Μετά από δεκαετίες συγκροτημένης πολιτικής, διπλωματικής και στρατιωτικής στρατηγικής στην Μεσόγειο, στα Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή, τους τελευταίους μήνες η Τουρκία φαίνεται να ενεργεί για πρώτη φορά ανορθόδοξα, κυκλοθυμικά και ως ένα βαθμό σπασμωδικά. Η εικόνα μιας χώρας που έχει την αυτοπεποίθηση της περιφερειακής δύναμης και την ψυχραιμία στις αντιδράσεις της, που πηγάζει από την προσεκτική μελέτη και την προετοιμασία κάθε ενέργειας σε βάθος χρόνου μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, ανήκει πλέον στο παρελθόν.
Αντιθέτως, η νέα εικόνα που προβάλει (ηθελημένα ή άθελά της) η Τουρκία βασίζεται στις εντυπώσεις που αφήνουν αντικρουόμενες τοποθετήσεις, προκλητικές ως εξωφρενικές δημόσιες δηλώσεις και αλλοπρόσαλλες πρακτικές ή ενέργειες.
Καταγγέλλει τους Κούρδους για τρομοκρατική δράση και ταυτόχρονα στρατολογεί μέλη τρομοκρατικών ισλαμικών οργανώσεων και ομάδων από την Συρία και το Ιράκ, χωρίς να διαψεύδει τις σχετικές αποκαλύψεις και καταγγελίες διεθνών οργανώσεων. Υποστηρίζει τις μουσουλμανικές αδελφότητες προκειμένου να στηρίξει την εικόνα της χώρας, που έχει αναλάβει την προστασία του Ισλάμ σε όλο τον κόσμο και ταυτόχρονα έχει έρθει σε ανοιχτή σύγκρουση με αραβικά κράτη, όπως την Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο.
Επικαλείται το διεθνές δίκαιο για τις μουσουλμανικές μειονότητες στην Ελλάδα, την Βουλγαρία και άλλες χώρες των Βαλκανίων, το οποίο στην συνέχεια παραβιάζει κατάφωρα υπογράφοντας σύμφωνα συνεργασίας, όπως με την κυβέρνηση της Λιβύης. Συνάπτει στρατηγική συμμαχία με τον Βλάντιμιρ Πούτιν, παρότι μέλος του ΝΑΤΟ και παράλληλα έρχεται σε απευθείας σύγκρουση με την Ρωσία στον εμφύλιο στην Λιβύη, έμμεσα στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στα σύνορα με την Συρία, που έχει την στήριξη της Ρωσίας και στην διαμάχη για την προσάρτηση της Κριμέας – με πρόσχημα την μειονότητα των Τατάρων – παίρνει ανοιχτά θέση υπέρ της Ουκρανίας, που βρίσκεται σε εμπόλεμη (έστω και ακήρυχτη) κατάσταση με την Ρωσία!
Υποστηρίζει θερμά τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τράμπ αλλά με τις ενέργειες της επισήμως η Τουρκία έρχεται σε σύγκρουση με τα αμερικανικά συμφέροντα τουλάχιστον σε 10 διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές…
Χωρίς αμφιβολία η Τουρκία έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα «σύννεφο» καχυποψίας σε όλες τις ΝΑΤΟϊκές βάσεις, όπου διαθέτει στρατιωτικό προσωπικό και έχει προκαλέσει την αντίδραση πολλών χωρών-μελών, ειδικά εκείνων που νιώθουν την απειλή της Ρωσίας σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση, που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια με τις περισσότερες χώρες-μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, παρότι η Τουρκία υποστηρίζει ανοιχτά την Παλαιστινιακή Αρχή στο αίτημα της για την ίδρυση ανεξάρτητου κράτους και έχει έρθει σε «σύγκρουση» με το Ισραήλ.
Σε όλα αυτά τα επιμέρους θέματα ο κοινός «παρονομαστής» δεν είναι άλλος από τον Τούρκο Πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν και όχι το λεγόμενο «βαθύ κράτος», όπως συνέβαινε πριν από την εδραίωσή του στην εξουσία. Όμως, παρά την ανορθόδοξη στρατηγική που έχει υιοθετήσει σε πολλά «μέτωπα», όπως και στην Ανατολική Μεσόγειο, η ελληνική κυβέρνηση δεν πρέπει να κάνει το λάθος να υποτιμήσει την Τουρκία.
Οι περισσότεροι ξένοι αναλυτές συμφωνούν πως η Τουρκία προσπαθεί να επεκτείνει την επιρροή της σε Μέση Ανατολή, Αφρική και Ασία, με πολλαπλές παρεμβάσεις σε διαφορετικά «μέτωπα» ταυτοχρόνως και με διεύρυνση της στρατιωτικής της παρουσίας (π.χ. Κατάρ), με σκοπό να αποκομίσει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα μέσα από τις συνεχόμενες διεκδικήσεις. Το διεθνές δίκαιο χρησιμοποιείται μόνο ως άλλοθι στις περιπτώσεις που τα σχέδια της Τουρκίας καλύπτονται από διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες.
Ειδικά, στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου η τακτική της Τουρκίας είναι απλή και ταυτόχρονα εξαιρετικά επικίνδυνη: ανακατεύει νόμιμες και παράνομες διεκδικήσεις, ακραίες θέσεις και συναισθηματικές προτάσεις (με βάση την θρησκεία ή την ιστορία) και ωθεί όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές σε αδιέξοδες επιλογές με την χρήση ή την απειλή χρήσης στρατιωτικής βίας για την δημιουργία «τετελεσμένων γεγονότων», όπου κάθε ενδεχόμενη λύση θα αποφέρει τελικά οφέλη στην Τουρκία.
Σε αυτό καθοριστικό – αλλά αφανή – ρόλο έχουν και οι μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας, οι οποίες είτε προετοιμάζουν το έδαφος (π.χ. Λιβύη, Συρία), είτε δουλεύουν στο παρασκήνιο, προκειμένου να επιτύχουν την στρατηγική «ουδετεροποίηση» άλλων δυνάμεων (π.χ. Ρωσία, Αίγυπτος) ή την αναδίπλωση γειτονικών κρατών (π.χ. Αλβανία, Κόσοβο, Βορ. Μακεδονία)σε πολιτικό, διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο, ώστε να συμβαδίζουν με τα σχέδια της.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες αναλυτές γνωστών και έγκυρων «think tank» έχουν ήδη επισημάνει αυτό το γεγονός τονίζοντας πως η Τουρκία επιδιώκει ξεκάθαρα την περιθωριοποίηση κρατών που αποτελούν εμπόδιο στα σχέδια της – όπως την περίφημη «Γαλάζια Πατρίδα» – στην περίπτωση της Ελλάδας και της Κύπρου ή την αποκαλούμενη «δορυφοροποίηση» των κρατών, που δεν έχουν το στάτους και την δυνατότητα ισχυρής εξωτερικής πολιτικής, όπως η Λιβύη και η Παλαιστίνη.
Σε αυτό το «παιχνίδι» πολιτικής ισχύος και επιβολής όρων της Τουρκίας, η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να μην πέσει στις «παγίδες» της Άγκυρας (και του καθεστώτος Ερντογάν) αλλά αντιθέτως να επιδείξει, εκτός από νηφαλιότητα και ψυχραιμία, την απαραίτητη πολιτική και διπλωματική αποφασιστικότητα, κινούμενη αδιάλειπτα με την διορατικότητα, την οξυδέρκεια και την προνοητικότητα ενός παγκόσμιου γκρανμαίτρ της γεωπολιτικής σκακιέρας…
