Η άνοδος της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει άρδην τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας, ενώ έχει αλλάξει και τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνουμε και συμπεριφερόμαστε.
Η μεγάλη διαφοροποίηση σε σχέση με τις προηγούμενες τεχνολογικές επαναστάσεις και προόδους, είναι πως αυτή τη ορά οι εξελίξεις είναι τόσο μαζικές και συνεχείς που τόσο οι καταναλωτές αλλά και οι εταιρείες δεν προλαβαίνουν να ενημερωθούν και να εκπαιδευτούν σε συνέπεια σε ότι συμβαίνει.
Τεχνητή Νοημοσύνη, επεξεργασία δεδομένων, big data και 5G είναι λέξεις και εξελίξεις που απασχολούν όλο τον κόσμο, σε μια προσπάθεια πρόληψης και ετοιμασίας για το τι φέρνει η νέα εποχή. Μέσα όμως σε όλες τις εξελίξεις που συμβαίνουν συνεχώς γύρω μας, υπάρχουν κάποιες τάσεις που μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως θα κυριαρχήσουν στην αγορά και γύρω από αυτές θα περιστραφούν πολλοί τομείς.
Αν το 2019 η κυρίαρχη τάση ήταν αυτή της συγκέντρωσης στατιστικών στοιχείων και ψηφιακών συνηθειών των χρηστών, το 2020 θα φέρει την εποχή που οι τάσεις αυτές θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν κάπου. ΟΙ εταιρείες έχουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων από τους καταναλωτές όμως όσα δεδομένα και να έχει κάποιος είναι άχρηστα αν δεν μπορεί να τα αναλύσει και να τα χρησιμοποιήσει.
Το 2020 θα είναι η χρονιά που οι εταιρείες θα αξιοποιήσουν τα δεδομένα που έχουν συγκεντρώσει για να δοκιμάσουν νέους τρόπους, ακόμα πιο άμεσης προσέγγισης των καταναλωτών και για το λόγο αυτό θα χρησιμοποιηθούν μαζικά πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης και επεξεργασίας big data καθώς οποιοσδήποτε άλλος τρόπος επεξεργασίας θα χρειαστεί πάρα πολλά χρόνια ξεκαθαρίσματος και ομαδοποίησης των στοιχείων αυτών.
Οι ψηφιακοί βοηθοί αλλάζουν τις αναζητήσεις
Το Google εξακολουθεί να είναι η κυρίαρχη πλατφόρμα στις αναζητήσεις, όμως δέχεται μια πολύ μεγάλη επίθεση από την Amazon, η οποία έχει ήδη επικρατήσει σε ένα τομέα που "πονάει" την Google. Τις αναζητήσεις προϊόντων.
Ήδη η Amazon έχει δει το μερίδιο της στις συγκεκριμένες αναζητήσεις να αυξάνεται και από το 46% το 2015 έφτασε τα 54% το 2018. Αν περιοριστεί το δείγμα σε όσους θέλουν να προχωρήσουν σε διαδικτυακές αγορές, τότε η Amazon κυριαρχεί στην αγορά έχοντας το 79% των αναζητήσεων.
Η Google όμως δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο την ποσοτική αύξηση της Amazon, αλλά και την ποιοτική καθώς έχει αλλάξει δραματικά ο τρόπος με τον οποίο γίνονται αυτές οι αναζητήσεις. Με την διαδεδομένη χρήση της Alexa και άλλων ψηφιακών βοηθών, οι αναζητήσεις πια δεν είναι χειροκίνητες μέσω ενός πληκτρολογίου, αλλά γίνονται με φωνητικές εντολές, καθώς οι ψηφιακοί βοηθοί είναι σχεδόν παντού γύρω μας, σε κινητά, έξυπνες τηλεοράσεις, συσκευές, αυτοκίνητα κτλ. Οι προβλέψεις για το 2020 και μετά δείχνουν πως οι ψηφιακοί βοηθοί θα αυξηθούν και θα ενσωματωθούν σχεδόν στα πάντα, κάτι που αλλάζει εκτός από τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούμε με την τεχνολογία και τον τρόπο με τον οποίο ψωνίζουμε.
Εκτός όμως από τις φωνητικές εντολές, οι ψηφιακοί βοηθοί μέσα στο 2020 θα ξεκινήσουν να αντιλαμβάνονται και ν χρησιμοποιούν και εντολές εικόνας, καθώς τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που βρίσκονται από πίσω τους θα συνεχίσουν να εξελίσσονται.
Το streaming κερδίζει το στοίχημα
Αν κάτι χαρακτήρισε το 2019 αυτό ήταν η άνοδος των υπηρεσιών streaming καθώς όλες οι μεγάλες εταιρείες μπήκαν στο παιχνίδι. Με την είσοδο και της Disney αλλά και της Apple, οι παραδοσιακές μορφές συνδρομητικής τηλεόρασης δείχνουν να μένουν πίσω, ειδικά σε ότι έχει να κάνει με lifestyle θεάματα.
Οι συνδρομητικές πλατφόρμες έχουν περιορίσει την αποκλειστικότητα τους στα αθλητικά δρώμενα, αν και αυτό τελευταία έχει αρχίσει να "ξεφτίζει" ακόμα και στη χώρα μας, η οποία (κακά τα ψέματα) δεν φημίζεται για την προσαρμογή της στις τεχνολογικές της τάσεις.
Όλες σχεδόν οι υπηρεσίες streaming έχουν κερδίσει συνδρομητές μέσα στη χρονιά, ακόμα και το Netflix που είδε την πρωτοκαθεδρία του να απειλείται σοβαρά από άλλες πλατφόρμες.
Οι μεγάλες πλατφόρμες που παρουσιάστηκαν σχετικά αργά μέσα στη χρονιά και τα στοιχεία τους δεν είναι ακόμα πλήρως μετρήσιμα, αναμένεται να προκαλέσουν μεγάλη αναταραχή στην αγορά, όχι μόνο επειδή έχουν από πίσω τους τεράστια κεφάλαια προώθησης (βλ. Apple και Disney), αλλά γιατί έχουν την δυνατότητα να ΄χουν αποκλειστικό περιεχόμενο το οποίο μέχρι τώρα εκμεταλλεύονταν άλλες πλατφόρμες.
Επιστροφή στα φυσικά καταστήματα
Για πολλά χρόνια οι πωλήσεις αποκτούσαν ψηφιακό υπόβαθρο και το ηλεκτρονικό εμπόριο μεγάλωνε συνεχώς. Οι εταιρείες τεχνολογίας είδαν στο διαδίκτυο ένα ανεξερεύνητο χώρο και φρόντισαν να οχυρώσουν την περιοχή, δημιουργώντας νέες αγορές, φέρνοντας ταυτόχρονα τεράστια έσοδα και κέρδη.
Την ίδια στιγμή, έκαναν μια τεράστια επίθεση στα φυσικά καταστήματα τα οποία άργησαν να αντιληφθούν και να προσαρμοστούν στην αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών, με αποτέλεσμα τα λουκέτα να διαδέχονται το ένα το άλλο.
Όμως η λύση δεν είναι αποκλειστικά στο ηλεκτρονικό εμπόριο και οι εταιρείες το ξέρουν αυτό. Η λύση βρίσκεται στο omnichannel, στην δημιουργία δηλαδή πολλαπλών σημείων πώλησης και εξυπηρέτησης, είτε αυτά είναι ψηφιακά είτε φυσικά.
Οι ψηφιακές εταιρείες κατάλαβαν πως η ευκολία που προσφέρει το ηλεκτρονικό εμπόριο δεν είναι πανάκεια και πως οι καταναλωτές μετά τον παροξυσμό της "μόδας", χρειάζονται επαφή με πραγματικά προϊόντα σε πραγματικά καταστήματα, τα οποία όμως θα προσομοιάζουν ηλεκτρονικές εμπειρίες.
Έτσι γεννήθηκε το Amazon Go και άλλες μορφές φυσικών αγορών, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν κατά πολύ μέσα στο 2020. Αυτό επίσης που αντιλήφθηκαν οι εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου, είναι πως η φυσική παρουσία χτίζει πελατειακές σχέσεις, οι οποίες είναι σχεδόν ανύπαρκτες στην ηλεκτρονική μορφή των καταστημάτων, ενώ βοηθάει και τις συμπληρωματικές πωλήσεις.
Ταυτόχρονα, οι εταιρείες προωθούν το μοντέλο των φυσικών καταστημάτων σαν συμπληρωματικά σημεία παραλαβής των ηλεκτρονικών αγορών, κάτι που φέρνει δυνητικούς πελάτες μέσα στα καταστήματα, οι οποίοι δεν θα είχαν άλλο λόγο να τα επισκεφθούν.
Μέσα λοιπόν στο 2020, αναμένεται η αναβίωση των φυσικών καταστημάτων, τα οποία όμως θα έχουν διαφορετικό πρόσωπο από αυτό που είχαν συνηθίσει οι παλιότερες γενιές και θα φέρουν μέσα τους τεχνολογίες, όπως η επαυξημένη πραγματικότητα, οι οποίες θα οδηγήσουν το retail στο μέλλον.
Τα προσωπικά δεδομένα αλλάζουν την διαφήμιση
Ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της χρονιάς που πέρασε, ήταν αυτό της διαρροής των δεδομένων εκατομμυρίων χρηστών του Facebook από την Cambridge Analytica, μια υπόθεση που έφερε τον Μαρκ Ζακερμπεργκ στο εδώλιο του Κογκρέσου και άλλαξε άρδην τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες χρησιμοποιούν τα δεδομένα.
Ταυτόχρονα είδαμε την επιβολή και άμεση επικράτηση του GPDR, του νόμου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα προσωπικά δεδομένα, ο οποίος άλλαξε για πάντα τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες αποθηκεύουν και επεξεργάζονται τα δεδομένα των χρηστών.
Οι αλλαγές στην ιδιωτικότητα αλλάζουν και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι διαφημιστικές εταιρείες οι οποίες πια δεν έχουν στην διάθεση τους τα κανάλια του παρελθόντος και αναγκάζονται να συμμορφωθούν με τα νέα δεδομένα.
Μέσα στο 2020 θα δούμε πολλές ανακατατάξεις σε αυτό τον τομέα, καθώς οι διαφημιζόμενοι θα ψάξουν τους τρόπους εκείνους που θα διασφαλίσουν από την μία την πρόσβαση τους στους καταναλωτές και από την άλλη την προστασία τόσο των καταναλωτών όσο και των ίδιων των εταιρειών.
Τα κοινωνικά δίκτυα χάνουν την λάμψη τους
Μπορεί όταν ξεκίνησε την λειτουργία του το Facebook να ήταν μια πλατφόρμα για να μιλάς με τος φίλους σου, να κάνεις καινούργιους και να εκθέσεις τους προβληματισμούς σου, όμως στο πέρασμα των χρόνων έγιναν απλά μια πλατφόρμα κέρδους για τις εταιρείες.
Μετά τα σκάνδαλα που δημιουργήθηκαν (όπως γράφτηκε πιο πάνω) τόσο οι χρήστες όσο και οι εταιρείες έχουν αρχίσει να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στο Facebook και μαζί να αποσύρουν τα κεφάλαια τους από αυτό.
Οι ενστάσεις και οι προβληματισμοί για την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων "φούντωσε" το 2019 και δεν προβλέπεται να υποχωρήσει μέσα στο 2020.
Σαν να μην έφτανε αυτό, μετρήσεις και αναλύσεις δείχνουν πως οι χρήστες "κουράστηκαν" από το Facebook και την πλατφόρμα του και έχουν να το εγκαταλείπουν μαζικά ή να το χρησιμοποιούν όλο και λιγότερο. Τα νούμερα των εγκαταλείψεων αυξάνονται δραματικά όσο μικραίνουν οι ηλικίες των χρηστών, καθώς ψάχνουν ένα μέσον εναλλακτικό και διαφορετικό για να εκφράσουν τον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο, ο οποίος δεν μοιάζει καθόλου με τον τρόπο που το βλέπουν οι μεγαλύτεροι.
Αν και οι αλλαγές αυτές δεν συμβαίνουν με γρήγορο ρυθμό, ούτε πρόκειται να πραγματοποιηθούν μέσα σε μια νύχτα, οι εταιρείες ψάχνουν τρόπους να αλλάξουν την προσέγγιση τους και να απεμπλακούν από το μέχρι τώρα διασημότερο κοινωνικό δίκτυο, σε μια κίνηση που με αρχή το 2020 θα αλλάξει τον τρόπο που λειτουργούν τα κοινωνικά δίκτυα.