Ο επί 25 και πλέον χρόνια Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδας αποκαλύπτει στο emeaGR τα μυστικά της αγοράς και ενοικίασης ακινήτων εν μέσω της κρίσης, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και της πανδημίας.
Ο Γιάννη Ρεβύθης, νυν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδας (και πρώην Πρόεδρος επί σειρά ετών), είναι σήμερα ένας από τους πλέον διακεκριμένους μεσίτες που γνωρίζουν όσο λίγοι την αγορά ακινήτων, έχοντας εμπειρία δεκαετία στον κλάδο ως ιδρυτής και CEO του Ομίλου Revithis & Partners και της Parnassos Real Estate.
Μιλά για την αβεβαιότητα που επικρατεί σήμερα στον κλάδο, εκφράζοντας παράλληλα την αισιοδοξία του για «εκτόξευση» της αγοράς, μόλις τελειώσει η κρίση.
Αναφορικά με την φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας τόνισε ότι «αυτό που θα βοηθούσε περισσότερο είναι η μείωση του ΕΝΦΙΑ, η κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου και η φορολόγηση των ακινήτων, ανά περιουσία και όχι στο σύνολό τους».
emeaGR: Πως κινείται η αγορά ακινήτων στην Αττική εν μέσω κρίσης, πόσο έχει επηρεάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία;
Γ. Ρεβύθης: Οι οιωνοί και οι προϋποθέσεις για το 2022, εάν κρίνουμε και από την περσινή χρονιά, ήταν εξαιρετικοί και με ανοδικές τάσεις για τα περισσότερα είδη ακινήτων. Από την αρχή του χρόνου, υπήρχε έντονο ενδιαφέρον από Έλληνες, αλλά και από ξένους επενδυτές για τοποθέτηση σε αξιολογά ακίνητα σε όλη την Ελλάδα, αλλά ιδιαιτέρα στην Αττική και στα νησιά. Δυστυχώς, οι εξελίξεις στην Ουκρανία έφεραν μια στάση αναμονής για τους ενδιαφερόμενους, όπως επίσης και για τους πωλητές, είτε ιδιώτες είτε κατασκευαστές. Οι ιδιώτες φοβούμενοι την τραπεζική αβεβαιότητα και οι κατασκευαστές την άνοδο σε όλα τα οικοδομικά υλικά.
emeaGR: Σε ποιες περιοχές της Αττικής οι τιμές πώλησης έχουν παρουσιάσει άνοδο και σε ποιες πτώση;
Γ. Ρεβύθης: Οι περιοχές που οι δείκτες φαίνονται ανοδικοί είναι στο κέντρο της Αθήνας, όπου έχουμε υψηλό συγκοινωνιακό δίκτυο κοντά σε πλατείες και περιοχές περισσότερο οικιστικές από ότι εμπορικές. Οι περιοχές που έχουν πτώση είναι οι περιοχές που έχουμε πολλούς κατοίκους και περιοχές που έχουμε επαγγελματικά ακίνητα ιδιαίτερα υψηλής όχλησης.
emeaGR: Έχουν ανέβει τα ενοίκια στο λεκανοπέδιο και σε ποιες περιοχές περισσότερο;
Γ. Ρεβύθης: Δυστυχώς, οι τιμές των ενοικίων είναι στα υψηλοτέρα επίπεδα δεκαετίας, ιδιαίτερα στα νεόδμητα, έως 10 ετών διαμερίσματα και ο λόγος είναι ότι η δεκαετή ύφεση της κτηματαγοράς – κατασκευών δεν μπορεί να προλάβει με καινούργιες κατασκευές, την υπάρχουσα ζήτηση. Οι περισσότεροι ενοικιαστές δεν αλλάζουν τις σε καλή κατάσταση κατοικίες τους, οι κατασκευαστές προτιμούν να πωλήσουν τα νεόδμητα ακίνητα και όχι να τα μισθώσουν. Η φορολογία στους ιδιοκτήτες που αφορά τις μισθώσεις είναι σε εξωπραγματικά επίπεδα. Είναι πολύ αυξημένη η ζήτηση για καινούργιες αλλά και σε καλή κατάσταση κατοικίες σε όλη την Αττική.
emeaGR: Υπάρχει αβεβαιότητα στον κατασκευαστικό κλάδο και αν ναι, γιατί;
Γ. Ρεβύθης: Οι κατασκευαστές έχουν μια στάση αναμονής που αφορά τις πωλήσεις κατοικιών, όπως επίσης και τις συμφωνίες περί αντιπαροχής, διότι τα κόστη των οικοδομικών υλικών έχουν εκτοξευθεί από 20-200%, λόγω και της σύρραξης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, της αύξησης του πετρελαίου αλλά και της αύξησης των ναύλων της ναυσιπλοΐας. Διότι με ένα αβέβαιο τελικό κόστος κατασκευής, δεν μπορούν να δεσμευτούν με προ σύμφωνο ή οριστικό συμβόλαιο για οριστικές τιμές των πωλούμενων κατοικιών.
emeaGR: Δεν βλέπουμε ανέγερση νέων πολυκατοικιών, αναμένεται να αλλάξει αυτό, αμέσως μετά την ενεργειακή κρίση;
Γ. Ρεβύθης: Είναι σίγουρο ότι πολλοί επενδυτές – κατασκευαστές βρίσκονται σε στάση αναμονής για επανεκκίνηση των επενδύσεων, αλλά και καινούργιων κατασκευών ευελπιστώντας ότι σύντομα θα έχουμε θετικά αποτελέσματα ή θετικές εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία. Βέβαια, αυτοί που κερδίζουν (υπερ κερδίζουν) είναι αυτοί που αγοράζουν σε εποχές κρίσης, αβεβαιότητος και ευκαιριών.
emeaGR: Ακούγεται ότι θα αναβαθμιστεί το κέντρο της Αθήνας, η Ομόνοια και οι γύρω από αυτήν περιοχές. Εσείς βλέπετε κάτι τέτοιο;
Γ. Ρεβύθης: Ευελπιστούμε στον νέο Δήμαρχο για καινούργια έργα, αναπλάσεις, έργα πνοής και καλύτερη ποιότητας ζωής των Αθηναίων, αλλά δυστυχώς δεν βλέπουμε πολλά αξιόλογα πράγματα, εκτός από μικρές αλλαγές σε κάποιες γειτονιές των Αθηνών. Αναμένουμε τη διαμόρφωση της Πανεπιστημίου, που αν μη τι άλλο κανείς δεν έχει επικροτήσει αυτήν την αλλαγή και πιστεύουμε ότι ο δήμος η περιφέρεια αλλά και το κράτος θα συνεργαστούν για μια διαφορετική πρωτεύουσα που θα γίνει εφάμιλλη των ευρωπαϊκών.
emeaGR: Με τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες αναμένετε να περάσουν σε χέρια ξένων επενδυτών;
Γ. Ρεβύθης: Ήδη την τελευταία πενταετία έχουν αλλάξει χέρια δεκάδες ξενοδοχεία τα οποία έχουν πάρει ξένα φαντ και ξενοδοχειακές εταιρείες του εξωτερικού. Επίσης πολλές παλιές πολυκατοικίες και παλιά ακίνητα έχουν διαμορφωθεί σε ξενοδοχειακές μονάδες. Σήμερα, δεν βλέπουμε πολλές τέτοιες αγοραπωλησίες διότι οι τιμές έχουν αυξηθεί, γιατί το real estate των ξενοδοχείων είναι ιδιαίτερο και ιδιόμορφο.
emeaGR: Τι γίνεται με τα ενεργειακά προγράμματα, συμφέρουν και ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν για να ενταχθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων;
Γ. Ρεβύθης: Από τη μία, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για απορρόφηση κονδυλίων από ενεργειακά προγράμματα και από την άλλη έχουν γίνει μόδα τα ενεργειακά κτίρια και οι κατοικίες μεγάλης ενεργειακής απόδοσης. Αγοραστές και μισθωτές ενδιαφέρονται πάντα για τέτοια ακίνητα και οι τιμές αυτών των ακίνητων είναι πάντα υψηλότερες από τα μη αναβαθμισμένα ενεργειακά κτίρια.
emeaGR: Πόσο έχει επηρεάσει την αγορά η αύξηση των αντικειμενικών αξιών;
Γ. Ρεβύθης: Πιστεύω ότι ελάχιστα επηρεάζει την αύξηση των τιμών, τους ενδιαφερόμενους επενδυτές – αγοραστές, εκτός αν υπάρχουν εξωπραγματικές τιμές αντικειμενικών αξιών με μεγάλη διαφορά από τις πραγματικές. Αυτό που θα βοηθούσε περισσότερο είναι η μείωση του ΕΝΦΙΑ, η κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου και η φορολόγηση των ακινήτων, ανά περιουσία και όχι στο σύνολό τους.
emeaGR: Ποια «βήματα» πρέπει να γίνουν από τους αρμοδίους της κυβέρνησης, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά η κρίση στον κλάδο;
Γ. Ρεβύθης: Να παραμείνει η αναστολή του ΦΠΑ, όπως επίσης και του φόρου υπεραξίας, να μειωθεί ο ΕΝΦΙΑ, να γίνει έλεγχος στις κερδοσκοπικές κινήσεις στην αύξηση οικοδομικών υλικών και να μειωθούν οι τιμές στα υποθηκοφυλάκεια και στα κτηματολόγια που σήμερα είναι εξωπραγματικές. Επίσης, πρέπει να υπάρξουν φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις από το εξωτερικό, ιδιαίτερα από Έλληνες ομογενείς και μετανάστες που βρίσκουν μόνιμη δουλειά στην Ελλάδα.
Τέλος, να δοθούν φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις στον τουριστικό τομέα σε περιοχές χαμηλής τουριστικής ζήτησης και παράλληλα επενδύσεις σε έργα υποδομής (μαρίνες, λιμάνια, δρόμους, αεροδρόμια, κ.ά.).
