Καινοτομία, το κλειδί για την βιώσιμη ανάπτυξη

Η καινοτομία είναι η κινητήρια δύναμη για την εξέλιξη και την ευημερία και για την Ελλάδα αυτή θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση. Η παραγωγή καινοτομίας!

Τα χρόνια της δημοσιονομικής κρίσης μας άφησαν με ένα μάθημα που επιβεβαιώθηκε και στη διάρκεια της πανδημίας. Οι χώρες ανακάμπτουν από τις κρίσεις τόσο γρήγορα όσο τους επιτρέπει η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας τους.

Κρίσιμο δε μέγεθος για την ανταγωνιστικότητα είναι η δυνατότητα της χώρας, της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας να ‘παράγουν’ καινοτομία και να την χρησιμοποιούν για την ανάπτυξη νέων ή βελτιωμένων προϊόντων και υπηρεσιών. Η καινοτομία είναι η κινητήρια δύναμη για την εξέλιξη και την ευημερία.

Η διαπίστωση αυτή εκφράστηκε με την ανάγκη αλλαγής του παραγωγικού υποδείγματος της Ελλάδας. Από το μοντέλο που μας οδήγησε στην κρίση των μνημονίων, δηλαδή μια οικονομία που στηριζόταν στην κατανάλωση εισαγόμενων προϊόντων με δανεικά κεφάλαια, έπρεπε να μεταβούμε σε μια οικονομία που θα στηριζόταν στην εξωστρέφεια με την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών με διεθνή ζήτηση. Τα κρίσιμα μεγέθη για τη μετάβαση αυτή είναι η παραγωγική δυνατότητα, η παραγωγικότητα και βεβαίως η εφαρμοσμένη καινοτομία.

Και τα τρία αυτά μεγέθη επισημαίνονται ως εξαιρετικά σημαντικά τόσο στις αναλύσεις για την ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας (βλέπε Έκθεση Πισσαρίδη, ΠΥΞΙΔΑ του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας) όσο και στο Μηχανισμό  Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για την Ελλάδα, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η ικανότητα παραγωγής καινοτομίας. Το επισημαίνω διότι η κυβέρνηση προώθησε σημαντικό μεταρρυθμιστικό έργο εν μέσω πανδημίας και δεσμεύτηκε για περαιτέρω αλλαγές στο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον που αποτυπώνονται με σαφήνεια και επάρκεια στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που υπεβλήθη στην ΕΕ και έγινε δεκτό μετ΄ επαίνων. Οι επιδόσεις της χώρας στην προσέλκυση επενδύσεων και στην ανάκαμψη της οικονομίας αποτελούν μάρτυρα της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης της επενδυτικής κοινότητας στις προοπτικές της οικονομίας μας . Με τους πόρους δε του Ταμείου Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ είναι βέβαιο ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να χρηματοδοτήσει την Μετάβαση σε μια πιο ανθεκτική, πράσινη και ψηφιακή οικονομία, με την πρόσθετη ασφάλεια που παρέχει η Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση αποκλειστικά για αυτούς τους σκοπούς, διασφαλίζοντας έτσι περαιτέρω πρόοδο στην πορεία βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της.

Αν αναλογισθεί κανείς την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, την κατανόηση της ανάγκης να μετασχηματισθεί η οικονομία προς επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξη και την προσπάθεια εισαγωγής της καινοτομίας στο επιχειρηματικό μοντέλο, δικαίως η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα καλών πρακτικών και έχει συγκεντρώσει το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον.

Ενισχύοντας την εθνική προσπάθεια, το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας (CompeteGr) και το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (DEF) επέτυχαν την διεξαγωγή του ετήσιου διεθνούς Συνεδρίου για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία (Global Innovation Summit GIS) που οργανώνει το Global Federation of Competitiveness Councils (GFCC) για το 2022 στην Αθήνα, βάζοντας την Ελλάδα για τα καλά στο κέντρο των εξελίξεων και τον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη.

Μαζί με την διεθνή προβολή της χώρας σαν ανοιχτή οικονομία έτοιμη να συμμετάσχει στις διεθνείς αλυσίδες αξίας, επιχειρούμε με το Συνέδριο αυτό να συμμετέχουμε στην προσπάθεια εισαγωγής της καινοτομίας στην επιχειρηματική πρακτική τόσο των μεγάλων όσο και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας και χαρακτηρίζονται ως αντιπαραγωγικές, εσωστρεφείς και ελάχιστα καινοτόμες στην τελευταία μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδας για τις «ΜμΕ και την ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης».

Πέρα από τα διαρθρωτικά μέτρα που προωθούν την καινοτομία και πρέπει να περιλαμβάνουν αύξηση των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη και των επενδύσεων στην εκπαίδευση, χρειάζεται και διαμόρφωση κουλτούρας καινοτομίας σαν απαραίτητη προϋπόθεση για να παραμείνουν οι επιχειρήσεις, ειδικά οι μικρομεσαίες, ανταγωνιστικές και βιώσιμες.