της Μαρίας Λαζαρίμου*
Εικόνες και μηνύματα ηγεσίας και πολιτισμού μας πρόσφερε ο απερχόμενος Αμερικανός Πρόεδρος κατά τη διήμερη επίσκεψή του στη χώρα που γεννήθηκαν, υπενθυμίζοντας στον κόσμο την αδιαμφισβήτητη αυτή πραγματικότητα.
Τιμή, δικαίωση και αποκατάσταση, έστω και πρόσκαιρη, του πληγωμένου εγωισμού, της ντροπής και της οργής ενός λαού που δοκιμάζεται.
Κορύφωση της επίσκεψης του ήταν η ομιλία του προς τους Έλληνες από το βήμα του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, σε μια κατάμεστη αίθουσα που τον αποθέωσε. Ήδη κατά την είσοδό του, με το χέρι να υψώνεται με άνεση και χάρη, σε χαλαρό πλην όμως ηγετικό χαιρετισμό. Η όλη γλώσσα του σώματος, το βλέμμα στο κοινό που τον χειροκροτούσε, οι εύγλωττες παύσεις, οι εκφράσεις του προσώπου του. Στιλ και σκηνική παρουσία, που όπως ξέρουμε και διδάσκουμε εμείς οι επικοινωνιολόγοι, αναλογούν στο 80% της εντύπωσης: άριστα 10!
Άλλα και το περιεχόμενο δεν πήγε πίσω! Τουναντίον!
Οι ελληνικές λέξεις: φιλότιμο, φιλοξενία (με ειδική αναφορά στο προσφυγικό), κράτος, δήμος, δημοκρατία (με τις αναπόφευκτες ατέλειές της).
Αλλά και ούζο, σπανακόπιτα και “φουστανέλα”, με αποκορύφωμα το “Ζήτω η Ελλάς”.
Πενήντα λεπτά μίλησε από στήθους. Ύμνησε τη δημοκρατία επαναπροσδιορίζοντάς την, απαντώντας στις προκλήσεις των καιρών, αναγνωρίζοντας τις αναπόφευκτες αλλαγές και την αβεβαιότητα που προκαλούν, τους φόβους και τις αγωνίες των πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο. Ύμνησε τη διαφορετικότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αναφέρθηκε στις ανατροπές και την ανισότητα.
Ταυτόχρονα έκανε τον απολογισμό της θητείας του, συνδέοντας τις αξίες της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, με τα στοιχεία της πολιτικής του. Εμμέσως πλην σαφώς, απάντησε στον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, παραδεχόμενος ταυτόχρονα πως στη Δημοκρατία καμιά φορά, τυχαίνει και να χάνεις. Τη δημοκρατία εκείνη που είναι μεγαλύτερη από οποιοδήποτε μεμονωμένο άτομο!Τόσο απλά, τόσο χαλαρά, τόσο αληθινά!
Ένας πραγματικός ηγέτης. Χαρισματικός, ανθρώπινος, εκπνευστικός, άνετος, χαλαρός, με σωστή δόση χιούμορ. Σε εμφανή αντίθεση με τους Έλληνες συνομιλητές του, τόσο τον Πρωθυπουργό, όσο και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
“Ορεκτικά” της ιστορικής ομιλίας του μας πρόσφερε κατά την πρώτη ημέρα της επίσκεψης του. Στη διάρκεια των κοινών δηλώσεων μετά τη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό.
Σύντομος και περιεκτικός, σε αντίθεση με τον Αλέξη Τσίπρα ο οποίος πλάτειασε, υστερώντας τόσο σε περιεχόμενο όσο και σε στιλ.
Επέδειξε ενσυναίσθηση στους φόβους, τις αγωνίες και την οργή των πολιτών που υποκύπτουν στις σειρήνες του λαϊκισμού, αναφερόμενος στο Brexit, στο Ελληνικό ΟΧΙ στο δημοψήφισμα, και στην πρόσφατη εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, την οποία αντιμετώπισε με ανωτερότητα, αυτοπεποίθηση και χάρη. Των πολιτών που είναι ανώτεροι από τους Προέδρους και πρέπει να εισακούγονται. (“People have the right to be heard, not the other way round”)
Σαν όμορφες στιγμές κρατάω την πρόποση στο Προεδρικό Μέγαρο (Στην υγειά σας!) και τον πρωινό περίπατο στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης.
Εικόνες που έκαναν το γύρο του κόσμου, θυμίζοντας σύμβολα και έννοιες που γεννήθηκαν στην Ελλάδα. Η Ελληνική σημαία, η Ακρόπολη, η αίθουσα του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος έγιναν κεντρικές εικόνες και πρωτοσέλιδα στα σημαντικότερα διεθνή ΜΜΕ.
Δυστυχώς δεν έλειψαν και οι παράλληλες εικόνες επεισοδίων, που ευτυχώς ήταν λιγότερες και ηπιότερες από τις αντίστοιχες της επίσκεψης Κλίντον.
Η προτροπή προς τους δανειστές για ελάφρυνση του χρέους προκειμένου να επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη στη χώρα και τα εύσημα στις προσπάθειες της κυβέρνησης και τις θυσίες του Ελληνικού λαού ήταν το χειροπιαστό δώρο της επίσκεψης παρόλο τον κάποιο σκεπτικισμό που προκάλεσε.
Η πίστη και η ευχή να διατηρηθεί ενωμένη και δυνατή η Ευρώπη, την οποία χαρακτήρισε ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της σύγχρονης ιστορίας. Παρόλες τις προκλήσεις και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ο καθένας από τους 28 ηγέτες στο εσωτερικό των χωρών τους.
Ποίηση, φιλοσοφία, ιστορία, διάσημες ρήσεις άλλων επιφανών ανδρών, αλλά και καθημερινών ανθρώπων, όπως εκείνη η γυναίκα που είπε για τους πρόσφυγες: “Ζούμε κάτω από τον ίδιο ήλιο, ερωτευόμαστε κάτω από το ίδιο φεγγάρι, πρέπει να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους”.
“Το τόξο της ηθικής στο σύμπαν μπορεί να είναι μακρύ, αλλά τελικά γέρνει προς τη δικαιοσύνη”, είπε αναφερόμενος στα λόγια του Δρ. Κινγκ κλείνοντας με μια δυνατή νότα ελπίδας.
So long Barack! Σε ευχαριστούμε! Να μας ξανάρθεις!
