Οδικός χάρτης του Ευρωπαϊκού τουρισμού – Μια “λευκή λίστα” με κηλίδες

Με τα χειρότερα της πανδημίας να έχουν περάσει ( ή για πολλούς να είναι ακόμα μπροστά μας), η Ευρώπη ελπίζει ότι η επανεκκίνηση του τουρισμού θα γίνει με πιο οργανωμένο τρόπο από αυτόν που έκλεισε. 

Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, η Συμφωνία του Σένγκεν, μια συμφωνία που υπήρχε χωρίς προβλήματα εδώ και 35 χρόνια, ξαφνικά “κατέρρευσε”. Οι χώρες της Ευρώπης έκλεισαν απροειδοποίητα τα σύνορα τους, πολίτες έμειναν “παρατημένοι” σε αεροδρόμια και όλο το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής συνεργασίας εξαφανίστηκε. 

Η κατάσταση άρχισε να αντιστρέφεται την 15η Ιουνίου, με τις χώρες να ξεκινάνε σταδιακά τις πτήσεις ανάμεσα τους ενώ μόλις πριν από λίγες μέρες η ΕΕ οριστικοποίησε τα κριτήρια που καθορίζουν αν μια χώρα εκτός ΕΕ είναι αρκετά ασφαλής για επιτρέπεται στους πολίτες της να ταξιδέψουν σε κάποιο Ευρωπαϊκό προορισμό (και αντίστροφα).

Η Ευρώπη έδωσε το πράσινο φως σε 15 χώρες (συν 4), οι οποίες ολοκλήρωσαν ένα αρχικό κατάλογο ασφαλών χωρών, ένα κατάλογο όμως που περιπλέκεται από πολιτικές και οικονομικές επιταγές, από την περιορισμένη εξουσία των Βρυξελλών και αναξιόπιστα δεδομένα.

Τι συμφώνησαν οι χώρες της ΕΕ;

Η ΕΕ συμφώνησε να ανοίξει μεγάλο μέρος του Ευρωπαϊκού Κοινού Ταξιδιωτικού Χώρου σε ορισμένους πολίτες εκτός ΕΕ από την Τετάρτη 1 Ιουλίου. Η ΕΕ αποφάσισε επίσης ότι οι χώρες στις οποίες θα ανοίξει θα καθοριστούν από το ιστορικό τους σχετικά με τον χειρισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Ειδικότερα, εάν το ποσοστό μόλυνσης της χώρας είναι παρόμοιο ή χαμηλότερο από το μέσο όρο της ΕΕ, αν ο ρυθμός αυτός ανεβαίνει ή όχι, τη συνολική ικανότητα της χώρας να αντιμετωπίσει τον ιό (κρίνοντας τις προσπάθειες ανίχνευσης των κρουσμάτων και το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης) και την αξιοπιστία των δεδομένων που παρέχει. 

Η λίστα θα ενημερώνεται κάθε δύο εβδομάδες με βάση νέα δεδομένα.

Ποιος θα μπορεί να ταξιδέψει στην Ευρώπη;

Ο κατάλογος καλύπτει 15 χώρες: Αλγερία, Αυστραλία, Καναδάς, Γεωργία, Ιαπωνία, Μαυροβούνιο, Μαρόκο, Νέα Ζηλανδία, Ρουάντα, Σερβία, Νότια Κορέα, Ταϊλάνδη, Τυνησία, Ουρουγουάη και Κίνα. Ωστόσο, η ΕΕ επιθυμεί επίσης αμοιβαιότητα από τις χώρες – ιδιαίτερα την Κίνα – για την οποία ανοίγει τα σύνορα της. Η Κίνα εξακολουθεί να είναι κλειστή σε μη απαραίτητα ταξίδια από την Ευρώπη και είναι απίθανο οι χώρες της ΕΕ να ανοίξουν για τους Κινέζους πολίτες εάν η Κίνα δεν κάνει το ίδιο για τους Ευρωπαίους αφού οι κυβερνήσεις όρισαν την αμοιβαιότητα από την Κίνα ως απαραίτητη.

Αυτό μπορεί να μην ισχύσει για άλλες χώρες.

Τι συμβαίνει από την 1η Ιουλίου

Όσα περιγράφηκαν παραπάνω αποτελούν την ιδανική περίπτωση, καθώς την τελική απόφαση για το πότε θα ανοίξουν τα σύνορα, πως και για ποιον, την έχουν οι εκάστοτε κυβερνήσεις. Η Ιρλανδία δεν ανήκει στην Σένγκεν και εξαιρείται από τις συστάσεις. Η Δανία έχει ειδικό καθεστώς που της δίνει έξι επιπλέον μήνες για να εφαρμόσει τις συστάσεις. Οι διαφορές στο άνοιγμα θα μπορούσαν να περιπλέξουν τα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης. Εάν η Δανία είναι κλειστή και η Γερμανία είναι ανοιχτή, θεωρητικά ταξιδιώτες εκτός ΕΕ θα μπορούσαν να φτάσουν στη Γερμανία και να πάνε στη Δανία από τα ανοιχτά σύνορα.

Τι γίνεται με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που δεν περιλαμβάνονται στη λίστα;

Θεωρητικά, οι ταξιδιώτες από χώρες που δεν περιλαμβάνονται στη λίστα δεν θα επιτρέπονται. Αλλά και πάλι, εναπόκειται στις εθνικές πρωτεύουσες να αποφασίσουν. Οι συστάσεις της ΕΕ δεν είναι δεσμευτικές, οπότε τελικά οι χώρες μπορούν να ανοίξουν σε όσα έθνη θέλουν. Το κατά πόσον οι χώρες θα ανοίξουν τις ΗΠΑ, την Ινδία, την Τουρκία ή την Αίγυπτο, θα εξαρτηθεί από το πόσο σοβαρά θα λάβουν τις συστάσεις του Συμβουλίου.

Αυτό οδήγησε και στην “διαμάχη” που είχε και η χώρα μας με την Βρετανία, η οποία παραλίγο να εξελιχθεί σε διπλωματικό επεισόδιο, το οποίο όμως έστω και την τελευταία στιγμή αποφεύχθηκε. 

Η συμφωνία περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο;

Όχι. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν αποτελεί μέρος της Συμφωνίας του Σένγκεν και μπορεί να αποφασίσει από μόνο του με ποια κράτη θα έχει ανοιχτά σύνορα. Μέχρι το τέλος της μεταβατικής περιόδου του Brexit στις 31 Δεκεμβρίου, οι πολίτες του αντιμετωπίζονται ως πολίτες της ΕΕ και μπορούν να ταξιδεύουν όπου θέλουν στην ΕΕ – με περιορισμούς που περιλαμβάνουν καραντίνα 14 ημερών σε πολλές χώρες. 

Είναι ανοιχτά όλα τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ;

Μέχρι τώρα όχι, δεν έχουν ανοίξει όλα. Οι σκανδιναβικές χώρες παραμένουν κλειστές για την Σουηδία. Η Κύπρος έχει περιορισμούς προς ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπως το Βέλγιο και η Ιταλία. Η Φινλανδία είναι ανοιχτή μόνο στις Βαλτικές και Σκανδιναβικές χώρες. Η Δανία είναι κλειστή για τη Σουηδία και την Πορτογαλία.

Μπορούν οι κάτοικοι της ΕΕ να ταξιδεύουν σε μέρη της ασφαλούς λίστας;