του Γιάννη Λεοντάρη
Άσχετα με τη γνώμη που έχει ο καθένας για την επίσκεψη του Αμερικανού Προέδρου Ομπάμα στην Ελλάδα, είναι σίγουρο, καταρχάς, πως πρόκειται για ένα αξιοσημείωτο γεγονός. Δεν επισκέπτεται κάθε μέρα την Ελλάδα ένας Αμερικανός Πρόεδρος, έστω και απερχόμενος…
Από εκεί και πέρα, θα χυθεί πολύ μελάνι (ψηφιακό και μη) για τη σκοπιμότητα της συγκεκριμένης επίσκεψης, και, κυρίως, για την ύπαρξη πραγματικής ωφέλειας για τη χώρα από την επίσκεψη αυτή.
Είναι αλήθεια πως το γεγονός ότι ο Μπαράκ Ομπάμα είναι απερχόμενος πρόεδρος θα πρέπει να περιορίζει σημαντικά τις προσδοκίες για κάποιο ουσιαστικό και χειροπιαστό όφελος, καθώς δεν έχει πλέον το χρόνο για υλοποίηση μιας ενδεχόμενης θετικής απόφασης για τη χώρα μας.
Υπό την έννοια αυτή, μάλλον το καλύτερο που θα μπορούσε να περιμένει η Ελλάδα είναι κάποιες δηλώσεις ή κινήσεις υψηλού συμβολικού χαρακτήρα. Κάτι που, κατά τα φαινόμενα, η χώρα μας και ο πρωθυπουργός πήραν. Ο Αμερικανός Πρόεδρος δήλωσε μεν ότι οι μεταρρυθμίσεις (είναι πλέον ο “ευγενικός” τρόπος να αποκαλούμε τα μέτρα) στη χώρα πρέπει να συνεχιστούν, αλλά και ότι είναι απαραίτητο να μειωθεί το ελληνικό εξωτερικό χρέος, όπως και ότι η λιτότητα δεν αποτελεί μέσο οικονομικής εξυγίανσης και ανάπτυξης.
Εάν σκεφτεί κανείς ότι ο επόμενος σταθμός του Μπαράκ Ομπάμα είναι το Βερολίνο όπου θα συναντήσει τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ (που ουσιαστικά δίνει τον “τόνο” στη στάση των δανειστών της χώρας), όπως και να έχει, είναι μια δήλωση που δεν περνάει απαρατήρητη… Πόσο μάλλον όταν συνοδεύεται και από τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, ο οποίος θα συναντηθεί στο Βερολίνο με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που είναι ο κύριος εκφραστής της “σκληρής” στάσης απέναντι στην Ελλάδα.
Από την άλλη, η “παράλειψη” της επίσκεψης του Ομπάμα στη γειτονική Τουρκία είναι κάτι που επίσης μπορεί να ερμηνευθεί κατά το δοκούν. Κάποιοι ίσως πουν ότι είναι και αυτό μια θετική κίνηση “στήριξης” της Ελλάδας (μην ξεχνάμε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, του ανέφερε ιδιαίτερα το θέμα της επίλυσης του Κυπριακού κατά τη συνάντηση που είχαν), ενώ κάποιοι άλλοι θα υποστηρίξουν ότι η μη επίσκεψη Ομπάμα στη Άγκυρα έρχεται ως “απάντηση” στους υψηλούς τόνους που «σήκωσε» απέναντι στις ΗΠΑ ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν, με αφορμή τη μη έκδοση (ακόμα τουλάχιστον) του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο ο Ερντογάν θεωρεί ως τον “εγκέφαλο” του πρόσφατου πραξικοπήματος εναντίον του, και δεν έχει να κάνει με τυχόν “στήριξη” της Ελλάδας απέναντι στην Τουρκία, ενώ και η Τουρκία δεν “ενοχλήθηκε” ιδιαίτερα από αυτό, καθώς έχει στρέψει ήδη την προσοχή της στο νέο Αμερικανό Πρόεδρο.
Οι περισσότεροι όμως θα πουν πιθανότατα πως όσα θα πει ο Ομπάμα κατά την παραμονή του στην Ελλάδα είναι “εκ του ασφαλούς”, αφού ως απερχόμενος πρόεδρος, και με τις εκλογές στις ΗΠΑ να έχουν ήδη γίνει, δε μπορεί να μετουσιώσει σε πράξη οποιαδήποτε βούλησή του, όσο θετική και ειλικρινής και να είναι απέναντι στην Ελλάδα, αφού δεν έχει πλέον τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης.
Επιπλέον, οι Γερμανοί θα έχουν και δύο ισχυρά αντεπιχειρήματα στην περίπτωση που ο Ομπάμα επαναλάβει και στην Άνγκελα Μέρκελ τη θέση του για ανάγκη μείωσης του ελληνικού χρέους.
Το πρώτο είναι πως είναι πολύ εύκολο και απλό για κάποιον να υποστηρίζει τη μείωση των χρεών κάποιου άλλου όταν ο ίδιος δε συμμετέχει ως πιστωτής.
Το δεύτερο είναι πως ο Ομπάμα δεν εξέφρασε την ίδια θέση αναφορικά με το ενδεχόμενο μείωσης των χρεών της Ελλάδας προς το ΔΝΤ.
Όλα τα παραπάνω δεδομένα συνηγορούν στο γεγονός ότι θα πρέπει να κρατάμε πολύ μικρό “καλάθι” σε ότι αφορά στα ουσιαστικά οφέλη από αυτή την επίσκεψη.
Ίσως ο Μπάρακ θα μπορούσε να μας βοηθήσει καλύτερα εάν αποφάσιζε να αγοράσει ένα σπιτάκι σε κανένα ελληνικό νησί για να κάνει τις καλοκαιρινές του διακοπές… Ίσως και να του το προσφέραμε εμείς δωρεάν… Όπως και να το κάνεις, οι καλοκαιρινές διακοπές ενός τέως Αμερικανού Προέδρου (που είναι και ιδιαίτερα δημοφιλής στη χώρα του) στην Ελλάδα αποτελούν μια πρώτης τάξεως διαφήμιση για τον ελληνικό τουρισμό…
