Μετά την εκδήλωση του κορωνοϊού στην Ευρώπη και τα πρώτα μέτρα που ελήφθησαν για τη συγκράτηση της διασποράς του, οι ευρωπαϊκές οργανώσεις ζήτησαν να λαμβάνουν πληροφορίες από τα μέλη τους, υποδεικνύοντας τις καταστροφικές επιπτώσεις ιδίως σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας.
Ο Πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π., Βασίλης Κορκίδης, εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προσπάθειες που καταβάλλει η ελληνική κυβέρνηση, αφενός για τα μέτρα που λαμβάνει συνεχώς για την προστασία της δημόσιας υγείας, καθώς και για τη λήψη της πρώτης δέσμης εξειδικευμένων οικονομικών μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την εξάπλωση του κορωνοϊού.
Μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος
Το Υπουργείο Οικονομικών εύστοχα επιδιώκει τη μείωση του +3,5% του πρωτογενούς πλεονάσματος και προτείνει να εξαιρεθούν από το πρωτογενές πλεόνασμα οι δαπάνες αντιμετώπισης του κορωνοϊού. Αντίστοιχο είναι άλλωστε και το αίτημα της Ιταλίας για αύξηση του ελλείμματος του προϋπολογισμού της στο -2,5% και επιπλέον 6,5 δις ευρώ, ώστε να διαθέσει 7,5 δις ευρώ στην αντιμετώπιση εξάπλωσης του κορωνοϊού. Όλα τα αρμόδια Υπουργεία βρίσκονται σε συνεχή επαφή με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον συντονισμό των δράσεων μεταξύ των κρατών μελών και την άμβλυνση των επιπτώσεων συνολικά στην Ευρώπη.
Ενεργοποίηση χρηματοπιστωτικών μέσων από τις κυβερνήσεις κάθε χώρας
Ωστόσο, απαιτείται ταχεία δράση από τις κυβερνήσεις κάθε χώρας και η δυνατότητα να μπορούν να ενεργοποιήσουν χρηματοπιστωτικά μέσα για να εξασφαλίσουν ρευστότητα και να παρέχουν πόρους, χρησιμοποιώντας τους ισχύοντες κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Τέτοιες δυνατότητες παρέχονται μέσω της ρύθμισης «de minimis» ή των συστημάτων διάσωσης και αναδιάρθρωσης.
Δημιουργία μηχανισμών από την Ε.Ε.
Η Ε.Ε. οφείλει να δημιουργήσει μηχανισμούς, οι οποίοι θα βοηθήσουν τις ΜμΕ που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και, επιπρόσθετα, να κατευθύνει τα εναπομείναντα κονδύλια σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την παροχή κεφαλαίων κίνησης στη πραγματική οικονομία. Σε εθνικό επίπεδο, ορθώς εξετάστηκε από κοινού και αποφασίστηκε από τα υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μία πρώτη δέσμη μέτρων ανακούφισης με αναστολή καταβολής ΦΠΑ, φόρων, δόσεων και ασφαλιστικών εισφορών από ελληνικές επιχειρήσεις σε περιοχές και κλάδους που πλήττονται περισσότερο από τον κορωνοϊό.
Ανησυχητικά μηνύματα από τις επιχειρήσεις όλης της Ευρώπης
Από όλη την Ευρώπη, τα ανησυχητικά μηνύματα από επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους τομείς πληθαίνουν συνεχώς σχετικά με τον αντίκτυπο των μέτρων μετά τη ραγδαία εξάπλωση του ιού. Οι αναβολές εμπορικών εκθέσεων, οι καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, η καθίζηση στα αεροπορικά εισιτήρια, οι ακυρώσεις στο τουρισμό, καθώς και η αποχή από εκδηλώσεις σε περιφέρειες που βρίσκονται αποκλεισμένες, έχουν σχεδόν σταματήσει την οικονομική και δημόσια ζωή σε πολλές περιοχές. Μάλιστα, για την αντιμετώπιση της κρίσης, το ΔΝΤ έχει ήδη ανακοινώσει τη διάθεση κονδυλίων 50 δις δολάρια και η Παγκόσμια Τράπεζα 12 δις δολάρια, ενώ η ΕΚΤ κρατάει στάση αναμονής περιμένοντας προφανώς τις αποφάσεις του Eurogroup στις 16/3/20 για το ύψος της οικονομικής στήριξης.
Η απαραίτητη ενέργεια των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων
Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα πρέπει να ενεργήσουν άμεσα, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από την περασμένη εβδομάδα ανέλαβε την πρωτοβουλία για τον συντονισμό των ροών πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών και άρχισε να επεξεργάζεται σενάρια για τον μετριασμό των επιπτώσεων στην Ευρωπαϊκή οικονομία. Ωστόσο, απαιτείται μια γρήγορη ανταπόκριση η οποία θα παρέχει πόρους σε επιχειρήσεις που επλήγησαν και θα συνεχίσουν να πλήττονται από την «υγειονομική κρίση» προς αποφυγή πανδημίας πτωχεύσεων και απώλειας χιλιάδων θέσεων εργασίας στους κλάδους του εμπορίου, των μεταφορών, της ναυτιλίας και του τουρισμού.
Το Ε.Β.Ε.Π., με παρεμβάσεις στις ευρωπαϊκές οργανώσεις, ζητά από την Ε.Ε. να επιτρέψει στα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν τις δυνατότητες που προσφέρουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να χρησιμοποιηθούν χρηματοπιστωτικά μέσα που παρέχουν άμεση και έμμεση ρευστότητα. Επίσης, προτείνει την αναστολή καταβολής των δανειακών υποχρεώσεων για τις εταιρείες, που κινδυνεύουν ακόμα και με διακοπή της λειτουργίας τους. Επιπλέον, ζητά να δοθεί σε κάθε κράτος μέλος η δυνατότητα επαρκούς δημοσιονομικού χώρου, χωρίς να υπολογίζονται οι δαπάνες αντιμετώπισης του κορωνοϊού στους στόχους του πρωτογενούς πλεονάσματος. Το Ε.Β.Ε.Π., επίσης, θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να εντείνει τα κίνητρα στα κράτη μέλη και να δημιουργήσει αυτή τη φορά «μηχανισμούς πρόληψης», αντί καταστολής για τις επιχειρήσεις με δυσκολίες βιωσιμότητας. Η εμπειρία του έργου «Έγκαιρη Προειδοποίηση Ευρώπη» μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταχεία εφαρμογή αντιμετώπισης κρίσεων.
Τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται από την Ε.Ε.
Η Ε.Ε. πρέπει, επίσης, να διασφαλίσει ότι τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη δεν δημιουργούν δυσανάλογους φραγμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία των κοινοτικών εμπορευμάτων, ενώ η σταθεροποίηση των διασυνοριακών αλυσίδων αξίας πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Η Ε.Ε. οφείλει να αποδεσμεύσει άμεσα όλα τα εναπομείναντα κονδύλια από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και να τα ανακατευθύνει στις επιχειρήσεις που πλήττονται.
Τέλος, ο Πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π., Βασίλης Κορκίδης, δήλωσε:
«Είμαστε όλοι αντιμέτωποι με δύο κρίσιμες παραμέτρους, τον χρόνο και τον φόβο. Οι μέχρι σήμερα απώλειες στην ελληνική οικονομία εκτιμώνται σε 0,3% του ΑΕΠ και περίπου 600 εκ. ευρώ, που όμως θα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, όσο εξαπλώνονται και δεν περιορίζονται τα επιδημικά κρούσματα του κορονοϊού. Όπως η υγεία, έτσι και η οικονομία, αναζητά το αντίδοτο της «υγειονομικής κρίσης». Η Ε.Ε. απαιτείται να αντιδράσει προληπτικά και τάχιστα για να περιορίσει τις επιπτώσεις και να στηρίξει οικονομικά την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση στις 27 χώρες μέλη της».
