Η μεγάλη αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων ρύπων, η επιβάρυνση από τις δημοπρασίες NOME, η υποχώρηση του μεριδίου αγοράς και η μειωμένη ζήτηση έπληξαν τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ το 2018, που εμφάνισε υποχώρηση του κύκλου εργασιών κατά 4,1%, πτώση των EBITDA κατά 44,5% και ζημίες ύψους 542 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι για λόγους συγκρισιμότητας, τα μεγέθη αφορούν τα αποτελέσματα από συνεχιζόμενες δραστηριότητες, δηλαδή χωρίς τα αποτελέσματα του ΑΔΜΗΕ και το κέρδος από την πώλησή του για το 2017 και τα αποτελέσματα των εταιρειών Λιγνιτικής Μελίτης Α.Ε. και Λιγνιτικής Μεγαλόπολης Α.Ε. για το 2017 και το 2018.
Όπως αναφέρει η εταιρεία, η λειτουργική κερδοφορία του 2018 επηρεάστηκε θετικά από τη σημαντική βελτίωση κατά 198,6 εκατ. ευρώ λόγω αντιστροφής προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις πελατών ηλεκτρικής ενέργειας (αντιστροφή προβλέψεων 169,7 εκατ. ευρώ το 2018 έναντι προβλέψεων 28,9 εκατ. ευρώ το 2017) και τη μείωση της μισθοδοσίας κατά 21,4 εκατ. ευρώ.
Επίσης, θετικά επέδρασε και η μείωση κατά 157,2 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2017 της χρέωσης προμηθευτών για τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ), η οποία καταργήθηκε από 1η.1.2019. Από το πλεόνασμα που δημιουργήθηκε στον λογαριασμό του ΕΛΑΠΕ στο τέλος του 2018 αναμένεται η επιστροφή που αναλογεί στη ΔΕΗ να ανέλθει στο ποσό των 100 εκατ. ευρώ. Τέλος, θετική επίπτωση στα αποτελέσματα είχε και η μείωση κατά 16,8 εκατ. ευρώ των χρηματοοικονομικών δαπανών, απόρροια της μείωσης του συνολικού δανεισμού.
Στον αντίποδα, αρνητικά επέδρασε η μείωση του κύκλου εργασιών κατά 201,8 εκατ. ευρώ ή 4,1%, λόγω της απώλειας μεριδίου αγοράς και της μείωσης της εγχώριας ζήτησης. Επιπλέον, σημαντική αρνητική επίπτωση είχαν εξωγενείς παράγοντες και συγκεκριμένα η υψηλότερη δαπάνη για δικαιώματα εκπομπών CO2 (κατά 137,9 εκατ. ευρώ) καθώς και η ιδιαίτερα αυξημένη καθαρή επιβάρυνση από τις δημοπρασίες “ΝΟΜΕ” (κατά 151,6 εκατ. ευρώ), με την επίπτωση των δύο τελευταίων παραγόντων να εντείνεται το δεύτερο εξάμηνο του 2018.
Στα αποτελέσματα του 2018 αρνητικά επέδρασε και ο σχηματισμός πρόσθετης πρόβλεψης ύψους 109,5 εκατ. ευρώ για τόκους υπερημερίας που διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ από τη συμμετοχή της στην χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, εκ των οποίων 78,7 εκατ. ευρώ μέσω εξώδικου και 30,8 εκατ. ευρώ μέσω αγωγών. Το αντίστοιχο ποσό σχηματισμού πρόβλεψης για το 2017 ήταν 32,7 εκατ. ευρώ.
Τα παραπάνω, σύμφωνα με την εταιρεία, συνετέλεσαν στη μείωση κατά 44,5% ή 208,9 εκατ. ευρώ των λειτουργικών κερδών προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA), τα οποία ανήλθαν σε 260,1 εκατ. ευρώ το 2018 έναντι 469 εκατ. ευρώ το 2017.
Πέραν αυτών, τα αποτελέσματα του 2018 έχουν επηρεαστεί από τις παρακάτω εφάπαξ επιπτώσεις:
– πρόβλεψη αποζημίωσης προσωπικού ύψους 148,8 εκατ. ευρώ η οποία αντιστοιχεί στην παρούσα αξία της μελλοντικής υποχρέωσης που αναλαμβάνει η ΔΕΗ και η θυγατρική της ΔΕΔΔΗΕ λόγω της κατάργησης από τον Απρίλιο του 2018 (Ν. 4533/2018) του συμψηφισμού της αποζημίωσης ύψους 15.000 ευρώ του προσωπικού σε περίπτωση λύσης της σύμβασης εργασίας των εργαζομένων με το εφάπαξ βοήθημα που δικαιούνται από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα (αρνητική επίπτωση)
– οριστική εκκαθάριση του ΕΤΜΕΑΡ για τα έτη 2012, 2013 και 2016, ύψους 105,2 εκατ. ευρώ (θετική επίπτωση).
Αντίστοιχα, τα αποτελέσματα του 2017 είχαν επηρεαστεί από την εφάπαξ θετική επίπτωση από την αναγνώριση εσόδου 359,8 εκατ. ευρώ που αφορούσε ΥΚΩ για τα έτη 2012-2016. Λαμβάνοντας υπόψη και τις παραπάνω εφάπαξ επιπτώσεις, το EBITDA του 2018 διαμορφώθηκε σε 216,5 εκατ. ευρώ έναντι 828,8 εκατ. ευρώ το 2017.
Στα αποτελέσματα προ φόρων, εξαιρουμένων των παραπάνω εφάπαξ επιπτώσεων, καταγράφονται ζημίες ύψους 465,5 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 214,5 εκατ. ευρώ πέρυσι. Συμπεριλαμβανομένων και των εφάπαξ επιπτώσεων, οι ζημίες προ φόρων ανήλθαν σε 509,1 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 145,3 εκατ. ευρώ και οι ζημίες μετά από φόρους διαμορφώθηκαν σε 542 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 127,6 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Πιο αναλυτικά, ο κύκλος εργασιών μειώθηκε το 2018 κατά 201,8 εκατ. ευρώ ή 4,1%, λόγω μειωμένων πωλήσεων ηλεκτρικής ενέργειας κατά 335,4 εκατ. ευρώ ή 7,3%, συνεπεία της απώλειας μεριδίου αγοράς και της μείωσης της εγχώριας ζήτησης.
Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από τους καταναλωτές της χώρας μειώθηκε κατά 1,2% στις 57.122 GWh έναντι 57.845 GWh το 2017. Ωστόσο, η συνολική ζήτηση, στην οποία περιλαμβάνεται και η ηλεκτρική ενέργεια για εξαγωγές και άντληση, αυξήθηκε το 2018 κατά 2,2% εξαιτίας των αυξημένων κατά 75,2% εξαγωγών από Τρίτους μέσω των Βορείων Διασυνδέσεων. Η αύξηση αυτή των εξαγωγών οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εξαγωγή μέρους των ποσοτήτων που αποκτώνται μέσω “ΝΟΜΕ”.
Το μέσο μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά προμήθειας στο σύνολο της χώρας μειώθηκε σε 81,9% το 2018 από 86,7% το 2017. Ειδικότερα, το μέσο μερίδιο αγοράς στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα περιορίσθηκε σε 80,3% τον Δεκέμβριο του 2018 από 85,4% τον Δεκέμβριο του 2017, ενώ το μέσο μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ, ανά τάση, ήταν 97,6% στην Υψηλή Τάση, 68% στη Μέση Τάση και 82,1% στη Χαμηλή Τάση, έναντι 97,3%, 71,5% και 88,5% τον Δεκέμβριο του 2017 αντίστοιχα.
Απόρροια της απώλειας μεριδίου αγοράς καθώς και της μείωσης της ζήτησης ήταν οι πωλήσεις της ΔΕΗ να μειωθούν κατά 6,6% το 2018.
Οι προ αποσβέσεων λειτουργικές δαπάνες, εξαιρουμένης για το 2018 της εφάπαξ επίπτωσης από την πρόβλεψη αποζημιώσεων προσωπικού και της οριστικής εκκαθάρισης του ΕΤΜΕΑΡ, και για το 2017 της αναγνώρισης εσόδου από ΥΚΩ παρελθόντων ετών (2012-2016), κατέγραψαν μικρή αύξηση κατά 7,1 εκατ. ευρώ.
Οι συνολικές επενδύσεις το 2018 ανήλθαν σε 746,7 εκατ. ευρώ έναντι 410,7 εκατ. ευρώ το 2017. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην αύξηση των επενδύσεων Παραγωγής για την κατασκευή της Μονάδας Πτολεμαΐδα V (κατά 280 εκατ. ευρώ περίπου), σε επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ ύψους 50 εκατ. ευρώ και σε αυξημένες επενδύσεις σε Δίκτυα Διανομής. Στις επενδύσεις του Δικτύου Διανομής περιλαμβάνονται και αυτές που χρηματοδοτούνται από τους καταναλωτές για τη σύνδεσή τους στο δίκτυο, οι οποίες το 2018 ανήλθαν σε 61,9 εκατ. ευρώ από 55,6 εκατ. ευρώ πέρυσι.
Το καθαρό χρέος στις 31.12.2018 ήταν 3.744,8 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 212,3 εκατ. ευρώ σε σχέση με την 31η.12.2017. Η ΔΕΗ εξετάζει τις πιθανές εναλλακτικές σε σχέση με την πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς.
Μ. Παναγιωτάκης: Η πολιτεία οφείλει να παραμερίσει κάθε είδους αγκυλώσεις
Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα της περιόδου ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, Εμμανουήλ Παναγιωτάκης, δήλωσε: “Το 2018, με τις δράσεις της εταιρείας, σημειώθηκε σημαντική βελτίωση τόσο της εισπραξιμότητας με συνέπεια την αντιστροφή των προβλέψεων, όσο και του λειτουργικού κόστους. Ωστόσο, η λειτουργική κερδοφορία μειώθηκε έναντι του 2017, όπως είχε ήδη καταγραφεί στα αποτελέσματα του εννεαμήνου του 2018.
Η μειωμένη κερδοφορία, φαινόμενο για την αντιστροφή του οποίου η Διοίκηση θα δρομολογήσει την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων στα πλαίσια του Επιχειρηματικού Σχεδίου, οφείλεται: α) στην αύξηση των δαπανών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της μεγάλης αύξησης της τιμής των δικαιωμάτων CO2 β) στην αύξηση της επιβάρυνσης λόγω των δημοπρασιών ΝΟΜΕ γ) στη μείωση των εσόδων λόγω της πτώσης των πωλήσεων συνεπεία της μείωσης του μεριδίου της αγοράς και της μειωμένης ζήτησης και δ) σε εφάπαξ επιπτώσεις. Η ΔΕΗ εξάντλησε όλα τα περιθώρια για να μη μετακυλίσει τις ανωτέρω επιπτώσεις στους καταναλωτές.
Και το 2018 το καθαρό χρέος της επιχείρησης μειώθηκε σημαντικά, ενώ οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 82%, φθάνοντας στο ύψος των 746,7 εκατ. ευρώ. Η ΔΕΗ παραμένει μακράν ο μεγαλύτερος ιδιωτικός επενδυτικός φορέας της χώρας. Παράλληλα, οι επενδύσεις που ανανεώνουν το παραγωγικό δυναμικό αναμένεται να συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων της επιχείρησης τα επόμενα χρόνια.
Στο άμεσο μέλλον αναμένεται η επιστροφή 100 εκατ. ευρώ, από το πλεόνασμα του ΕΛΑΠΕ, προσδοκάται η μείωση των ποσοτήτων ΝΟΜΕ σε συνάρτηση με την αποεπένδυση των λιγνιτικών μονάδων και, θα προκύψει θετική επίπτωση από τον τερματισμό της κάλυψης των ελλειμάτων του ΕΛΑΠΕ, και την αναπροσαρμογή της έκπτωσης συνέπειας.
Τέλος προσδοκάται η έγκριση από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Μηχανισμού Αποζημίωσης Ισχύος (ΑΔΙ), άκρως απαραίτητου για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας.
Στον αντίποδα σημειώνεται η κατακόρυφη άνοδος της τιμής των δικαιωμάτων CO2 συνεπεία συγκεκριμένων μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κλιματική αλλαγή αλλά και της λειτουργίας του χρηματιστηρίου.
Οι δράσεις για τη βελτίωση της εισπραξιμότητας συνεχίζονται με αμείωτη ένταση, ενώ πολύ σημαντική θα είναι η τιτλοποίηση μέρους του χαρτοφυλακίου των οφειλών, η οποία είναι σε εξέλιξη με την συνδρομή εξειδικευμένων χρηματοοικονομικών συμβούλων. Επίσης, η Επιχείρηση διεκδικεί με κάθε νόμιμο μέσο την ολοκλήρωση της αποζημίωσής της για τις δαπάνες, στις οποίες έχει υποβληθεί για παροχή Υπηρεσιών κοινής Ωφέλειας παρελθόντων ετών.
Τέλος, η εταιρεία προέβη σε σημαντικές νέες δανειακές συμφωνίες, όπως η γραμμή χρηματοδότησης 255 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η νέα χρηματοδότηση 160 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Εμπορίου και Αναπτύξεως Ευξείνου Πόντου με ιδιαίτερα ανταγωνιστικούς όρους, και βέβαια το δάνειο των 200 εκατ. ευρώ από την κοινοπραξία των ελληνικών τραπεζών. Σημειώνεται ακόμη η χρηματοδότηση ύψους 102,5 εκατ. ευρώ συνολικά από την ΕΤΕΠ και την Εθνική Τράπεζα για έργα ΑΠΕ, για την ανάπτυξη γενικά των οποίων, σύμφωνα με το Επιχειρηματικό Σχέδιο, η χρηματοδότηση είναι διασφαλισμένη.
Πέραν, ωστόσο αυτών, για την ανταπόκριση του Ομίλου στις σύγχρονες απαιτήσεις και ανάγκες με προοπτική την περαιτέρω ενίσχυση και ανάπτυξή του, απαιτείται η λήψη σημαντικών θεσμικών μέτρων, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της εταιρικής λειτουργίας, ώστε να καταστεί δυνατή η ανάληψη των αναγκαίων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Επιβάλλεται η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που περιορίζει ασφυκτικά την επιχειρηματική της δραστηριότητα, με πρωταρχικό το ζήτημα του συστήματος των προσλήψεων. Ευέλικτο σύστημα προσλήψεων θα επιτρέψει την εφαρμογή συγκεκριμένων προγραμμάτων, με τα οποία θα υπάρξει δραστική μείωση του κόστους και θα ανανεωθεί και θα αναβαθμιστεί ουσιαστικά το Ανθρώπινο Δυναμικό. Η πολιτεία οφείλει να παραμερίσει κάθε είδους αγκυλώσεις, οι οποίες δεν εδράζονται σε καμία λογική, ιδιαίτερα εφόσον παραμένει η στρατηγική του δημοσίου ελέγχου.
Τέλος, σε ότι αφορά στην αποεπένδυση του 40% του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ, η εταιρεία με εξαιρετικά δραστήριες και αποτελεσματικές δράσεις διασφάλισε την κερδοφόρο λειτουργία και προοπτική των Μονάδων ακόμη και σε συνθήκες σημαντικά αυξημένων τιμών δικαιωμάτων CO2, και αναμένει τη θετική ανταπόκριση των επενδυτών. Προσδοκούμε ότι η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ θα συμβάλει από την πλευρά της στην επιτυχία της αποεπένδυσης επισπεύδοντας την έγκριση των ΑΔΙ, ώστε να καταδειχθεί έγκαιρα εν όψει της πώλησης η πλήρης αξία των μονάδων. Άλλωστε είναι δική της απαίτηση η ολοκλήρωση της πώλησης σε τόσο σύντομο για λιγνιτικές μονάδες διάστημα”.
