Του Ανδρέα Κοντογούρη*
Μετά από ένα τεράστιο οικονομικό σκάνδαλο, ο πάροχος πληρωμών Wirecard από το Aschheim του Μονάχου δήλωσε πτώχευση. Λαμβάνοντας υπόψη μια τρύπα ύψους 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ στον ισολογισμό, η Wirecard κήρυξε πτώχευση λόγω επικείμενης αφερεγγυότητας και υπερχρέωσης. Είναι μια από τις μεγαλύτερες πτωχεύσεις στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία που κλονίζει την εμπιστοσύνη στο χρηματοοικονομικό κέντρο της Γερμανίας. Επιπλέον, η Wirecard είναι μία από τις εταιρείες των οποίων οι υπηρεσίες χρησιμοποιούν συχνά οι καταναλωτές χωρίς να το γνωρίζουν.
Γεγονότα και αριθμοί Wirecard:
- Η Wirecard ιδρύθηκε κατά την ακμή της περιόδου της Νέας Οικονομίας το 1999 και αρχικά επικεντρώθηκε στην επεξεργασία πληρωμών από ιστότοπους πορνογραφικού και τζόγου. Το 2002, ο Markus Braun, ο οποίος παραιτήθηκε τώρα, ανέλαβε τη θέση του CEO. Αναδιάρθρωσε το επιχειρηματικό μοντέλο, απέκτησε πλήρη τραπεζική άδεια για την Wirecard Bank και τελικά έφερε την εταιρεία στο Dax τον Σεπτέμβριο του 2018.
- Περίπου 5.800 εργαζόμενοι εργάζονται για την Wirecard σε 26 γραφεία παγκοσμίως. Στους πελάτες περιλαμβάνονται η ολλανδική αεροπορική εταιρεία KLM, η μητρική εταιρεία O2 Telefonica, Aldi, Ikea, WMF και η Fedex. Σε γενικές γραμμές, η Wirecard ενεργεί ως σύνδεσμος μεταξύ του λιανοπωλητή και του πελάτη. Η ομάδα, με έδρα στο Aschheim κοντά στο Μόναχο, ελέγχει τις πληρωμές χωρίς μετρητά μέσω smartphone ή πιστωτικής κάρτας σε ταμειακές μηχανές και ηλεκτρονικά καταστήματα και επιτρέπεται να εκδίδει πιστωτικές κάρτες η ίδια μέσω συνεργασίας με παρόχους όπως η Visa και η Mastercard.
Επιπλέον, η Wirecard αναλαμβάνει τον πιστωτικό κίνδυνο για τους λιανοπωλητές, ελέγχει κατά την παραγγελία εάν ο αντίστοιχος πελάτης είναι αξιόπιστος, αποδέχεται την τιμή αγοράς και την προωθεί στον λιανοπωλητή μείον μια χρέωση.
- Η Wirecard διαχειρίζεται τη δική της τράπεζα για αυτές τις συναλλαγές στην Ευρώπη. Σε χώρες όπου η Wirecard δεν διαθέτει δικές της άδειες, η ομάδα βασίζεται σε τρίτους παρόχους. Προκειμένου να εξασφαλίσει συναλλαγές μεταξύ δύο συμβατικών εταίρων, η Wirecard καταθέτει χρήματα σε λογαριασμούς μεσεγγύησης. Ακριβώς αυτοί οι λογαριασμοί εμπιστοσύνης βρίσκονται στο επίκεντρο της ύποπτης απάτης κατά της Wirecard. Αφού ο όμιλος είχε ήδη υποβάλει τις οικονομικές καταστάσεις για τα έτη 2016 έως 2018 σε ειδικό έλεγχο από το ελεγκτικό γραφείο KPMG, οι τακτικοί ελεγκτές της Ernst & Young εξέτασαν ιδιαίτερα προσεκτικά τα στοιχεία του 2019. Διαπίστωσαν ότι για 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ (το ένα τέταρτο του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων) που θα έπρεπε να βρίσκονται σε τέτοιους λογαριασμούς μεσεγγύησης, δεν υπήρχαν ούτε ψεύτικα πιστοποιητικά.
Για το λόγο αυτό, η ελεγκτική εταιρεία EY (Ernst & Young) δεν έχει ελέγξει τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις. Η ΕΥ υποπτεύεται ότι είχε πρόθεση να εξαπατήσει. Άτομα με απόλυτη γνώση στο αντικείμενο είπαν στους Financial Times ότι ο ελεγκτής μεταξύ του 2016 και του 2018 δεν πραγματοποίησε άμεση επικοινωνία με την OCBC Bank της Σιγκαπούρης για να επιβεβαιώσει ότι ο δανειστής κατείχε μεγάλα χρηματικά ποσά, δηλαδή 1 δις Euro για λογαριασμό της Wirecard. Αντ ‘αυτού, η EY βασίστηκε σε έγγραφα και στιγμιότυπα οθόνης που παρέχονται από τρίτο διαχειριστή και την ίδια την Wirecard.
«Το μεγάλο ερώτημα για μένα είναι τι έκανε η EY όταν υπέγραψαν τους λογαριασμούς;» είπε ένας ανώτερος τραπεζίτης σε έναν δανειστή με πιστωτική έκθεση στην Wirecard. Ένας ανώτερος ελεγκτής σε άλλη εταιρεία είπε ότι η απόκτηση ανεξάρτητης επιβεβαίωσης των τραπεζικών υπολοίπων ήταν «ισοδύναμη με την πρώτη ημέρα εκπαίδευσης στη σχολή ελέγχου». Η OCBC αρνήθηκε να σχολιάσει.
Ένα άτομο ενήμερος για τις λεπτομέρειες είπε στους Financial Times ότι η Wirecard δεν έχει τραπεζική σχέση με την OCBC και ότι ο πρώην διαχειριστής της fintech στη Σιγκαπούρη δεν έχει λογαριασμό μεσεγγύησης στην τράπεζα. Ο δανειστής δεν έλαβε κανένα ερώτημα από την EY σχετικά με την Wirecard μεταξύ του 2016 και του 2018, πρόσθεσε το άτομο.
Η Financial Times θεωρεί ότι η EY Γερμανίας και το παγκόσμιο δίκτυο EY είναι ασφαλή από την πτώση της Wirecard. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο επειδή η EY Γερμανία είναι τόσο σημαντική για την EY, αλλά και επειδή οι παγκόσμιοι πελάτες που εξυπηρετεί η EY δεν έχουν εύκολη βιώσιμη εναλλακτική λύση. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι επενδυτές και οι κυβερνήσεις δεν θα προσπαθήσουν να τιμωρήσουν την εταιρεία στη Γερμανία. Η Big Four ελεγκτές έχουν έσοδα 155 δις Euro παγκοσμίως.
Η Wirecard φοβάται “γιγαντιαία τρύπα” δισεκατομμύρια ευρώ για την ίδια και τις τράπεζες ύψους 3.2 δις Euro . Ο Διευθύνων Σύμβουλος Markus Braun είναι μαζί με αλλά 5 στελέχη στην φυλακή.
Η Wirecard βρίσκεται στο επίκεντρο της κερδοσκοπίας των αποθεμάτων από τότε που ιδρύθηκε. Στις αρχές του 2019, οι Βρετανοί “Financial Times” ανέφεραν επανειλημμένα ψεύτικες πωλήσεις και πλαστά συμβόλαια στη Wirecard στη Σιγκαπούρη. Η Wirecard απέρριπτε πάντα τους ισχυρισμούς ως δυσφημιστικούς.
Είναι συναρπαστικό να δούμε πώς θα είναι ο ρόλος του Olaf Scholz σε ένα φανταστική ταινία που θα βγει σύντομα από την UFA και το Bertlesmann Group, ο σοσιαλδημοκρατικός Υπουργός Οικονομικών μέρος της λύσης – ή μέρος του προβλήματος; Αυτήν την εβδομάδα, ο Scholz μίλησε στην ειδική συνεδρίαση της επιτροπής οικονομικών της Bundestag σχετικά με το σκάνδαλο απάτης στην Wirecard. Είπε στους βουλευτές την Τετάρτη το απόγευμα ότι η BaFin , η ΕΚ , δηλαδή ο οικονομικός επόπτης που ήταν υπεύθυνος για την Επιτροπή Κεφαλαιααγοράς , είχε κάνει τα πάντα σωστά σε περίπτωση χειραγώγησης του ισολογισμού του Ομίλου στον δείκτη DAX.
Να θυμίσουμε ότι στις 18 Φεβρουαρίου του 2019 η ΕΚ είχε βγάλει δίμηνη απαγόρευση ανοικτών πωλήσεων (short selling) στην μετοχή μετά το άρθρο στους FT στις 30 Ιανουαρίου του 2019 !
Ο Υπουργός Οικονομικών με τις εξαιρετικές νομικές αλλά όχι χρηματοοικονομικές γνώσεις, έχει μεγάλες πολιτικές ευθύνες σύμφωνα με το περιοδικό Spiegel για δύο λόγους. Ενώ αρχές του 2019 ήξεραν οι μέτοχοι και ο διεθνής οικονομικός τύπος για πιθανές απάτες του ομίλου Wirecard τον Ιούνιο του 19 ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Οικονομικών κ. Wolfgang Schmidt μίλησε με τον Υφυπουργό των Οικονομικών της Κίνας για την εισαγωγή του ομίλου στην αγορά της Κίνας μέσω της εξαγοράς της εταιρείας Allscore Payment η οποία είχε ήδη προβλήματα με τις εποπτικές αρχές της Κίνας.
Δεύτερον, ο Υπουργός των οικονομικών είχε τις ενδείξεις για ένα σκάνδαλο από τις αρχές του 2019 και δεν έδωσε την εντολή στην ΕΚ BaFin και στους κρατικούς ορκωτούς ελεγκτές Deutsche Prüfstelle für Rechnungslegung να ελέγξουν την εταιρεία ! Οι ορκωτοί δεν έλεγξαν καν το τελευταίο εξάμηνο του 2018 !
Ίσως οφείλεται στον πρώην υπουργό των χριστιανοδημοκρατών Karl Theodor von Guttenberg, ο οποίος έχει ζητήσει ακρόαση του management της Wirecard στην καγκελάριο Μέρκελ. Και με το περιοδικό Spiegel η καγκελάριος μίλησε για την Wirecard στον πρόεδρο της Κίνας το φθινόπωρο του 2019.
Σύμφωνα με την καγκελαρία, η κυρία Μέρκελ δεν γνώριζε για ατασθαλίες στον όμιλο της Wirecard το φθινόπωρο 2019. Μάλλον, κανένα πολιτικό πρόσωπο σε διάφορα υπουργεία δεν διαβάζουν οικονομικό τύπο. (Φυσικά δεν ισχύει αυτό, το ξέρω από την γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα).
Κατά τη γνώμη μου στο σκάνδαλο αυτό, στο οποίο χάθηκαν 24,3 δις εκατομμύρια euro κεφαλαιοποίηση από τον Σεπτέμβριο του 2018 που μπήκε η εταιρεία στον δείκτη DAX , υπεύθυνο είναι όλο το οικονομικό και πολιτικό σύστημα της Γερμανίας κυρίως.
Το εποπτικό συμβούλιο της εταιρείας (6 μέλη), η ελεγκτική εταιρεία EY Γερμανίας, η εποπτικές αρχές της Γερμανίας (ΕΚ και Bundesbank) που θεωρούσαν ότι Wirecard είναι τεχνολογική εταιρεία ενώ έχει και τραπεζική άδεια.
Επίσης το γερμανικό Χρηματιστήριο που εισάγει εταιρείες στον δείκτη DAX με αυτόματα κριτήρια (quantitative) και οι υπεφορτωμένοι αναλυτές που παρακολουθούν πια 15-20 τον χρόνο από 10 μετά την συρρίκνωση του χρηματοπιστωτικού τομέα κατά 30-40% μετά τις οδηγίες MiFID II από τον Ιανουάριο του 2019.
Μέσα του 2019 , 22 από τους 28 αναλυτές της Wirecard είχαν σύσταση αγοράς για την Wirecard. Η αναλυτής της Deutsche Bank πρότεινε διακράτηση της μετοχής από αγορά με στόχο τα 200 Euro μετά το δημοσίευμα της FT και τα Funds της Deutsche DWS αγόραζαν μετοχές λόγω βαρύτητας στον DAX !
Η μετοχή μετά τις αίτηση πτώχευσης πριν από εβδομάδες ήταν την Παρασκευή στα 1.93 Euro. Ο ειδικός εκκαθαριστής έχει στα χέρια του 77 επενδυτές για την εξαγορά της νέας Wirecard.
Ο σύνδεσμος μικρομετόχων Γερμανίας έχει μηνύσει 2 στελέχη της EY και ο εισαγγελέας επεξεργάζεται επιτυχώς τον φάκελο για αυτό όρισε την νέα φυλάκιση στελεχών πριν περίπου δυο εβδομάδες, ενώ ο πρόεδρος του ΔΣ Jan Marsalek καταζητείται διεθνώς με πολλά εκατομμύρια στην βαλίτσα.
Το χρηματιστήριο είναι επικίνδυνο σπορ και θέλει έμπειρους , ανεξάρτητους διαχειριστές.
Το άρθρο δεν είναι επενδυτική πρόταση. Προσωπικά δεν αγόρασα ποτέ Wirecard παρ όλη την σύσταση από συναδέλφους στην Γερμανία όλο το 2019 μετά το άρθρο της Financial times…
* Ο Ανδρέας Κοντογούρης είναι οικονομικός αναλυτής. Έχει αναδειχθεί ως ο καλύτερος αναλυτής στην Ελλάδα για το Country Analysis από την Thomson Εxtel Surveys στην πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση επαγγελματιών (Pan-European Survey).
