Οι συγκρούσεις, η επιχειρηματολογία, οι διαφορές και ο θυμός στο χώρο των επιχειρήσεων

Στο πλαίσιο αυτό η καθημερινή επαφή με στελέχη επιχειρήσεων, έχει μετατραπεί πια σε μια αυτόματη συναισθηματική αντίδραση χωρίς καμία δικαιολογία.

Δεν είναι λίγες οι φορές που η επικοινωνία στελεχών αποκτά ένταση και η ανταγωνιστική διάθεση μεταξύ τους γίνεται η καθημερινότητα σε ένα οργανισμό. Δεν είναι λίγες οι φορές που στελέχη επιλέγουν να αποχωρήσουν από ένα οργανισμό, λόγω των καθημερινών συγκρούσεων με συναδέλφους και την έλλειψη υποστήριξης από τη διοίκηση. Παρόλο που οι συγκρούσεις και οι διαφωνίες είναι θέμα επικοινωνίας γιατί δεν βελτιώνονται μετά από συζήτηση και δεν επιλύονται οι όποιες διαφορές;

Ο λόγος είναι απλός,  όπως συνηθίζω και αναφέρω ακόμα και σε υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων.

Κάθε σύγκρουση που δημιουργείται αφορά τον καθένα από εμάς χωριστά και όχι τον απέναντι από εμάς.

Στη σύγκρουση λειτουργούμε όλοι με συναίσθημα, ένα συναισθηματικό μηχανισμό ο οποίος ελέγχεται από τον εγκέφαλο.  Κάθε άνθρωπος έχει ένα συγκεκριμένο συναισθηματικό προφίλ με το οποίο λειτουργεί τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική ζωή και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιδρά σε όσα συμβαίνουν γύρω του.

Δεδομένου ότι η αντιμετώπιση μιας σύγκρουσης μπορεί να επηρεάσει την επιτυχία και την εξέλιξη μιας επιχείρησης είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε αρχικά τι είναι αυτό που πυροδοτεί το συναίσθημα και ιδιαίτερα το θυμό και μετατρέπει την επιχειρηματολογία σε σύγκρουση και τον ανταγωνισμό σε μίσος.

Πριν περίπου μια δεκαετία, ερευνητές από τον κλάδο των νευροεπιστημών εντόπισαν το "κύκλωμα του…μίσους" στον εγκέφαλο σε μια ομάδα ατόμων. Προσπάθησαν να ελέγξουν κατά πόσο ο εγκέφαλος στέλνει μηνύματα συγκεκριμένων συναισθημάτων όταν βλέπει έστω και μια φωτογραφία ανθρώπων που αφορούν την προσωπική αλλά και επαγγελματική τους ζωή.  Προσπαθήστε τώρα να φέρετε την εικόνα ενός ατόμου από το χώρο της εργασίας σας, με το οποίο δεν μπορείτε να συνεννοηθείτε και που σας προκαλεί εκνευρισμό κάθε φορά που προσπαθείτε να επικοινωνήσετε μαζί του… Και μόνο με την σκέψη, όπως και οι έρευνες δείχνουν, συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου διεγείρονται, προκαλώντας επιθετική συμπεριφορά είτε σε λεκτικό είτε σε συμπεριφορικό επίπεδο. Τι πυροδοτεί το επιθετικό αυτό συναίσθημα και συμπεριφορά;

Η ανταγωνιστικότητα και το αίσθημα της απώλειας. Όταν ένας άνθρωπος νιώσει ανασφαλής, απογοητευμένος ή φοβάται ότι θα χάσει κάτι, ακόμα και τη δύναμή του, εκείνη τη στιγμή εκδηλώνεται ο θυμός και η σύγκρουση παύει να είναι παραγωγική προς όφελος της ομάδας, του οργανισμού ή ακόμα και του ίδιου του ατόμου.

Θυμώνουμε λόγω πεποιθήσεων και όχι λόγω καταστάσεων ή γεγονότων!  Θυμώνουμε και συγκρουόμαστε με τους γύρω μας γιατί έχουμε διαφορετικές ιδέες, αξίες, κουλτούρα, στόχους, πεποιθήσεις, σχέδια και σκοπούς σε ότι κάνουμε.

Διαχωρίστε τους ανθρώπους στον χώρο εργασίας σας από την κατάσταση την οποία βιώνεται. Αλλάζοντας την πεποίθησή μας, ο εγκέφαλος αυτόματα αλλάζει συναίσθημα και την σύγκρουση μπορεί να την αντιμετωπίσει πολύ πιο παραγωγικά. Θυμηθείτε ότι οι διεκδικητικοί άνθρωποι δεν συγκρούονται γιατί βιώνουν συναισθήματα ασφάλειας και η πεποίθησή τους είναι ότι δεν χάνουν.  Το αίσθημα απώλειας πυροδοτεί τη σύγκρουση όχι το αντίθετο.

Ο διεκδικητικός άνθρωπος μιλάει με το "Εγώ", τη γλώσσα της συνεργασίας σε αντίθεση με  το “Εσύ” που είναι η γλώσσα της επίθεσης.

Κάντε επανεκκίνηση του συναισθηματικού μηχανισμού σας με συγκεκριμένες τεχνικές και αναγνωρίστε την διαφορετική θετική πλευρά μιας σύγκρουσης στον χώρο εργασίας.  Θυμηθείτε ότι η επιχειρηματολογία είναι το ίδιο με τη σύγκρουση απλώς δεν υπάρχει συναίσθημα και ο ανταγωνισμός είναι σαν τη σύγκρουση απλώς δεν υπάρχει θυμός.

Μια σύγκρουση, μια διαφορά στο γραφείο μπορεί να έχει και θετικά αποτελέσματα παρόλο που μπορεί να ακούγεται οξύμωρο αυτό. Η σύγκρουση παράγει ιδέες και η ανοικτή αντιπαράθεση μπορεί να φέρει θετικές αλλαγές.

1. Χρησιμοποιείστε ερωτήσεις όταν έρχεστε σε σύγκρουση με ένα συνάδελφο προκειμένου να εκμαιεύσετε υλικό και όχι να νουθετήσετε κάποιον.
2. Εξασκηθείτε στην ενεργητική ακρόαση και αφήστε τον εαυτό σας να ακούσει τις πεποιθήσεις, τους στόχους και τα πιστεύω του άλλου, χωρίς να σημαίνει ότι απορρίπτει τα δικά σας.
3. Χρησιμοποιείστε προτάσεις που να αναφέρεστε στο "εγώ" και στα δικά σας συναισθήματα.
4. Εκφράστε τα συναισθήματά σας και δείξτε ενσυναίσθηση προκειμένου να μην εκτονωθεί η σύγκρουση και να οδηγηθεί σε θυμό.
5. Διαχωρίστε τον άνθρωπο από την κατάσταση και παρατηρήστε τι συμβαίνει.
6. Διασπάστε την προσοχή σας τη στιγμή της σύγκρουσης ή ακόμα και της διαφωνίας που έχετε με τον συνάδελφό σας ή το μέλος της ομάδας σας.

Το κλειδί της επιτυχίας είναι να κάνετε χρήση της κατάλληλης επικοινωνίας την κατάλληλη στιγμή γιατί όπως είχε πει και ο Αριστοτέλης πολλά χρόνια πριν: "Όλοι μπορούν να θυμώσουν – αυτό είναι εύκολο. Το να θυμώσεις με το κατάλληλο άτομο, στον κατάλληλο βαθμό, την κατάλληλη στιγμή, για τον κατάλληλο σκοπό και με τον κατάλληλο τρόπο, αυτό δεν είναι εύκολο!".