Διερευνητικές με Τουρκία: Διπλωματικά «παιχνίδια με την φωτιά»

Οι συνομιλίες των αντιπροσωπειών των δυο χωρών μπορεί να χαρακτηρίζονται ως μυστικές και να μην υπάρχει πρόβλεψη για την τήρηση πρακτικών αλλά τουρκικά ΜΜΕ περιγράφουν -με πληροφορίες, προφανώς, από διαρροές- ήδη τις βασικές γραμμές της ατζέντας που έχει καθορίσει ο Ερντογάν.

Σήμερα αρχίζει στην Αθήνα ο 62ος γύρος των διερευνητικών επαφών Ελλάδας και Τουρκίας, μια εβδομάδα πριν την νέα Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου (υποτίθεται) θα συζητηθούν μεταξύ άλλων και οι πιθανές κυρώσεις στην κυβέρνηση Ερντογάν. Η ελληνική κυβέρνηση υπογραμμίζει τον διερευνητικό χαρακτήρα των συναντήσεων με μοναδικά θέματα της ατζέντας τις ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα σε αντίθεση με την Άγκυρα που επιδιώκει να προσθέσει στις συνομιλίες από τα χωρικά ύδατα και την αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου (από την Ελλάδα) μέχρι θέματα σχετικά με το Κυπριακό.

Αν διαβάσει όμως προσεκτικά κανείς τις δηλώσεις στελεχών της Τουρκικής κυβέρνησης, όπως του Ιμπραήμ Καλίν που είναι το «δεξί χέρι» του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η Τουρκία επιθυμεί να δώσει ταυτόχρονα την εικόνα της «ήπιας και συνετής δύναμης» που επενδύσει στην διπλωματία και τις πολιτικές διαπραγματεύσεις και να θέσει στον ελληνοτουρκικό διάλογο κάθε ζήτημα που αντιλαμβάνεται ως μέρος των συμφερόντων της – και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων – στην Μεσόγειο, επιρρίπτοντας όλες τις ευθύνες για τον σχεδόν βέβαιο «ναυάγιο» στην ελληνική πλευρά.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως τις τελευταίες ημέρες η Τουρκία διατυμπανίζει με κάθε μέσο και τρόπο πως η χώρα μας έχει «απειλητικές προθέσεις, προβαίνει σε προκλήσεις και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο» στην περιοχή, με τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Χουλούσι Ακάρ να δηλώνει σε τουρκικά και διεθνή ΜΜΕ ότι η Ελλάδα «συνεχίζει να προκαλεί με τις ενέργειες της» ενώ ο Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου προωθεί σε κάθε ευκαιρία το… αφήγημα της Ελλάδας σε ρόλο «παραβάτη» και «επιτιθέμενου» στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Είναι χαρακτηριστικό πως μέσα σε ένα 48ωρο η τουρκική κυβέρνηση διέρρευσε στο ισλαμιστικό περιοδικό Misvak άφθονο υλικό για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της τουρκικής δημοκρατίας το 2023, ανάμεσα στο οποίο υπήρχε και ένας χάρτης της Τουρκίας του Ερντογάν, στην οποία υπάγονται -ως εδάφη- η μισή Ελλάδα (μέχρι την Λάρισα!), τα μισά Βαλκάνια (μέχρι το Κόσοβο), το βόρειο Ιράκ και τμήμα της Μέσης Ανατολής. Παράλληλα, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο TRT, το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας επέδωσε χθες διακοίνωση (διπλωματική νότα) προς την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την οποία απαιτεί να μην προχωρήσουν χωρίς την άδεια της σε δραστηριότητες στην «υφαλοκρηπίδα της» (!) στην Ανατολική Μεσόγειο, με αφορμή την υπογραφή συμφωνία για την διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων ηλεκτρικής ενέργειας.

Έτσι, ουσιαστικά επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να υποστηρίξει την νέα θέση της σύμφωνα με την οποία το Καστελλόριζο (και αρκετά νησιά των Δωδεκανήσων) δεν…υπάρχουν, η Κύπρος δεν έχει δικαιώματα (αφού τα Κατεχόμενα θεωρούνται ως τουρκικό έδαφος) και η Δημοκρατία της Κύπρος δεν αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο κράτος (!) ενώ το Ισραήλ παραβιάζει «το διεθνές δίκαιο» (για την ακρίβεια, την ερμηνεία του από την κυβέρνηση Ερντογάν) συμμετέχοντας σε μια συμφωνία που επεκτείνεται σε μια περιοχή εντός της «υφαλοκρηπίδας» της Τουρκίας.

Το περιεχόμενο των μυστικών συζητήσεων

Παρότι οι συζητήσεις είναι μυστικές και το περιεχόμενο τους δεν υπάρχει διαθέσιμο αφού δεν τηρούνται πρακτικά ή επίσημα έγγραφα αλλά μόνο σημειώσεις από κάθε πλευρά, στον προηγούμενο γύρο των διερευνητικών επαφών είχαν διαρρεύσει – επιλεκτικά και με αμφίβολη αξιοπιστία – στις τουρκικές εφημερίδες ορισμένα σημεία των συζητήσεων, με την Τουρκία να καταθέτει μια ολόκληρη ατζέντα θεμάτων που θεωρεί ότι αποτελούν τον πυρήνα των ελληνοτουρκικών διαφορών και θα πρέπει να επιλυθούν με «ειρηνικό τρόπο» και με βάση το «διεθνές δίκαιο». Φυσικά σε αυτά τα ζητήματα δεν υπήρξε καμία τουρκική πρόθεση να προστεθούν αντίστοιχα από την ελληνική αντιπροσωπεία αφού «δεν συζητούνται θέματα κυριαρχίας της Τουρκίας»!

Με απλά λόγια η Ελλάδα οφείλει να συζητήσει, να διαπραγματευτεί και να αποδεχτεί συμβιβαστικές λύσεις σε όποιο ζήτημα επιθυμεί η Τουρκία, η οποία από την πλευρά της δεν δέχεται ότι τα μοναδικά θέματα προς διευθέτηση είναι οι ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα αλλά οποιοδήποτε ζήτημα δεν εξυπηρετεί πλήρως τα εθνικά της συμφέροντα. Αντιθέτως, όπως αναφέρεται σε σειρά ρεπορτάζ και δημοσιευμάτων στην γειτονική χώρα, η Τουρκία έχει ήδη ξεκαθαρίσει πως δεν δέχεται πως πρέπει να αποτελέσουν θέματα προς συζήτηση όσα ζητήματα θίγουν τα δικά της δικαιώματα με βάση το διεθνές δίκαιο.

Αυτή τουλάχιστον είναι η ερμηνεία της περίφημης φράσης του Δεκεμβρίου «υπό όρους και προϋποθέσεις», που μεταφέρουν στα τουρκικά ΜΜΕ συνεργάτες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μέλη της κυβέρνησης και Τούρκους αναλυτές. Και φυσικά η «Γαλάζια Πατρίδα» δεν είναι υπό διαπραγμάτευση, ασχέτως αν παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα 7 χωρών της Μεσογείου με βάση το διεθνές δίκαιο, ανάμεσά τους και η Ελλάδα.

Όπως επισημαίνουν οι τουρκικές εφημερίδες, αν και ο τόπος συνάντησης των δύο αντιπροσωπειών παραμένει μυστικός για λόγους ασφαλείας και οι συζητήσεις θα διεξαχθούν υπό άκρα μυστικότητα και εχεμύθεια χωρίς την πρόβλεψη τήρησης οποιασδήποτε μορφής πρακτικών και επίσημων αρχείων, η τουρκική αντιπροσωπεία (με επικεφαλής τον Υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ) βρίσκεται στην Αθήνα έχοντας λάβει εντολή να ακολουθήσει την ίδια στρατηγική και το ίδιο μοτίβο που είχε υιοθετηθεί στον προηγούμενο (61ο) γύρου συνομιλιών, που είχαν διεξαχθεί στην Κωνσταντινούπολη. Με πρόθεση την προώθηση θεμάτων στην ατζέντα των συζητήσεων, υποστήριξη συγκεκριμένων θέσεων και πίεση στην ελληνική αντιπροσωπεία για την αποδοχή των «δικαιωμάτων της Τουρκίας».

Αν δεν είναι αυτές οι προϋποθέσεις για ένα προδιαγεγραμμένο «ναυάγιο» των διερευνητικών επαφών ανάμεσα στις δυο χώρες, τότε τι μπορεί να είναι, εκτός από ένα ακόμα πολιτικό «τέχνασμα» του Ερντογάν εις βάρος της Ελλάδας;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ