Ο σοφός κατά τα άλλα λαός μας έχει συνηθίσει πως «Θα την πάθεις, για να μάθεις» και «Όποιος δεν μαθαίνει με το καλό μαθαίνει με το άγριο». Από την άλλη η αποτυχία είναι και αυτή στην ζωή, όμως αν μέχρι ένα σημείο τα έχεις κάνει όλα σωστά, είναι κρίμα να την πάθεις από κάποιο κοινότυπο λάθος που οφείλεται σε έλλειψη εμπειρίας! Επειδή καλό είναι να μαθαίνουμε ΚΑΙ από τις αποτυχίες των άλλων και επειδή το 90% των startups δεν προλαβαίνουν να ανοίξουν τα φτερά τους, αυτά τα εφτά στοιχεία πρέπει να τα έχετε στο μυαλό σας, για να μην κάνετε αυτά τα 7 μοιραία λάθη.
Διαχείριση Χρημάτων
Το νο1 πρόβλημα των startups. Έχουμε την ιδέα, προχωράμε με προσεκτικά βήματα και προσωπική δουλειά, ρίχνοντας χρήματα από άλλες επειχειρήσεις μας. Σωστά; Το κυρίως πρόβλημα είναι το δίλημμα αν θα ανοιχτούν προς άγρα κεφαλαίων ή αν θα προχωρήσουν με ίδια κεφάλαια και πιο αργή ανάπτυξη. O άλλος φόβος είναι η υπερβολικά γρήγορη ανάπτυξη. Κάποια πράγματα θέλουν χρόνο να ωριμάσουν τόσο στο μυαλό μας, όσο και στο μυαλό του παραλήπτη. Αν πάρεις πολλά χρήματα, πολύ γρήγορα, υπάρχει ο φόβος του αποπροσανατολισμού, των αναίτιων εξόδων, της ματαιοδοξίας και των κινήσεων για το θεαθήναι. Της «λεζάντας», πως το λένε; Οι μη προσεκτικές κινήσεις θα χτυπήσουν άσχημα τόσο στους πιθανούς χρηματοδότες, όσο και στο κοινό που θα χρησιμοποιήσει το τελικό προϊόν ή την υπηρεσία.
Δοκιμή Τεστ Ένα-Δύο
Πριν το λανσάρισμα της επιχείρησης, θεμελιώδης στιγμή είναι η επαλήθευση της ιδέας μέσω του feedback (άσε μας με την «ανατροφοδότηση», λες είχαμε και στο χωριό μας) από πελάτες με τα ακριβή χαρακτηριστικά αυτών που φιλοδοξούμε να πουλήσουμε το προϊόν. Δίνοντας πρόσβαση σε ένα χρήσιμο εργαλείο ή υπηρεσία (ή και σε συζητήσεις με άτομα της αγοράς ως προς το τι χρειάζονται) αποκτάς επίγνωση σχετικά με το πως θα σε αντιμετωπίσει ο τελικός καταναλωτής/χρήστης. Στάσου στο θετικό αλλά κυρίως στο αρνητικό feedback, γιατί δεν έχεις σαφή εικόνα αν ο άνθρωπος που προσέγγισες, δρα κοινωνιολογικά και δεν θέλει να σε πληγώσει ή αγάπησε τον ενθουσιασμό σου, την προσωπικότητά σου ή την ιδέα. Το αρνητικό feedback είναι το πιο σημαντικό. Άρα όταν έρθει η στιγμή να επιλέξεις άτομα για μια πρώτη δοκιμή ή παρουσίαση, μην απορρίψεις κατευθείαν τον δύσπιστο, αλλά ζήτα του ευθέως να αναλύσει αυτή την δυσπιστία. Στο τέλος όλα θα κριθούν από κάποια χαρακτηριστικά: Αν το προϊόν είναι ποιοτικό, απαντά σε μια αληθινή ανάγκη, ο καταναλωτής γλιτώνει χρόνο και είναι προσιτό, τότε έχεις καλύτερες πιθανότητες να κάνεις μερικά βήματα ακόμη.
Μείνε προσγειωμένος
Αν ο τρόπος με τον οποίον πλασάρεις την υπηρεσία ή το προϊόν σου, είναι αυτός του Μεσσία-Σωτήρα ή υπερβολικά εγωκεντρικός, να είσαι βέβαιος πως θα σε περιμένουν δεκάδες άτομα στην γωνία, μέχρι να σκοντάψεις και να αποτύχεις. Αν είσαι αντιπαθής, κάθε λάθος σου μεγενθύνεται. Το ζήτημα δεν είσαι εσύ, οι γνώσεις ή το όραμα. Είναι το προϊόν και οι λύσεις που προσφέρει. Σε μια αγορά που όλα δουλεύουν με την θετική ψυχολογία και προσωποκεντρικά, όλοι υπόσχονται πολλά και οι περισσότεροι απογοητεύουν το κοινό τους, καλό είναι να υποσχεθείς μονάχα αυτά που μπορείς. Αν φανείς πολύ αλαζόνας, χωρίς να έχεις το backround (εδώ μπαίνουν οι γνώσεις και η εμπειρία) ή το προϊόν για να πείσεις τους άλλους, να θυμάσαι πως μια πράξη εντυπωσιάζει πολύ περισσότερο από 10 λόγια. Το «περιτύλιγμα» της ιδέας σου, μπορεί να είναι η αισθητική και η παρουσίαση, εκεί θα χρειαστείς τα λόγια.
Οι ομάδες χρειάζονται προπονητή
Οι ομάδες κερδίζουν με δύο χαρακτηριστικά: επειδή είναι δεμένες όπου τα μέλη τους επικοινωνούν με κοινή γλώσσα και επειδή έχουν καλό προπονητή που εμπνέει μια δεμένη ομάδα γύρω από τον κοινό στόχο. Οι δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει κάθε ομάδα, πρέπει να αντιμετωπίζονται γρήγορα, απόλυτα και με καθαρό τρόπο. Σε μια startup όση εξειδίκευση και να υπάρχει, όλοι έχουν εικόνα για την δουλειά ενός τρίτου προσώπου. Γιατί; Γιατί το προσωπικό είναι λιγοστό, οπότε υπάρχει multitasking, την ώρα που η πράξη του ενός επηρεάζει άμεσα το έργο του άλλου ή είναι προαπαιτούμενη για να προσχωρήσει ο συνάδελφος. Οπότε τα προβλήματα πρέπει να ανιχνεύονται ταχύτητα και αντιστοίχως να επιδιορθώνονται. Αν τα προβληματικά σημεία αφήνονται στην τύχη τους, επειδή το βάρος πέφτει αλλού, γιγαντώνονται. Δεν χρειάζεται άρνηση, εκεί θέλεις τον «προπονητή» με το καθαρό μυαλό και να πέσουν όλοι πάνω από το πρόβλημα σαν μηρμύγκια.
Πες όχι στα ναρκωτικά των επιχειρήσεων – Όχι στα κλισέ
Μια ομάδα πρέπει να λειτουργεί ως μονάδα και αυτό δεν γίνεται εφικτό με κλισέ «εδώ είμαστε όλοι μια οικογένεια». Σε μια επιχείρηση κάποιος έρχεται να εργαστεί, να συνδημιουργήσει και να πληρωθεί για το έργο του. Ένας εργαζόμενος θα σεβαστεί πως τον βλέπεις ως αυτό που είναι και δεν αρχίζεις τις μεγαλοστομίες και τα κλισέ. Πέρα από τους μετόχους ή τους…συμμετόχους σε ένα project, οι εργαζόμενοι δίνουν και αυτοί τον χρόνο τους σε ένα όραμα, που θα απογοητευτούν μαζί σου ή θα χαρούν στις επιτυχίες! Αν κάποιος δουλεύει ήδη προς την ίδια κατεύθυνση με εσένα και το όραμα είναι σαφές, ο επιμερισμός εργασίας είναι επίσης σαφής, δεν χρειάζεται κάτι περισσότερο. Τα κλισέ υποβιβάζουν τον ρόλο ενός εργαζόμενου και σε ένα μεγάλο βαθμό του δίνουν την εντύπωση πως τον κοροϊδεύεις. Στον αντίποδα, οι ξεκάθαρες κουβέντες είναι χρυσάφι και πάντα σεβαστές.
Η επιλογή της ομάδας και των «εγώ»
Όταν χτίζεις μια ομάδα, σε ένα βαθμό πρέπει να υποθέσεις τον βαθμό συμβατότητας μεταξύ των μελών. Άρα όταν επιλέξετε το προσωπικό που θα πλασιώσει το project, ναι, σκεφτείτε διπλά όσους σας φάινονται δυσπροσάρμοστοι, όμως πέρα από τις συμπάθειες και τις αντιπάθειες σε έναν χώρο το σημαντικό πράγμα είναι ο επαγγελματισμός. Κανείς να μην κάνει δύσκολη την ζωή του άλλου. Πολλά εγχειρήματα κατέρρευσαν λόγω εσωτερικού σαμποτάζ, οπότε αγκαλιάστε την διαφορετικότητα στον τρόπο σκέψης και προσέγγισης, αλλά τα μεγάλα «εγώ» πρέπει να βρίσκονται στην άκρη. Δεν πηγάινει κάποιος σε έναν χώρο εργασίας για να κάνει φίλους. Πηγάινει για να δημιουργήσει. Το κλίμα οφείλει να είναι τέτοιο που θα αφήνει περιθώριο για φιλίες που θα προκύψουν μέσα από την εκτίμηση και τον αλληλοσεβασμό. Όμως αν υπάρχει επαγγελματισμός και δεν κονταροχτυπιούνται τα «εγώ» του καθενός, έχεις ήδη αποφύγει σε έναν καλό βαθμό το σαμποτάζ ή την αδιαφορία λόγω αντιπάθειας.
Οι καλές ιδέες μπορούν να εξαγοραστούν
Πολλές εταιρείες τριγυρνούν ως…όρνεα ψάχνοντας να βρουν startups με προοπτική, εταιρείες που θέλουν να καλύψουν ένα προϊόν που λείπει από την φαρέτρα τους ή ψάχνουν εταιρείες που είναι στον σωστό δρόμο με τα λάθος άτομα ή χωρίς τα απαιτούμενα μέσα. Αν δεις πως «έχεις βρει τοίχο» και δεν μπορείς να κάνεις το επόμενο βήμα μόνος, αν δεν υπάρχει επενδυτής, αν δεν υπάρχει το δίκτυο ικανοτήτων που μπορεί να απογειώσει μια νέα εταιρεία, μην διστάσεις να την πουλήσεις. Ελληνικές εταιρείες έχουν εξαγοραστεί από μεγάλες πολυεθνικές, τόσο για να βγουν εκτός αγοράς και να μην αποτελούν απειλή, όσο και για να καλύψουν μια ανάγκη που δημιούργησες εσύ στην αγορά. Αν δεν έχεις τα περιθώρια να κάνεις το επόμενο βήμα, σκέψου σοβαρά κάθε πιθανή πρόταση, ανεξαρτήτως το που μπορεί να φτάσει το εγχείρημα στα χέρια κάποιου άλλου. Γιατί ο άλλος μπορεί να έχει τους πόρους, την γνώση και το ανθρώπινο δυναμικό να διαθέσει, κάτι που εσύ δεν θα το κατάφερνες. Σκέψου πως υπάρχουν επιχειρηματίες που έχουν ως μοναδικό στόχο να βγάλουν κάτι και να εξαγοραστούν! Δεν τους έλειπε το όραμα, αλλά είχαν απέναντί τους τα θηρία που θα μπορούσαν να τους πετάξουν εκτός αγοράς παίζοντας βρώμικα ή καθαρά με αγνή δύναμη. Αν έρθει η ώρα να πάρεις τα λεφτά και δεν έχεις άλλη επιλογή, πάρε τα λεφτά και φύγε.
