Σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με πέρυσι κινήθηκε ο χριστουγεννιάτικος τζίρος για τις μισές επιχειρήσεις (49%), επίδοση παρόμοια με την αντίστοιχη έρευνα του 2018 (51%).
Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της μελέτης που πραγματοποίησε το Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ για την κίνηση των εμπορικών καταστημάτων κατά την διάρκεια της εορταστικής περιόδου του 2019.
Παραδοσιακά ο τζίρος αυτής της περιόδου αντιστοιχεί σε σημαντικό ποσοστό του ετήσιου κύκλου εργασιών πολλών επιχειρήσεων. Πρόκειται για την κορυφαία περίοδο πωλήσεων για τις επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου και σημαντικής αύξησης της κατανάλωση σε όλο τον κόσμο. Οι πωλήσεις αυξάνονται σημαντικά δεδομένου ότι οι άνθρωποι αγοράζουν δώρα, διακοσμούν τα σπίτια αλλά και τους χώρους εργασίας τους και προβαίνουν σε σημαντικές προμήθειες για να γιορτάσουν. Μάλιστα στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στον ιδιωτικό τομέα πλέον το περίφημο «δώρο Χριστουγέννων» σχεδόν καθ’ ολοκληρία κατευθύνεται στην αγορά.
Πολύ λίγες επιχειρήσεις είχαν αύξηση πωλήσεων τις γιορτές
Σύμφωνα με τα ευρήματα, αύξηση στις πωλήσεις κατέγραψε μόλις το 17% των επιχειρήσεων. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό ενισχύεται στο 21% για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, σε όρους τζίρου. Από τις επιχειρήσεις που δήλωσαν ότι οι πωλήσεις μειώθηκαν σε σύγκριση με την περυσινή χριστουγεννιάτικη εορταστική περίοδο, το 16% είχε πτώση έως και 10%, το 22% κατέγραψε συρρίκνωση τζίρου 11-20%, ενώ μεγάλο ποσοστό επιχειρήσεων (28%) είχε ιδιαίτερα ισχυρή μείωση άνω του 31%. Το τελευταίο εύρημα ενδεχομένως να σχετίζεται και με τις βελτιωμένες προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί στον εμπορικό κόσμο οι οποίες ωστόσο δεν φαίνεται να επιβεβαιώθηκαν στην πράξη στον αναμενόμενο βαθμό.
Βεβαίως, οι βασικές αυτές διαπιστώσεις διαφοροποιούνται αισθητά ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης, το είδος αλλά και την περιοχή που αυτή είναι εγκατεστημένη. Έτσι, οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις, όσες δηλαδή, έχουν μεγαλύτερο τζίρο εμφανίζουν μια σαφώς καλύτερη εικόνα.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία της έρευνας, αν εξετάσει την γεωγραφική κατανομή των πωλήσεων, οι περιοχές με τις μεγαλύτερες πωλήσεις ήταν σε Αττική και Βόρεια Ελλάδα, σε σύγκριση με τις επιδόσεις σε Κεντρική Ελλάδα, νησιά Αιγαίου και Κρήτη.
Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στον πολυπληθή και παραδοσιακό κλάδο της ένδυσης/υπόδησης, ο οποίος καταγράφει ιδιαίτερα αρνητικές επιδόσεις σε σύγκριση με άλλους κλάδους.
Παράλληλα, επίσης εξαιρετικά χαμηλές πωλήσεις κατέγραψε η κατηγορία του «άλλου λιανικού εμπορίου» η οποία περιλαμβάνει βιβλία, αθλητικό εξοπλισμό, παιχνίδια, κοσμήματα, καλλυντικά, άνθη-φυτά κ.ά.
Αντίθετα, τα τρόφιμα εμφανίζουν παραδοσιακά σχετικά καλύτερη εικόνα εξαιτίας της ανελαστικής ζήτησης που χαρακτηρίζουν το συγκεκριμένο κλάδο
Μικτή εικόνα πωλήσεων
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στην κατανομή της αύξησης των πωλήσεων. Ειδικότερα, το 21% των επιχειρηματιών εκτίμησαν πως ο κύκλος εργασιών τους αυξήθηκε έως 10% ενώ το 44% από 11% έως 20%. Σωρευτικά, το 65% των επιχειρήσεων δήλωσε ενίσχυση τζίρου έως 20% σε σχέση με πέρυσι, επίδοση που δεν μπορεί να αντισταθμίσει το αντίστοιχο μέγεθος σε όσους δήλωσαν πτώση του τζίρου.
Παραδοσιακά, η καλύτερη περίοδος των εορτών, σύμφωνα με τη γνώμη του εμπορικού κόσμου, είναι η εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα, τάση που επιβεβαιώθηκε και με το παραπάνω φέτος. Ειδικότερα το 54% των επιχειρηματιών δήλωσε ότι είχαν εντονότερη αγοραστική κίνηση την εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα ενώ το 28% σημείωσε υψηλότερες πωλήσεις την εβδομάδα μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. Τέλος, ένας στους πέντε επιχειρηματίες (18%) δεν διέκρινε κάποια διαφοροποίηση όσον αφορά την αγοραστική κίνηση κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου.
Οι ιδιοκτήτες κάλυψαν το διευρυμένο ωράριο
Όπως δείχνει η έρευνα της ΕΣΕΕ, οι περισσότερες επιχειρήσεις (79%) κάλυψαν τις ανάγκες του διευρυμένου εορταστικού ωραρίου με προσωπικό χρόνο του ιδιοκτήτη (79%), ενώ μόλις το 16% επέλεξε να διευρύνει το ωράριο των μισθωτών τους.
Το εύρημα αυτό επαναλαμβάνεται με συνέπεια σε όλες τις σχετικές έρευνες (εορταστικές περίοδοι και λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές) με διογκούμενη μάλιστα τάση.
Οι προσφορές κερδίζουν την αγορά
Το 39% των επιχειρήσεων διέθεσαν κάποια από τα προϊόντα τους σε χαμηλότερες τιμές, ώστε να προσελκύσουν το καταναλωτικό κοινό, ποσοστό που συμπίπτει με το αντίστοιχο περσινό. Το ύψος των προσφορών για την πλειονότητα των επιχειρήσεων, κυμάνθηκε είτε μεταξύ 11% έως 20% για το 30% των επιχειρήσεων, είτε μεταξύ 21% έως 40% για το 33% των επιχειρήσεων.
Επίσης, ως ιδιαίτερα σημαντικό εύρημα αξιολογείται το γεγονός ότι από το σύνολο των εμπορευμάτων που προσφέρουν οι εμπορικές επιχειρήσεις τα πιο φθηνά φαίνεται να κινήθηκαν περισσότερο (46%). Η επισήμανση αυτή συνδέεται περισσότερο με το πνεύμα της εορταστικής περιόδου που υπαγορεύει την ανταλλαγή εθιμοτυπικών δώρων παρά με την κάλυψη ουσιαστικών αναγκών και συμβαδίζει με τη γενικότερη αίσθηση των επιχειρηματιών για υψηλή μεν κίνηση αλλά χαμηλό συνολικά τζίρο. Σημαντική ωστόσο ήταν η άνοδος των πιο ακριβών προϊόντων σε 12%.
Αυξάνονται οι ηλεκτρονικές συναλλαγές
Φαίνεται ότι σταδιακά η χρήση του πλαστικού χρήματος (πιστωτικών ή και χρεωστικών καρτών) εμπεδώνεται ως επιλογή από τους καταναλωτές (45% έναντι 38% πέρυσι). Η εξέλιξη αυτή απορρέει τόσο από την εξοικείωση του καταναλωτικού κοινού με τις νέες μεθόδους πληρωμών, την πλήρωση των κριτηρίων για το αφορολόγητο όριο αλλά και τις ηλεκτρονικές συναλλαγές όπου η χρήση τους είναι απαραίτητη.
Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι σε πολύ υψηλό ποσοστό (80%), οι επιχειρήσεις κατάφεραν να καλύψουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις που λήγουν εντός του 2019. Η συγκεκριμένη επίδοση είναι βελτιωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη του προηγούμενου έτους (75%).
