Υπάρχει ένας διάλογος που είχε ο Σερ Ουίνστον Τσόρτσιλ με την νεαρή Ελισάβετ, σε μια από τις πρώτες τους συναντήσεις και ο οποίος έχει αποτυπωθεί πολύ κομψά στο εξαιρετικό «The Crown». O Τσόρτσιλ επρόκειτο να κάνει ανασχηματισμό και πρότεινε έναν υπουργό, που ήταν άγνωστος στην Βασίλισσα. Όταν εκείνη του επεσήμανε πως δεν τον γνώριζε, ο σπουδαίος Βρετανός πολιτικός τις απάντησε με το γνωστό του φλέγμα: «Δεν έχει σημασία αν είναι γνωστός, Μεγαλειοτάτη. Σημασία έχει πως είναι ο κατάλληλος».
Κάπως έτσι είναι τα πράγματα και με την κυρία Βασιλική Λαζαράκου, η οποία εδώ και περίπου έναν χρόνο βρίσκεται στο τιμόνι της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Όταν κατέβηκε υποψήφια με τη Ν.Δ. στις Ευρωεκλογές του 2019 δεν ήταν ιδιαιτέρως γνωστή στην κοινή γνώμη –τουλάχιστον όχι με την συμβατική έννοια που δίνουμε στους όρους της διασημότητας (π.χ. Ντάνος). Φυσικά, ήταν γνωστή εκεί που έπρεπε, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να τις δώσει το αποτέλεσμα που θα τις εξασφάλιζε μια θέση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Πώς να ανταγωνιστείς τον Κύρτσο, την Σπυράκη ή την Βόζεμπεργκ;
Σημασία έχει, όμως, πως ήταν η κατάλληλη. Όχι για την Ευρωβουλή. Για την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Στα δικά της γραφεία άλλωστε έχει περάσει την μισή επαγγελματική της διαδρομή. Εκεί κατέγραψε τις μεγάλες προσωπικές της νίκες. Εκεί ήταν Α’ Αντιπρόεδρος το 2014, όταν με την ιδιότητα της προεδρεύουσας της Ομάδας Εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έκλεισε την πολιτική συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την υιοθέτηση του Κανονισμού και της Οδηγίας για τις Αγορές Χρηματοπιστωτικών Μέσων, που αποτελεί το «Σύνταγμα της Κεφαλαιαγοράς».
Οι ικανότητες, η εμπειρία και η φήμη
Την κυρία Λαζαράκου συνοδεύει μία ακόμα φήμη που μας ξαναφέρνει στην βρετανική πολιτική. Την συνοδεύει η φήμη της «Σιδηράς Κυρίας», καθώς η πολυετής εμπειρία της στις εταιρικές διαπραγματεύσεις και η άριστη ακαδημαϊκή της κατάρτιση (πτυχίο Νομικής στην Αθήνα, Μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Νομικές Σπουδές από το Πανεπιστήμιο της Ν.Υ. και διδακτορικό από το ίδιο πανεπιστήμιο με θέμα την «Συγκριτική Επισκόπηση της Ιδιωτικοποίησης στην Ελλάδα»), τις δίνει ένα σημαντικό πλεονέκτημα, κάθε φορά που στέκεται σε ένα τραπέζι. Το πλεονέκτημα να κερδίζει διαρκώς έδαφος από αυτόν που κάθεται απέναντί της, παρατηρώντας αδιόρατα στους άλλους πράγματα, ανασύροντας νόμους και δεδικασμένα, καταθέτοντας ατράνταχτα επιχειρήματα. Όλα εκείνα, εν τέλει, που συνθέτουν την «πολυσύνθετη διαδικασία, να γνωρίζεις την αγορά και να είσαι σε θέση να υπερασπίζεσαι τα συμφέροντα αυτών που εκπροσωπείς…», όπως ανέφερε και η ίδια σε μία συνέντευξή της.
Ο χαρακτηρισμός της «Σιδηράς Κυρίας», ωστόσο, έχει και μία άλλη διάσταση, ηθικού επιπέδου. Γιατί ακόμα και στον χώρο της Κεφαλαιαγοράς, στο διαμάντι του σύγχρονου καπιταλιστικού στέμματος χωρίς ηθική και πιστή τήρηση των νόμων και των κανονισμών (το «Σύνταγμα της Κεφαλαιαγοράς» που λέγαμε νωρίτερα) δεν πας πουθενά.
Γνωρίζοντας, λοιπόν, καλά τι συμβαίνει στον χώρο και αξιοποιώντας την πολυετή διεθνή εμπειρία της, αμέσως μετά την ανάληψη της ηγεσίας του θεσμικού φορέα ξεκίνησε να εφαρμόζει ξένα πρότυπα, τοποθέτησε την Επιτροπή Λογιστικών Ελέγχων, προκειμένου να «τσεκάρει» την ορθότητα και εγκυρότητα στους ισολογισμούς εισηγμένων. Ταυτόχρονα εξελίσσει αθόρυβα, τακτικά και αιφνιδιαστικά έρευνες και δεν διστάζει να ρίξει πρόστιμα (πέντε το τελευταίο δίμηνο ακόμα και σε μεγάλες εταιρείες), ή να αναστείλει την διαπραγμάτευση μετοχών εισηγμένων εταιρειών (MLS).
Η αυστηρή τήρηση της νομοθεσίας
Τα παραπάνω μοιάζουν, απλά ή και αυτονόητα. Αλλά για όποιον γνωρίζει τι συνέβαινε επί πολλά χρόνια στον χώρο των εισηγμένων εταιρειών, όπου κυριαρχούσαν οι λογιστικές αλχημείες και ατασθαλίες, μπορεί να καταλάβει το μέγεθος και την αξία αυτών των αυτονόητων ελέγχων. Όταν για δεκαετίες τις εισηγμένες δεν ακουμπούσε τις κανείς -ειδικά αν είχαν υποβάλλει ισολογισμούς από γνωστούς ορκωτούς ή τις γνωστές μεγάλες εταιρείες, όπως η KPMG, η Deloitte, η Grant Thornton, η EY και η PwC.
Και φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς την υπόθεση της Follie Follie. Η οποία αποτέλεσε και την θρυαλλίδα για να δημιουργηθεί ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο «με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία της αγοράς και την αλλαγή της κουλτούρας των ελληνικών επιχειρήσεων. Ένα σχέδιο νόμου το οποίο επικαιροποιεί τις σχετικές διατάξεις στα πρότυπα ευρωπαϊκών νομοθεσιών και πρακτικών, αντιμετωπίζοντας ελλείψεις και αδυναμίες…».
Η Βασιλική Λαζαράκου πιστεύει βαθιά στην ενίσχυση της Καινοτομίας, ως απαραίτητης προϋπόθεσης για να κυλήσει νερό στον μύλο της Ανάπτυξης. «Όλοι πιστεύουν», θα πείτε εύλογα. Η διαφορά με την κυρία Λαζαράκου είναι πως εκείνη αναζητά και τρόπους για να το πετύχει. Όχι μόνο τους κλασικούς (μείωση φορολογίας, κίνητρα κ.λπ), αλλά πιο ουσιαστικούς: χρηματοδότηση δηλαδή.
Γι αυτό και υπήρξε μία από τους πιο φανατικούς υποστηρικτές των Αμοιβαίων Κεφαλαίων Καινοτομίας, μια ιδέα που έρχεται από την Γαλλία και στην ουσία αποτελεί κίνητρο για να προσφέρουν μεγάλα επενδυτικά fund κεφάλαια σε νεοφυείς επιχειρήσεις, startups, κ.λπ.
Η ίδια φροντίζει μάλιστα να αξιοποιεί την θέση της ως πρόεδρος (ή παλαιότερα αντιπρόεδρος) της ΕΚ και να παρακολουθεί στενά, διαβουλεύσεις που γίνονται για το blockchain, ή την τεχνολογία, όπου αυτά εφαρμόζονται σε πολλά και διαφορετικά πεδία, τα οποία άπτονται και των θεμάτων της Κεφαλαιαγοράς.
