Οι αναλυτές της τράπεζας Citi και ακαδημαϊκοί από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε μια νέα μελέτη προβλέπουν ριζικές αλλαγές στον τομέα της λιανικής πώλησης εξαιτίας των τεχνολογικών εξελίξεων, που θα οδηγήσουν σε “αφανισμό” εκατομμυρίων θέσεων εργασίας χαμηλής ειδίκευσης.
“Η ιστορία του εικοστού αιώνα έδειξε ότι οι περισσότερες θέσεις εργασίας που γίνονται αυτοματοποιημένες τελικά εξαφανίζονται”, γράφει ο Carl Benedikt Frey, συνδιοικητής του Προγράμματος “Oxford Martin” με θέμα την Τεχνολογία και την Απασχόληση. “Το λιανικό εμπόριο είναι μια βιομηχανία στην οποία η απασχόληση είναι πιθανό να εξαφανιστεί”, σημειώνει.
Ο Benedikt Frey, ο οποίος εργάζεται στο Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, προβλέπει ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις θα “εξαφανίσουν” εκατομμύρια θέσεις εργασίας στον χώρο του εμπορίου τις επόμενες δεκαετίες, στην τελευταία μελέτη με τίτλο “Τεχνολογία στην Εργασία” της τράπεζας Citi, που κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα.
Το τρίτο τεύχος της μελέτης που δημοσίευσε η τράπεζα και στην οποία γράφουν ακαδημαϊκοί όπως ο Benedikt Frey και αναλυτές της τράπεζας, εξετάζει τον αντίκτυπο του αυτοματισμού και του ηλεκτρονικού εμπορίου στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο.
Ο Benedikt Frey και οι συνάδελφοί του επικεντρώνονται στις συνέπειες της απασχόλησης στον συγκεκριμένο τομέα. Εκτιμούν ότι το 80% των θέσεων εργασίας στον τομέα των μεταφορών και των “logistics” κινδυνεύουν από την αυτοματοποίηση, καθώς η άνοδος των αυτοκινούμενων φορτηγών και η αύξηση του αυτοματισμού στα συστήματα των αποθηκών, εξαλείφουν τις εργασίες παράδοσης και αποθήκευσης.
Σχεδόν τα δύο τρίτα των ταμείων και των πωλήσεων βρίσκονται επίσης σε κίνδυνο εξαφάνισης λόγω της τεχνολογίας, υποστηρίζει η μελέτη της Citi και της Οξφόρδης. Επισημαίνουν καινοτομίες όπως το “αυτοματοποιημένο σούπερ μάρκετ” της Amazon, όπου οι καταναλωτές απλώς σαρώνουν αυτό που θέλουν με τα smartphones τους και την άνοδο των e-shops, γεγονός που καθιστά “περιττά” τα καταστήματα λιανικού εμπορίου.
“Η άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου(e-commerce), όπως ο κολοσσός της Amazon, αποτελεί μονάχα την αρχή της εκτόπισης παραδοσιακών θέσεων εργασίας σε πολυκαταστήματα και καταστήματα λιανικού και χονδρικού εμπορίου, καθώς επιτρέπουν στους καταναλωτές να κάνουν τις αγορές τους χωρίς να έρθουν σε επαφή με κανέναν υπάλληλο”, γράφει ο Benedikt Frey.
Εάν οι προβλέψεις βγουν αληθινές τότε εκατομμύρια θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να χαθούν τις επόμενες δεκαετίες.
Ενώ η αυτοματοποίηση και η τεχνολογική καινοτομία συχνά οδηγούν σε δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η Citi και η Oxford πιστεύουν ότι οι επιπτώσεις της στο λιανικό εμπόριο θα είναι παρόμοιες με τις επιπτώσεις που επέφερε η τεχνολογία στην γεωργία, την εξόρυξη ορυκτών και την μεταποίηση, όπου εκατομμύρια θέσεις εργασίας, απλά εξαφανίστηκαν.
Οι ανειδίκευτοι εργάτες και οι εργάτες χαμηλής ειδίκευσης στα καταστήματα και στις αποθήκες λιανικού και χονδρικού εμπορίου είναι πιθανό να πληγούν περισσότερο. Ενώ την ίδια στιγμή η αυτοματοποίηση και η ρομποτική δημιουργούν νέους τύπους θέσεων εργασίας στο λιανικό εμπόριο, που ωστόσο απαιτούν ειδική εκπαίδευση και τεχνικές γνώσεις.
Περισσότερο από 55.000 θέσεις εργασίας έχουν χαθεί στις ΗΠΑ το 2017 και η βρετανική κοινοπραξία λιανικού εμπορίου προειδοποίησε νωρίτερα φέτος ότι έχει μειωθεί ο αριθμός των θέσεων εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο καθώς τα “ψώνια” μετακινούνται στο διαδίκτυο.
Κατά παρόμοιο τρόπο λειτούργησε η τεχνολογική αλλαγή και στον βιομηχανικό τομέα, όπου χάθηκαν και εκεί εκατομμύρια θέσεις εργασίας και ολόκληρες βιομηχανικές ζώνες καταστράφηκαν, αλλά ο Benedikt Frey σημειώνει ότι η αντίστοιχη μείωση των θέσεων εργασίας στο λιανικό εμπόριο θα γίνει πολύ πιο έντονα αισθητή, “καθώς δεν επικεντρώνεται μόνο στις βιομηχανικές ζώνες, αλλά επηρεάζει κάθε γειτονιά και κάθε πόλη” τονίζει ο αναλυτής της Οξφόρδης.
Πέρυσι, η μελέτη της Citi και της Oxford πρόβλεψαν ότι το 57% των θέσεων εργασίας στις χώρες του ΟΟΣΑ κινδυνεύουν από την αυτοματοποίηση. Αντίστοιχα το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προέβλεψε την απώλεια 5 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας παγκοσμίως έως το 2020, ως αποτέλεσμα της εξέλιξης της ρομποτικής, της αυτοματοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης.
