόληση, η οποία με την σειρά της δημιουργεί συμπληρωματικά έσοδα στα ταμεία του κράτους.
Όπως υπολογίζεται, η απασχόληση στα καταλύματα και την εστίαση κατέγραψε το τρίτο τρίμηνο του 2019 τον υψηλότερο αριθμό απασχολούμενων (429,2 χιλ.) από το 2010, ενώ τα καταλύματα και η εστίαση έφθασαν να αντιπροσωπεύουν το 10,8% της συνολικής απασχόλησης στο τρίτο τρίμηνο του 2019 (από 7,7% το 2010).
Η μερική απασχόληση στην Ελλάδα, τόσο στα καταλύματα και την εστίαση (17,9%) όσο και στους λοιπούς κλάδους (8,3%) είναι περίπου η μισή σε σύγκριση με τα επίπεδα της ΕΕ-28 (32,6% και 19,5% αντίστοιχα).
Ο τουρισμός “χτυπάει” την ανασφάλιστη εργασία
Οι κυριότερες ηλικιακές ομάδες απασχολούμενων στα καταλύματα και την εστίαση προέρχονται από τις ηλικίες 30-44 ετών (τρίτο τρίμηνο 2019: 37,6%), ενώ παράλληλα ο τομέας προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες απασχόλησης σε ομάδες του πληθυσμού που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στην αγορά εργασίας – τρίτο τρίμηνο 2019: 25-29 ετών (17,2%), 45-64 ετών (31,2%) και γυναίκες (48,2%).
