Τη γνωστή ρήση φαίνεται να ακολουθεί πιστά το δημοφιλές δίκτυο κοινωνικής δικτύωσης καθώς από παντού έρχονται καταγγελίες και αφορμές για αμφισβήτηση των τακτικών του σε ότι έχει να κάνει με την χρήση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών. Σε όλες όμως τις κατηγορίες, το Facebook απαντάει με την γνωστή επαναλαμβανόμενη ρήση: “Είχαμε την άδεια των χρηστών”.
Μετά την αποκάλυψη των New York Times ότι εταιρείας όπως η Amazon, Microsoft και Netflix έχουν ιδιαίτερη πρόσβαση στα δεδομένα των χρηστών, συμπεριλαμβανομένης τις δυνατότητας να βλέπουν τα προσωπικά μηνύματα, το Facebook απάντησε πως “καμία από αυτές τις συνεργασίες δεν είχε πρόσβαση στα δεδομένα των χρηστών χωρίς την άδεια τους”. Το πρόβλημα είναι, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, πως η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών δεν καταλαβαίνει πως δίνει άδεια στις εταιρείες να έχουν πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία τους.
“Παρόλο που είναι αλήθεια ότι κάποια κατανομή δεδομένων θα ήταν αναμενόμενη από τους καταναλωτές, πολλά από αυτά που περιγράφηκαν στην αναφορά δεν θα ήταν λογικά αναμενόμενα”, δήλωσε ο Brian Wieser, ανώτερος ερευνητικός αναλυτής που καλύπτει το Facebook στην Pivotal Research Group. Μια έρευνα του 2017 της Deloitte για 2.000 Αμερικανούς καταναλωτές διαπίστωσε ότι το 91% των ερωτηθέντων δέχεται προνομιακούς νομικούς όρους και προϋποθέσεις, χωρίς να διαβάσει όρους και προϋποθέσεις, πριν εγκαταστήσουν εφαρμογές, καταγράφοντας hotspots Wi-Fi, αποδεχόμενοι ενημερώσεις και συνδεόμενοι με online υπηρεσίες, όπως βίντεο streaming. Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε σε 97% για ηλικίες μεταξύ 18 και 34 ετών.
Το εύρος αυτής της κατάστασης, έγινε αντιληπτό ακόμα και μέσα από την συζήτηση του ιδρυτή του Facebook, Mark Zuckerberg κατά την ακροαματική διαδικασία που έλαβε μέρος στο Κογκρέσο τον Απρίλιο, όταν ρωτήθηκε από τον γερουσιαστή Ron Johnson για το αν έχει ιδέα πόσοι από τους χρήστες του Facebook έχουν διαβάσει στην πραγματικότητα τους όρους των υπηρεσιών του, την πολιτική απορρήτου και τις ευθύνες και τα δικαιώματα που έχουν σαν χρήστες. Η απάντηση του Mark Zuckerberg ήταν πως “Φαντάζομαι ότι πιθανότατα οι περισσότεροι άνθρωποι δεν διαβάζουν ολόκληρο το κείμενο. Αλλά όλοι έχουν την δυνατότητα να το κάνουν και δίνουν τη συναίνεσή τους”.
Το πρόβλημα τόσο για τους χρήστες όσο και για τις εταιρείες, είναι πως το Facebook καθορίζει την θέση του και ζητάει την συγκατάθεση των χρηστών, στην πρώτη επαφή μαζί του. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, η συγκατάθεση γίνεται εφάπαξ και πριν ο χρήστης αντιληφθεί την πλήρη έκταση της εμπλοκής του με το μέσο και τις υπηρεσίες του, έτσι οι ΗΠΑ σκέφτονται να ακολουθήσουν την Ευρωπαϊκή οπτική και πολιτική για την χρήση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών και το GDPR. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι όροι και οι προϋποθέσεις είναι το “κόκκινο πανί” για τις ρυθμιστικές αρχές, οι οποίες ελέγχουν με κάθε τρόπο τις εταιρείες που θέλουν να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα των χρηστών.
Από το σκάνδαλο την Cambridge Analytica και μετά το Facebook έχει κατηγορηθεί και μπει στο στόχαστρο των αρχών για πολλές “παραβιάσεις” της χρήσης των προσωπικών δεδομένων των χρηστών του από συνεργαζόμενες εταιρείες, όμως κάθε φορά, η εταιρεία δηλώνει πως οι συμφωνίες αυτές δεν έχουν παραβιάσει τους όρους της συμφωνίας που έχει κάνει με τον κάθε χρήστη.
Το πρόβλημα είναι ότι ο κάθε χρήστης δεν έχει καταλάβει τι συμφωνία έχει κάνει με το Facebook
