Η πανδημία του νέου κορωνοϊού, αρχής γενομένης από το Μάρτιο του 2020, έφερε στη ζωή μας τον θεσμό της τηλεργασίας, εντελώς αναπάντεχα σαν λύση ανάγκης, οπότε μπήκε σχεδόν στον… αυτόματο και οδήγησε με σχετική ασφάλεια τον εργασιακό κόσμο στον τελικό προορισμό: την έξοδο από το lockdown.
Σχεδόν μετά από ενάμιση χρόνο συνεχόμενων lockdowns, ήρθε η ώρα ο κόσμος να βγει ξανά έξω, να επιστρέψει στις δουλειές και τις δραστηριότητες του. Θεωρητικά τουλάχιστον, αφού η τηλεργασία συνεχίζεται σε μεγάλο ποσοστό, ειδικά στο εξωτερικό. Μπορεί όμως να καταστεί μόνιμη λύση;
Ο χώρος εργασίας δεν είναι μόνο μέρος παραγωγής αλλά και σημείο συνάντησης και επαφής. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη την επικοινωνία, την ανταλλαγή απόψεων και ιδεών μέσω συζητήσεων, meetings αλλά και τις αλληλεπιδράσεις με αστεία, πειράγματα, τη γλώσσα του σώματος και τις εκφράσεις. Σε χώρους εργασίας δημιουργούνται επίσης διαπροσωπικές σχέσεις και φιλίες καθώς είναι οι άνθρωποι με τους οποίους περνάμε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας μας.
Η αλλαγή περιβάλλοντος είναι επίσης σημαντική για τους ανθρώπους. Το σπίτι είναι μέρος οικογενειακών στιγμών, θαλπωρής και χαλάρωσης και όχι χώρος εργασίας. Η δουλειά είναι ένα διάλειμμα από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, ειδικά για οικογένειες με απαιτητικά προγράμματα και ευθύνες λόγω των παιδιών. Είναι τρόπος να νιώσουμε δημιουργικοί, παραγωγικοί, να προωθήσουμε την καριέρα μας. Όλοι έχουμε την ανάγκη να διαχωρίζουμε την επαγγελματική από την ιδιωτική μας ζωή.
Η τηλεργασία όμως προκαλεί σύγχυση αφού ενδεχομένως -από τη μία- δίνει τη δυνατότητα της ευελιξίας και της διαχείρισης του χρόνου για τον εργαζόμενο αλλά από την άλλη πλευρά είναι δύσκολο να γίνουν ξεκάθαρα τα όρια ανάμεσα στο χρόνο εργασίας και στον ελεύθερο χρόνο. Όντας μπροστά στον υπολογιστή στον καναπέ του σπιτιού ή στο προσωπικό γραφείο, η δουλειά μπορεί να συνεχιστεί και εκτός οκταώρου, μειώνοντας ουσιαστικά τον πραγματικό προσωπικό χρόνο που ήταν ήδη περιορισμένος και στην προ-COVID εποχή.
Η ζωή στον 21ο αιώνα έχει γνωρίσει ανακαλύψεις, πρόοδο και καλύτερο βιοτικό επίπεδο, θεωρητικά τουλάχιστον. Η τεχνολογική πρόοδος και ο σύγχρονος τρόπος ζωής ναι μεν έχουν διευκολύνει τη ζωή μας αλλά έχουν αυξήσει το άγχος και τις κρίσεις πανικού.
Στην προ-COVID εποχή, λοιπόν, οι άνθρωποι κλεισμένοι στον δικό τους μικρόκοσμο κυνηγούσαν καριέρα και χρήματα, ζούσαν μέσα στο άγχος και την πίεση, χωρίς ελεύθερο χρόνο για συγγενείς, φίλους και οικογένεια ή ακόμα και την προσωπική της φροντίδα.
Όλοι οι επιστήμονες – και κυρίως οι ψυχολόγοι- καλούσαν τους ανθρώπους να…ανακόψουν ταχύτητα, να βγουν έξω, να γνωρίσουν κόσμο και ο χώρος εργασίας προσφέρεται για κοινωνικοποίηση, είναι από τα βασικά σημεία συνάντησης και επικοινωνίας.
Δουλεύοντας από το σπίτι ειδικά σε μία περίοδο που το σπίτι έχει γίνει ασφυκτικό για όλους μετά τα lockdowns, δεν βοηθά αλλά αντιθέτως εντείνει ένα ήδη μεγάλο πρόβλημα, την απομόνωση και τα θέματα ψυχικής υγείας. Η τηλεργασία εξυπηρέτησε την ανάγκη για προστασία από τον κορωνοιό, όμως ίσως δεν μπορεί να λειτουργήσει σε μόνιμη βάση. Πόσες φορές έχουμε ακούσει τη φράση «μην κουβαλάς στο σπίτι τα θέματα της δουλειάς»;
Με τη δουλειά στο σπίτι αυξάνονται οι εντάσεις λόγω της πίεσης να «βγει» η δουλειά σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα για το μέλλον λόγω του του κορωνοιού. Η τηλεργασία Ίσως μπορέσει να συνεχιστεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως για ανθρώπους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Ίσως να μην μπορεί να εφαρμοστεί καθολικά γιατί αυτό θα σήμαινε ίσως το τέλος της κοινωνικής ζωής σε σημαντικό βαθμό και της απομόνωσης που μόνο θετικά αποτελέσματα δεν μπορούν να έχουν για όλους.
Η ζωή θα πρέπει σύντομα να ξαναβρεί τους (κανονικούς) ρυθμούς της και όλοι να είμαστε υγιείς και εκτός σπιτιού, ζώντας τις ζωές μας ελεύθεροι και ασφαλείς.
