Η χθεσινή απόφαση της BSH να κλείσει το εργοστάσιο της Πίτσος στου Ρέντη μόνο μη αναμενόμενη μπορεί να χαρακτηριστεί. Οι 250 εργαζόμενοι εδώ και καιρό είχαν καταλάβει πως τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά, αφού εδώ και τέσσερα χρόνια υπάρχουν σενάρια για το κλείσιμο της εταιρείας, ενώ η πρόταση εθελουσίας εξόδου επιβεβαίωνε τις προθέσεις της εταιρείας.
Μικρά μαθήματα Ελληνικής βιομηχανικής ιστορίας
Η εταιρεία Πίτσος ιδρύθηκε το 1865 από την ομώνυμη οικογένεια, με σκοπό την παραγωγή μικρών οικιακών συσκευών και συσκευών πετρελαίου. Με το πέρασμα των χρόνων η Πίτσος έφερε την τεχνολογία στα ελληνικά νοικοκυριά με μικρές και μεγάλες ηλεκτρικές συσκευές, ενώ κάποια στιγμή έφτασε να κατασκευάζει έως και τρίκυκλα.
Το 1959 από την γραμμή παραγωγής του νέου εργοστασίου στου Ρέντη, άρχισαν να βγαίνουν ψυγεία και θερμάστρες πετρελαίου, ενώ το 1974 ξεκίνησε η συνεργασία με την εταιρεία Siemens. To 1977 η Πίτσος εξαγοράστηκε από την Bosch-Siemens Hausgerate και την Siemens Hellas AE, ενώ το 1986 η συνεργασία με την Bosch επεκτάθηκε στην διανομή των οικιακών συσκευών της εταιρείας στην ελληνική αγορά
Το 1989 ξεκίνησε την παραγωγή ψυγείων, το 1994 ξεκίνησε την εξαγωγή κουζινών στις Σκανδιναβικές χώρες, ενώ το 1996 μετονομάστηκε σε BSP A.B.E. (από τα αρχικά των Bosch – Siemens – Pitsos) και το 2002 σε BSH Οικιακές Συσκευές Α.Β.Ε.
Με την πάροδο των χρόνων η παραγωγή άρχισε να φθίνει, καθώς η εταιρεία σταμάτησε να επενδύει στην αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και στον εκσυγχρονισμό της γραμμής παραγωγής, με αποτέλεσμα αυτό να μείνει πίσω τεχνολογικά και σε αυτοματισμούς με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής.
Η Siemens είχε ανακοινώσει την αναβάθμιση του εργοστασίου, στα πλαίσια της συμφωνίας με το ελληνικό δημόσιο για την διευθέτηση των νομικών διαφορών μετά την αποκάλυψη για τα “μαύρα ταμεία” της Γερμανικής εταιρείας, όμως αυτή η συμφωνία της επένδυσης 100 εκατ. ευρώ δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ αφού η Siemens Γερμανίας πούλησε τη συμμετοχή της στην Bosch και έτσι η Bosch κατέστη ο μοναδικός μέτοχος της BSH.
Στο μεσοδιάστημα αυτών των εξελίξεων το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής είχε μεταφερθεί στην Τουρκία και πιο συγκεκριμένα στην Κωνσταντινούπολη, σε ένα υπερσύγχρονο εργοστάσιο που πληροί τις πιο σύγχρονες παγκόσμιες προδιαγραφές.
Η παγκοσμιοποίηση των αγορών, χτυπάει τις χώρες παραγωγής μέσης δυναμικότητας
Τι ήταν όμως αυτό που ώθησε την BSH να αφήσει την Ελλάδα και το εγκατεστημένο εργοστάσιο και να μεταφέρει την παραγωγή αλλού; Οι λόγοι είναι απλοί αλλά όχι εύκολα διαχειρίσιμοι. Η κρίση που έφερε συρρίκνωση της τοπικής αγοραστικής δύναμης, αλλά και η κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας που δεν δημιουργεί νέα σπίτια, άρα δεν υπάρχει ανάγκη για καινούργιες ηλεκτρικές συσκευές.
Η διεύρυνση της βάσης των εταιρειών που κατασκευάζουν και διαθέτουν στην αγορά φθηνές συσκευές, αποτελούν επίσης καίριο χτύπημα στην επιχειρηματική δραστηριότητα παραδοσιακών εταιρειών, οι οποίες ψάχνουν τρόπους για να μπορέσουν να μείνουν ανταγωνιστικές. Ένας τρόπος για να το καταφέρουν είναι η μεταφορά των γραμμών παραγωγής σε χώρες με φτηνό εργατικό δυναμικό και ελαστικές εργατικές νομοθεσίες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και καιρό προσπαθεί να δημιουργήσει ζώνες χαμηλού κόστους παραγωγής εντός των τειχών της, με ελαστικές εργατικές νομοθεσίες και κατάργηση ισχυουσών συλλογικών συμβάσεων (βλ. Ελλάδα), όμως οι προσπάθειες αυτές βρίσκουν αντίδραση και αντίσταση τόσο από εργαζόμενους όσο και από κυβερνήσεις.
Όσο όμως οι συζητήσεις για μεταρρυθμίσεις ξεκινάνε από την αρχή, τόσο αποδυναμώνεται η βιομηχανική παραγωγή της χώρας από εταιρείες που βρίσκουν μικρότερα κόστη παραγωγής σε άλλα κράτη, ενώ άλλο τόσο αποδυναμώνονται και τα εργασιακά δικαιώματα και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται.
Το πρόβλημα είναι πως σε κάθε περιστροφή αυτού του κύκλου, η φυγόκεντρος του διώχνει πότε μια νέα εταιρεία και πότε ένα θεσμοθετημένο δικαίωμα.
